Heima er bezt - 01.12.1957, Page 6

FÆÐING PADMA SAMBHAVA
HELGISAGA FRÁ TÍBET
(Meistari sá, sem skrifað hefur bókina Um sjálfsþekking-
una og frelsunina miklu, var uppi á 8. öld e. Kr. Hann var
upprunninn á Indlandi, og er fæðing hans, æska og ævisaga
öll vafin miklum helgisögnum. En það vita menn með vissu,
að þegar Thi-Srong-Detsan Tíbetkonungur (740—786) bað um
að sér yrði sendur mikill lærimeistari til að kenna Tíbetbú-
um Buddhatrú, þá var Padma-Sambhava sendur með atkvæði
hinna virtustu manna í Indlandi, og var hann talinn fremstur
allra meistara, er þá þekktust, í dulvísindum.
Lagði hann af stað frá Bodh-Gaya í desember árið 746 og
kom til Tíbet um vorið. Þar dvaldist hann allmörg ár, sumir
segja 111, og Nhafði umsjón með byggingu fyrsta Buddha-
klaustursins þar. Talið er, að hann hafi komið á miklum
siðaskiptum í Tíbet og hafi fyrir hans tilverknað frumstæð
og villimannleg trúarbrögð vikið fyrir frjórri andlegri menn-
ingu. Hefur Buddhatrú Tíbetmanna ávallt síðan verið með
sérkennilegum dulvísindalegum blæ, og þykja klaustramenn
þar jafnvel enn í dag hamrammir í hugsun og göldróttir.
Megináhugamál Padma-Sambhava var að upplýsa þá, sem
fáfróðir voru, en auk þess var hann kraftaverkamaður mikill.
Hann vakti menn frá dauðum, rak út illa anda og sló vatn
af steini. Vellur þar fram vatn enn í dag, sem hann drap
niður staf sínum. Sumir lærisveinar hans fullyrða, að hann
hafi lifað 3600 ár.
Ævisaga Padma-Sambhava var skrifuð af lærlingi hans: frú
Yeshey Tshogyal, sem sögð er hafa verið sjálf vizkugyðjan
Saravati endurborin. Telur þessi göfuga kona, að Padma-
Sambhava hafi verið æðri sjálfum Gautama Buddha. Svo
ginnheilagur var hann, að ekki átti hann sér neitt jarðneskt
foreldri, því að hann var fæddur af lótosblómi, og sat á því
einn góðan veðurdag, eins og daggardropi stiginn út úr regn-
boga. Segist henni frá fæðingu hans á þennan hátt):
egar hinn blessaði Buddha var að því kominn að
hverfa að fullu frá þessum heimi til hins eilífa
friðar, var hann staddur í Kushinagara. Stóðu
lærisveinar hans umhverfis hann grátandi. Þá
mælti hanm
„Veröldin er á hverfanda hveli, og er það hlutskipti
allra lifenda að ganga að lokum um dauðans dyr. Nú
er kominn tími brottferðar minnar. En grátið ekki.
Þegar tólf ár verða liðin frá brottferð minni, mun sá
fæðast af lótosblómi á Dhanakoshavatni í norðvestur-
horni ríkisins, sem mér verður vitrari og máttugri í
andanum. Hann mun nefndur verða Padma-Sambhava
(Hinn Lótosfæddi), og mun hann opinbera heiminum
hina innri speki.“
Yfir þessu ríki réð í þann tíma voldugur konungur:
Indrabodhi hinn blindi. Hann var auðugur að fé, og
höfðu guðirnir gefið honum fimm hundruð konur, en
ekki nema einn son. Hins vegar hafði hann um sig
mikla hirð presta: eitt hundrað Buddhapresta og hundr-
að presta annarra trúarbragða, því að konungurinn var
mjög guðhræddur.
Svo bar við, að einkasonur konungs veiktist og dó,
og hallséri kom í landið, er olli mikilli óhamingju. Af
þessu öllu varð konungur sorgbitinn og grét ákaflega.
Hann kallaði til sín spekinga sína og presta, til þess að
þeir mættu kanna hin heilögu rit og færa guðunum
fórnir. Gerði hann það heit að gefa fátækum eigur
sínar, og voru allar fjárhirzlur hans og kornforðabúr
tæmd til þess að lina neyðina. En samt sem áður voru
þegnarnir svo hungraðir, að þeir átu kornið óþroskað
af ökrunum.
Einkum angraði það konunginn, að nú átti hann eng-
an lífserfingja, og bað hann sem ákafast og lét færa
fórnir guðum allra trúarbragða, að þeir mættu bæta
úr þessu böli. En ekki fæddist honum sonur að heldur.
Dag nokkurn gekk hann upp á þak hallar sinnar og
lét berja trumbur til að kalla saman lýðinn. Og þegar
fólkið var saman safnað mælti hann:
„Heyrið mig, allir þér! Ég hef beðið til allra guða
og landvætta og fært þeim fórnir. Hefur mér samt sem
áður ekki verið sonur gefinn. Þess vegna hef ég komizt
að þeirri niðurstöðu, að öll trúarbrögð séu skrök og
hindurvitni, og skipa ég svo fyrir, að þér skuluð innan
sjö daga tortíma líkneskjum allra goða, ella refsing
hljóta.“
Við þessi orð urðu prestarnir skelfingu lostnir og
færðu guðunum mikla brennifórn til að blíðka þá. En
öll himingoð voru hin reiðustu, sendu storm og hagl
og Iétu blóði rigna. Hvarvetna í landinu voru þegnarn-
ir dauðhræddir eins og fiskar úr sjó dregnir.
En er guðinn Avalekiteshvara sá það af óendanlegri
miskunn sinni að í óefni var komið, sneri hann sér að
Buddha einum að nafni Amitabha, sem þá var staddur
í hinum þriðja himni, og bað hann að sjá aumur á
fólkinu og leiðbeina því. En til þess varð hann að fæð-
ast á jörðu, og gerðist það með þessum hætti:
Út frá tungu sinni lét hann ganga rauðan geislastaf,
sem snart miðbik vatnsins Dhanakosha eins og loft-
steinn. Óðara myndaðist í vatninu ofurlítill hólmi vax-
390 Heima er bezt