Heima er bezt - 01.03.1955, Side 23
Nr. 3
Heima er bezt
87
Upp á líf og dauða
Viðureign við ljón í Afríku
Harry Wolhuter var umsjón-
armaður með villidýrunum í
Kriiger Nationalpark í 44 ár,
og þekkir manna bezt lifnað-
arháttu villidýranna. Grein
þessi er tekin eftir einni af
ferðabókum hans.
Það var í ágústmánuði. Ég var
á leið heim til aðsetursstaðar
mins í fjöllunum, eftir að hafa
verið á ferðalagi til eftirlits, eins
og venja mín var. Ég var hérum-
bil tvær dagleiðir frá tjaldstað
mínum, og hafði hugsað mér að
dvelja hjá vatnsbóli einu, sem ég
vissi um, um nóttina. Þá er við
náðum þangað, sá ég að vatns-
bólið hafði þornað upp. Þá var
klukkan um fjögur síðdegis. Hið
einasta, sem við nú gátum gert,
var að halda áfram að næsta
vatnsbóli, sem var tuttugu km.
lengra meöfram leið minni. Þrír
negrar voru í för með mér. Þeir
ráku áburðarasnana og sáu um
hundana, sem voru þrír, sterkir
Búahundar, sem hafa orð fyrir
að vera ómetanlegir á ljónaveið-
um. Ég bað fylgdarmenn mína að
fylgja mér eftir, en ég ætlaði að
ríða á undan að vatnsbólinu.
Einn af hundunum, Bull, trygg-
ur og árvakur, fylgdi mér, en
hinir urðu eftir hjá félögum mín-
um.
Enda þótt brátt færi að
skyggja, hélt ég ótrauður áfram,
enda var ég kunnugur leiðinni.
Ég hafði oft farið um þessar
slóðir, meðan á Búastríðinu stóð
— og oftast á nóttunni, til þess
að sleppa við kveljandi sólarhit-
ann. Ljón komu mér ekki í hug,
því að ég hafði aldrei orðið var
við þau á þessari leið. Mestur
hluti grassins var brunninn, en
hér og þar voru þó óbrunnir
blettir eftir, með mannhæðarháu
grasi. Þegar ég reið framhjá ein-
um slíkum grasbletti, heyrði ég
þrusk í tveimur stórum dýrum
fyrir framan mig.
Það var orðið svo dimmt, að
ekki var unnt að greina nokkurn
hlut, en ég taldi víst, að hér væri
um antílópur að ræða, en fjöldi
þeirra heldur til á þessum slóð-
um. Taldi ég víst, að þær myndu
hlaupa yfir stíginn og hverfa, en
þess í stað heyrði ég fótatak
hlaupandi dýra nálgast mig. Ég
reið þó hægt áfram, þangað til
ég kom auga á tvo stóra, dökka
skugga, sem stönzuðu aðeins i
tveggja metra fjarlægð. Þá fyrst
sá ég, að þetta voru ljón. Og ég
gat ekki verið í neinum efa um
áform þeirra. Þau höfðu áreið-
anlega ásett sér að ráðast á
hestinn minn. Auðvitað var ég
vopnaður — ég skildi aldrei riff-
ilinn við mig á ferðum mínum —
en mér var ljóst, að ég myndi
ekki fá ráðrúm til að skjóta, áð-
ur en rándýrin réðust á mig og
hest minn. Ég sneri hestinum við
og sló í hann í örvæntingarfullri
tilraun til að sleppa frá ljónun-
um. En annað ljónið var komið
of nálægt til þess að flótti gæti
tekist. Áður en hesturinn gat náð
fullum hraða, fann ég þungt
högg. Ljónið hafði stokkið upp á
lendina á hestinum.
Það, sem síðan gerðist, tók að-
eins fáeinar sekúndur, en ég
minnist ætíð tilfinningarinnar af
að finna klær ljónsins í líkama
mínum. Hesturinn ærðist, sló og
sparkaði svo duglega, að ljónið
missti takið — en ég kastaðist
úr hnakknum. Það hljómar sem
lygi, þegar ég segi, að ég varð
svo heppinn að lenda beint ofan
á hrygginn á hinu ljóninu, er var
að reyna að komast fram fyrir
hestinn, til þess að stöðva flótta
hans. En hefði ég fallið öðruvísi,
eru mikil líkindi til, að ljónið
hefði bitið í höfuðið á mér, og
bá hefði ég ekki getað sagt frá
þessu. f þess stað beit villidýrið í
öxlina á mér og tók að draga mig
burt. Samtímis því heyrði ég
hófatak hestsins á grýttri jörð-
inni, þar sem hann var á æðis-
gengnum flótta undan því ljón-
inu, sem fyrst réðst á hann. Og
á hæla hestsins hljóp Bull og
hvarf út í myrkrið.
Á meðan þessu fór fram dró
ljónið mig inn í grasið rétt hjá
stígnum. Ég drógst á hryggnum
og hékk á milli framfótanna á
ljóninu. Þar sem ég hafði spora
á stígvélunum, verkuðu þeir
svipað og hemlar, með þvi að
þeir skárust niður í jörðina, en
þegar einhver fyrirstaða varð,
rykkti ljónið í, en það olli mér
óþolandi sársauka í öxlinni, en
tennur ljónsins höfðu sært mig
illa á sama stað. Ég minnist þess
að mér flaug í hug fullyrðing
Livingstones, sem gekk út á, að
áfallið eftir bit villidýra verkaði
á taugakerfið, svo að sársaukinn
deyfðist, en komst nú að raun
um, að hann hefði ekki á réttu
að standa —. að minnsta kosti
ekki hvað mig snerti. Ég fann til
óþolandi sársauka, og auk sárs-
aukans kom kvölin við að hugsa
um, hver afdrif ég hlyti í klóm
ljónsins. Myndi það drepa mig
hreinlega eða éta mig upp lif-
andi?
Auðvitað var ég þegar orðinn
sannfærður um að það væri úti
um mig — að nú ætti ég aðeins
eftir að kveðja þetta líf.
Allt í einu datt mér veiðihníf-
urinn minn í hug. Ef til vill hafði
ég hann ennþá á mér. Ég hafði
hann hangandi í belti mínu á
hægri hlið, en til allrar óham-
ingju var hann oft laus í skeið-
um og átti það til að falla úr
þeim, svo að ég varð að taka
hann upp á eftir. Mér fannst
nærri ótrúlegt að hann væri í
skeiðinni eftir fallið af hestinum
og hnjaskið á grýttri jörðinni.
Það tók mig talsverðan tíma að
læða vinstri hendinni bak við
mig, meðan ljónið hélt áfram
með mig. En loksins fann ég
slíðrið og létti stórum, er ég fann
að hnífurinn var á sínum stað.
Ég náði í skaftið á honum og var
að hugsa um, hvar ég ætti fyrst