Bjarmi - 01.03.1921, Blaðsíða 8

56
B J ARM í
Kirkjumál Norðmanna um áramólin.
Fregnritari Kristilegs Dagblaðs skrifar frá
Kristjaníu um þau efni á þessa leið:
Liðið ár var baráttuár í kirkjulegu til-
liti. í ársbyrjun í fyrra var hjer í borg-
inni fjölmennur fulltrúafundur til að and-
mæla nýguðfræði. Heflr livorki fyr nje
síðar verið haldinn jafnfjölmennur fund-
ur hjer á landi í þeim tilgangi. Fað var
kirkjusögulegur víðburður og ýmsir bjugg-
ust við miklum árangri af honum. Nú
mun mörgum virðast að hann hafi ekkí
orðið að vonum. Ping og stjórn'hafa ekki
farið eftir kröfum fundarins, og sjömanna-
nefndin, sem fundurinn setti, hefir ekki
látið mikið á sjer bera. Yíirdrotnun ný-
guðfræðinnar virðist söm og áður.
Sannleikurinn er að skarar þeirerfyltu
missionarhúsið í Calmeyergötunni funda-
daginn í fyrra voru svo ósammála inn-
byrðis að Iangvarandi sainhent barátta i
kirkjumálunum var þeim ofurelli. Peir
voru að visu sammála um andmælin gegn
nýguðfræði; en um alt kirkjufyrirkomu-
lag voru þeir liarla ósammála. Sumir
kusu ríkiskirkjufyrirkomulagið óbreytt,
að öðru en því að söfnuðir fengju aukin
rjettindi. Aðrir kjósa frjálsa þjóðkirkju,
og enn aðrir, líklega llestir, kjósa fríkirkju.
íhaldssamir hákirkjumenn, eins og síra
Godal og þrófessor Taranger1) geta tekið
höndum saman við frikirkjuvina leiðtoga,
eins og Odland prófessor og Brandtzæg,
um andmælin gegn nýguðfræði. En sam-
vinna meðal þeirra um kirkjufyrirkomu-
lag er lítt hugsanleg, þar eð óskir þeirra
fara i svo ólíkar áttir.
Pað er því erlltt að dæma um útlitið
í þessum efnum. Vera má að sóknarnefnd-
arlögin nýju, sem nú koma til framkvæmda,
greiði eitthvað úr óvissunni. Pessi lög
voru einu kirkjumálalögin, sem vjer eign-
uðumst liðið ár. En fjarri fer því að
áhugamenn vorir í söfnuðinum hafl tekið
þeim alment með fögnuði. Skoðanir eru
þar mjög skiftar, sumir segja »ollangt«,
aðrir: »ofskamt«, ný bót á gamalt fat«.
Reynslan verður að skera úr, en fróðlegt
verður að sjá hvort trúaða fólkið eða
hinir hagnýta sjer þau.
Prestafæðin er og alvarlegt mál vor á
meðal, þótt guðfræðingaskólarnir sjeu
tveir. Pað eru 700 prestaköll í Noregi og
90 þeirra prestslaus nú. Búist er við að
brátt verði 20 veitt, en um hin 70, eða
tíunda hvert prestsembætti, er enginn
umsækjandi. Stjórnin reynir að ráða bót
á þessu mcð því að bæta launakjör presta
að stórum mun. Leggur hún til að liver
safnaðarmaður greiði 50 aura til launa-
viðbótar, og ætlar svo að setja prestlaun-
in frá 5000 til 9000 kr. auk aldurs og dýr-
tíðaruppbótar. Launamálancfnd stórþings-
ins telur þó rjettara að nefskaltur þessi
verði ekki nema 30 aurar, og verði það
ofan á í Stórþinginu, verður það mörg-
um presti vonbrigði, því þeir eru flestir
m;ög efnalitlir.
Dýrtiðin hefir og komið hart niður á
allri frjálsri kristilegri starfsemi. Pappírs-
verðið hefir komið ýmsum kristilegum
blöðum til að draga saman seglin. Pann-
ig er »Kristilegt vikublað«, málgagn frjáls-
ar þjóðkirkju orðið hálfsmánaðarblað, en
kom áður út tvisvar á viku.
Gengi norskra peninga veldur kristni-
boðsfjelögum mikilla erflðleika. Stærsta
fjelagið, ‘ »Det norske «Missionsselskab«,
heflr t. d. orðið að taka 200000 kr. banka-
lán. Svipað er og um fríkirkjufjelögin, og
því er vert að geta þess afreksverks, að
lúterska fríkirkjan, sem er fremur fá-
menn, hefir nýreist veglega kirkju hjer í
höfuðborginni alveg skuldlaust og kost-
aði hún þó 300000 krónur.
Geta má þess til viðbótar að kirkjumála-
barátlan í fyrra heflr þó komið því líl
vegar að flokkaskiftingin er orðin ákveðn-
ari, 3 prestafjelög mynduð, eldri og yngri
stefnan útaf fyrir sig, og »vinir beggja«
í 3. fjelaginu. í sumum prestaköllum ný-
guðfræðinga halda heimatrúboðsmenn
kristilegar samkomur í bænaliúsunum
samtímis því sem prestur raessar. og banna
jafnvcl sóknarpresti sinum að tala í bæna-
húsinu. Ekki er satnlyndið og traustið
meira en það. í haust voru jafnmargir
stúdentar við nám á Safnaðarprestaskólan-
um og í guðfræðisdeild háskólans norska,
um 60 í hvorum.
Nýútkomnir LJÓSGEISLAR, litlar biblíu-
myndir litprentaðar, handa börnum, fást
á afgreiðslu Bjarma. Sendar gegn póst-
kröfu út um land.
Útgefandi Sigurbjiirn Á. Gíslnson.
1) Pcir vilja báðir frjálsa þjóðkirkju.
Pr«ntfmlð)an Gutenberg,