Menntamál - 01.12.1953, Page 16

138 MENNTAMÁL
um 230 manns í bænum, og þar af um 60 börn innan
fermingar.
Mætti þá ætla, að um 12—16 börn væru á 10—14 ára
aldri, en á því aldursskeiði mun venjulega hafa þótt til-
tækilegast að börn nytu einhverrar fræðslu, ef hún var
fáanleg. Á Akureyri mun það hafa gengið misjafnlega
sem annars staðar, og fara engar sérstakar sögur af því,
heimilin að sjálfsögðu misjafnlega fær um að veita börn-
um fræðslu, helzt vitað með vissu, að börn hinna efnaðri
manna, svo sem embættismanna og kaupmanna, hafa hér
sem annars staðar notið betri fræðslu en almennt gerðist
þá. Sum þessi heimili hafa annaðhvort annazt fræðsluna
sjálf eða haft til þess heimiliskennara. Og svo átti prest-
urinn að líta eftir fræðslunni og að sjálfsögðu annast
fermingarundirbúninginn.
Árið 1853 minnist hið nýstofnaða blað, Norðri, á það,
að Akureyri vanti tilfinnanlega bæði kirkju og skóla. Og
1856 flytur blaðið langa þýdda grein úr ensku: Um upp-
eldi barna, gagnmerka grein að vísu á þeirra tíma mæli-
kvarða og þarflega, en ekki sérstaklega stílaða á fræðslu
og skólahald. Annars eru Akureyrarblöðin fáorð um þessi
mál framan af. Má t. d. nefna það, að 1866 flytur blaðið
Norðanfari langa grein um það, sem það telur, að Akur-
eyri vanti og þurfi úr að bæta á næstunni, en þar er ekki
minnzt á barnaskóla eða barnafræðslu, og hafði þó árinu
áður verið hróflað við slíku máli í bænum.
En þetta afskiptaleysi blaðanna breytist mjög til batn-
aðar þegar kemur fram yfir 1870. Flytja þau þá stundum
fróðleiks- og hvatningargreinar um fræðslumál og skóla.
Síðar stýrðu tveir af kennurum skólans sínu blaðinu hvor
um tíma, en það voru þeir Páll Jónsson og Skafti Jósefs-
son. Mun síðar nokkuð til bæjarblaðanna vitnað.
Árið 1853 er að því leyti merkilegt í skólasögu landsins,
að sjálfur konungsfulltrúinn leggur þá fram frv. á Al-
þingi um tilskipun að stofnun barnaskóla í Reykjavík.