Heima er bezt - 01.09.1959, Page 28

— Gott kvöld.
— Þið notið ykkur ekki skautasvellið.
Lilja lítur ertnislega á Ármann og segir: — Við erum
nú búin að því.
— Svo-o, en móðir þín óskar eftir, að þú komir sem
fyrst heim, Lilja.
— Ekkert liggur á, hátíðarkvöldið á ég sjálf, og ég
ræð hvernig ég eyði því.
Jónatan stendur þögull og virðir Ármann fyrir sér á
meðan hann ræðir við Lilju, og honum lízt þannig á
þennan ókunna mann, að honum muni trúandi til að
ijósta upp samfundum þeirra Lilju og hans heima í
Austurhlíð. En sízt af öllu vill hann að Lilja hljóti illt af
sínum völdum. Hann tekur því skauta sína og réttir
Lilju höndina: -- Vertu blessuð, Lilja, segir hann lágt
og þrýstir hönd hennar hlýtt að skilnaði.
— Vertu sæll, Jónatan. — Hún er búin að segja nafn
hans, áður en hún áttar sig á návist Ármanns kennara,
og nú fór illa fyrir henni.
Jónatan býður góða nótt og hraðar sér suður með
vatninu, en Ármann kennari horfir glottandi á eftir
honum. — Jæja, svo að pilturinn heitir Jónatan. Þá er
gott að vita það.
Skap Lilju er í uppnámi út af fljótfærni sinni, hún
þrífur skautana í skyndi og þýtur af stað heimleiðis án
þess að virða Ármann kennara viðlits. Anna er ein í eld-
húsi, þegar Lilja kemur fasmikil inn til hennar og tekur
sér kaldan vatnssopa að drekka. Hún er þyrst og móð
af göngunni. Anna lítur á dóttur sína og segir:
— Það er gott að þú ert komin. Hittir þú ekki Ár-
mann kennara?
— Ég sá hann suður við vatn.
— Urðuð þið ekki samferða?
— Nei.
— Af hverju kom hann ekki með þér?
— Því get ég ekki svarað, ég kæri mig heldur ekkert
um fylgd hans.
— Láttu mig ekki heyra þennan talsmáta, það er
heiður fyrir þig að kynnast Ármanni kennara. Við ætl-
uðum að spila í kvöld, en þá varst þú horfin.
— Ég spila ekki eitt einasta spil í kvöld.
— Jæja, naumast er það, hafði skautaferðin þessi áhrif
á þig?
— Ég er orðin löngu leið á þessari sífelldu spila-
mennsku.
— Svo þú losnar þá við hana í kvöld, því að hingað
er nýkominn næturgestur, sem ætlar að spila út jólin
með okkur.
— Það var þá heppni fyrir ykkur. — Lilja lætur
skautana á sinn stað og hraðar sér að því loknu inn í
baðstofu. Þar setzt hún niður og tekur sér bók í hönd,
en hugur hennar festir ekki yndi við efni hennar; hann
dvelur við endurminningar kvöldsins, og aldrei hefur
hún haft meiri óbeit á Ármanni kennara en einmitt nú.
Ármann sér á eftir Lilju heim að Austurhlíð, og skap
hans þyngist allmjög. Enn sem fyrr ber hann lægri hlut
í viðureign sinni við Lilju, en nú skal hann ná sér niðri
á henni. Hann ætlar að lofa móður hennar að heyra
það, að hún hafi ekki verið ein við vatnið í kvöld, en
hve miklu hann ljóstar upp, fer eftir því, hvernig Lilja
snýst gegn honum. Nú stendur hann betur að vígi en
nokkru sinni áður, og hann skal líka nota sér það.
Ármann hraðar sér heim að Austurhlíð og gengur
beina leið inn í eldhús, En nú er Anna húsfreyja ekki
ein þar. Hinn nýkomni gestur og Jón bóndi sitja í eld-
húsinu að kaffidrykkju. Anna býður Ármanni sæti hjá
þeim og hellir í bolla handa honum. Ármann drekkur
hinum til samlætis og er hinn kátasti. Enn sem fyrr kann
hann að haga seglum eftir vindi, og að lokinni kaffi-
drykkjunni eru spilin tekin fram, og allt annað gleymist
um hríð.
VIII.
Jólaleyfinu er lokið, og kennslan hafin að nýju. Nem-
endur Armanns kennara eru fyrir skömmu lagðir af
stað heimleiðis. Ármann lokar skólastofunni og gengur
inn í baðstofu, en þar eru hjónin bæði fyrir. Anna situr
við sauma, en Jón les í blaði. Ármann nemur staðar við
baðstofugluggann og horfir um stund á eftir nemendum
sínum, sem hlaupa léttir í spori suður túnið í Austur-
hlíð og þreyta keppni á sprettinum. En Anna lítur bros-
andi á kennarann og rýfur brátt þögnina.
— Þá er kennslunni lokið hjá þér í dag, Ármann
kennari. Lilja hlýtur að koma fljótlega inn með kaffið
handa þér.
Ármann snýr sér frá glugganum. — Það liggur ekkert
á því, Anna. Ég var bara að horfa á eftir nemendum
mínum hérna suður túnið. Þetta eru allt efnis krakkar
og vel gefnir. iMér finnst bara gaman að kenna þeim.
— Það er ánægjulegt að heyra. Þau láta líka vel af
þér. Ég vildi að Lilja mín hefði haft annan eins kenn-
ara og þig, þegar hún var í barnaskóla, en það var nú
eitthvað annað.
— Jæja, hafði hún lélegan kennara? — En hafið þið
hjónin ekki hugsað ykkur að senda dótturina til frek-
ara náms í framhaldsskóla?
— Jú, hún á að stunda nám í kvennaskóla næsta vet-
ur, við erum búin að ákveða það.
— Já, það er alveg sjálfsagt. En hefur Lilja enga und-
irbúningsmenntun aðra en barnaskólanámið?
— Nei, því er nú verr og niður.
— Ég ætti að geta bætt úr því í vetur, ef þið hjónin
óskuðu þess.
Jón leggur frá sér blaðið og segir: — Það væri mjög
æskilegt, ef þú vildir taka Lilju í tíma og kenna henni
nauðsynlegustu námsgreinarnar undir framhaldsskóla.
Ég skal greiða þér vel fyrir það, Ármann kennari.
— Við getum alltaf talað um greiðsluna, Jón, en við
sláum því þá föstu, að Lilja komi í tíma til mín eftir
kennslu á daginn. Ég skal fræða hana vel fyrir fram-
haldsnámið.
— Ég þakka þér fyrir það. Mig langar til að búa
;320 Heima er bezt