Heima er bezt - 01.01.1954, Síða 8

4
Heima er bezt
Nr. 1
hægt var að draga niður yfir
eyrun.
Tókum við, ég og fylgdarmað-
urinn, nú snæðing. Þá var Bleik-
ur minn kominn í hlað og hnakk-
ur á hann og taskan reyrð með
leðurólum bak við hnakkinn og
olíukápa mín þar yfir. Var nú
stigið á bak, ég með vettlinga á
höndum og silfurrekna svipu í
hendi. Fylgdarmaðurinn var
eins vel búinn og ég, þó nokkuð
á annan veg væri. Eitt var það,
er okkur greindi nokkuð á um,
en það var vopnaburðurinn. Þar
sem ég hafði væna svipu að
vopni, hafði hann mannhæðar-
langan og digran broddstaf, og
kom þar síðar í ljós forsjálni
mannsins.
Var nú lagt af stað. Riðum
við nú fram Skj aldfannardal
með Selá á hægri hönd. Voru
þarna sæmilega greiðfærar
götuslóðir, en þegar komið var
framhjá Skjaldfönn, hurfu all-
ar götur og allt, er gæti vísað
veg, og varð nú að treysta ein-
vörðungu á hyggjuvit og kunn-
ugleik fylgdarmanns. Hækkaði
nú smátt og smátt undir fæti, en
hvergi varð þó mjög bratt, en
landið varð mjög ógreiðfært og
hrikalegt, stórgrýttar urðir og
melholt, og urðum við oft að
fara af baki, teyma hestana og
krækja úr leið. Sóttist ferðin
seint; sjónum okkar hvarf brátt
dalurinn og áin, eftir því sem
hærra kom. Eftir á að gizka
tveggja stunda ferð, komum við
að djúpu gili, um það bil fimmt-
án metra breiðu, þar sem við
komum að því. Lá þar snjóbrú
yfir, en til beggja hliða var autt
og opið, svo langt sem séð varð,
en langt undir niðri fossaði á í
botni gilsins og mun hafa verið
kvísl úr Selá, sem við hittum
þarna hátt uppi undir jökli.
Snjóbrúin líktist mest í laginu
gríðarstóru saumhöggi eða hús-
þaki með bröttum síðum. Urð-
um við nú að fara eftir mæni
hennar til þess að komast yfir
gilið. Fórum við nú báðir af
baki hestunum, og lagði fylgdar-
maðurinn fyrst út á brúna með
broddstafinn hinn mikla í hendi.
Pjakkaði hann rækilega í mæn-
inn og reyndi fýrir sér, og sljóvg-
aðist við það saumhöggið. Kom
hann svo aftur og sótti hest sinn
og teymdi yfir, og gekk það
slysalaust. Meðan þessu fór
fram, stóð ég á gilbarminum
hjá Bleik og leizt ekki á. Ekki
var hægt að þverfóta á snjó-
mæninum, og ef eitthvað út af
bar, var opið gilið báða vegu.
Hins vegar var ekki um annað
að gera en að leggja út á þessa
heljarbrú með hestinn í eftir-
dragi. Gætti ég þess aöeins að
horfa hvorki til hægri né vinstri,
en aðeins niður í spor þeirra,
sem á undan voru farnir, enda
komumst við Bleikur yfir heilu
og höldnu. Héðan var ekkert
útsýni, hvorki sást neitt til ísa-
fjarðardjúpsins né jökulsins, en
þegar við eftir skamma stund
komumst upp á melbakka nokk-
urn, blasti Drangajökull við
sjónum, og að vörmu spori riðum
við inn á jökulinn. Þegar hér
var komið, var skammt liðið á
dag, en um nóttina hafði fennt
nokkuð á jökulinn, og var hann
ein snjóhvít flatneskja, og sá
hvergi á dökkan díl.
Fylgdarmaðurinn trúði mér
nú fyrir því, að nokkur vandi
væri að rata á jöklinum, því að
víða væru sprungur í hann, sem
óvanir sæju ekki, meðan snjó-
flóðið hyldi þær sýn. Sté hann
því af baki hesti sínum og
teymdi hann, en ég reið á eftir
í slóð hans. Urðum við að fara í
ýmsa króka og tafði það ferð-
ina, en það sýndi sig nú, að
broddstafurinn hafði ekki verið
tekinn með að ófyrirsynju.
Allan þennan dag var logn og
glaðasólskin, og sá ekki ský-
hnoðra á lofti. Var því útsýni
hið ákj ósanlegasta af hájöklin-
um. Við fórum yfir hann aust-
anvert við miðju, og hækkaði
hann því nokkuð til vesturs frá
því að við fórum og huldi okk-
ur sýn Jökulfirðina og allt land-
ið og hafið til vesturs. Aftur á
móti sáum við, ekki langt frá
okkur til vinstri handar, rísa upp
yfir hájökulinn klettabelti upp
úr jökulbreiðunni; var það svo-
nefnd Hrolleifsborg og Hljóða-
bunga. Annars var allur jökull-
inn ein samfelld snjóbreiða, er
ekki sá dökkan díl á. Til austurs
var fremur óvistlegt að sjá, eink-
um næst jöklinum, gróðurlaus
auðn, holt og melar með tjörn-
um á milli. Fjær sáust Stranda-
fjöll, Húnaflói og Skagastrand-
arfjöll og enn fjær sáust Norð-
urlandsfjöllin ógreinilega í blá-
móðu.
Mér hafði verið kennt í skóla,
að á Vestfjörðum væru tveir
miklir jöklar, Glámujökull og
Drangajökull, og var lítið gert
upp á milli þeirra að hæð og
stærð. Bj óst ég því við að Gláma
myndi skarta sinum fegursta
skrúða þennan blíðviðris sumar-
dag, og varð mér títt þangað lit-
ið, er hennar var von, en þrátt
fyrir þetta ágæta skyggni gat ég
hvergi komið auga á frúna. En
þar sem Glámujökuls var von,
mátti sjá snjóskafla, suma litla,
aðra stærri, en alls staðar auð
jörð á milli. Ályktaði ég því þá
þegar, að Glámujökull á Vest-
fjörðum væri ekki lengur til
sem jökull.
í norðri blasti Norður-íshafið
við sjónum okkar í kyrrð og
tign. Engan bát, ekkert eimskip
eða seglskip sáum við, svo langt
sem augað eygði, rista þenna
mikla slétta flöt. Brim braut þó á
skerjum nokkrum, er ofan úr
hæðunum virtust liggja alveg
upp að jöklinum, og bar það
vitni um, að ekki væri allt hreyf-
ingarlaust þar neðra. Þessi sker
voru Selsker og Drangasker.
Þegar við vorum komnir af
jöklinum og nálguðumst sjóinn,
sá ég, að þau liggja langt frá
landi. Varð nú leiðin miklu
greiðfærari og fylgdarmaðiirinn
stiginn á bak hesti sínum og
landið miklu sléttara en sunnan
jökulsins. Komum við brátt ofan
í dal einn, Bjarnardal, er gengur
niður að Bjarnarfirði. Voru þar
víða sléttar grundir, og mátti
spretta úr spori meðfram firðin-
um, og voru þarna komnar
greiðfærar götuslóðir, sem
beygðu til austurs og yfir Meyj-
arnes. Meðfram sjónum var alls
staðar krökt af rekavið. Lítið var
þar um unnið timbur, en mikið
af stórum og smáum trjábolum,
sem sumir voru mikið grafnir
niður í fjörusandinn, en aðrir
alveg ofan jarðar.
Á Dröngum var reisulegur bær
á allstóru túni, en útihús hing-
að og þangað um túnið. Inni í
bænum var allt með kyrrð og
spekt, því að sjúklingurinn var
orðinn laus við höfuðveikina og
svaf rólega, er við komum.
Við nánari athugun, er dreng-
urinn vaknaði, kom í ljós, að