Heima er bezt - 01.10.1960, Síða 19

„Invisible helpers“, eða „Huldir hjálpendur“. Voru
þetta mestmegnis frásagnir ýmissa manna um, hversu
áþreifanlega þeir hefðu orðið varir við ósýnilega eða
óskiljanlega aðstoð við að afstýra slysum og öðrum
háska. Hafa sagnir þessar ef til vill festst mér í minni
vegna þess, að eitt sinn varð ég sams konar var eftir að
ég hóf búskap á Ósi. Það mun hafa verið á milli jóla
og nýjárs. Eg var að ganga á milli húsa um dagrenn-
ingarleytið. Jörð var þann veg farið, að sums staðar var
hún auð, en annars staðar flughálar svellklessur. Á milli
miðhúss og ærhúss var á einum stað dálítil svellrönd,
sem ég ætlaði að stökkva yfir. Ég varð aldrei var við,
að ég kæmi niður á fæturna heldur lá ég endilangur á
hægri hliðinni, á svellinu; hafði missýnzt um breidd
þess. Ég fann ekki til að ég hefði meitt mig, heldur var
einna líkast að utan um mig hefði verið tekið og ég
lagður hægt niður. Ég reis á fætur eins og ekkert hefði
í skorizt og beindi þakklátum huga til hæða.
Enn fremur lánaði húsbóndinn mér stundum handrit
(óprentuð rit) heim til mín. Var „Orka“ Sigfúsar þjóð-
sagna-safnara mikill skemmtilestur.
Jón blindi.
Einhverju sinni, á þessum námsárum mínum, kom
inn í prentsmiðjuna til okkar þingeyskur bóndi. Var
hann mikill að vallarsýn, þrekinn mjög, sérstaklega um
herðar, hálsstuttur, höfuðstór og höfuðið sífellt á iði.
Var okkur sagt, að hann héti Jón, væri frá Mýlaugs-
stöðum í Aðaldal, hefði verið blindur frá níu ára aldri,
hefði kvænzt, væri mikill hestamaður og hefði farið
aleinn til næstu bæja, eftir að hafa misst sjónina. Eitt
var þó ótalið og ekki það veigaminnsta; hann sagði svo
vel og nákvæmlega sögur, að engu var líkara, en að
hann læsi á bók. Hann var líka þeirra erinda kominn
til Akureyrar. Sagði hann sögur, fyrir húsfylli, nokkur
kvöld. Hús það brann og var þá í eigu Péturs H. Lár-
ussonar kaupmanns. En á þeim tíma var það leikhús,
og síðar pósthús Akureyrarbæjar. Auk þess, sem Jón
blindi skemmti bæjarbúum með sögum, sagði hann sög-
ur fyrir húsbónda minn og voru þær jafnhliða skráðar
af Hannesi Ó. Magnússyni, sem síðar tók sér ættar-
nafnið Bergland.
Marka- Jóhannes.
Þar sem ég hef þegar getið Jóns blinda sem lifandi
sagnabókar, virðist mér og ekki mega ganga fram hjá
þeim manni, sem kalla mætti kvika markaskrá. Maður
þessi hét Jóhannes, fæddur 1840, sonur Jóns bónda í
Vestari-Krókum, Jóhannessonar. Hann kvæntist Sigur-
björgu Guðmundsdóttur frá Fjósatungu. Bjuggu þau
hjón á Kambsstöðum í Ljósavatnsskarði. Sonur þeirra,
Steindór, fæddur 1876, gerðist verzlunarmaður á Sauð-
árkróki. Fluttist síðar til Vopnafjarðar. Eftir að þau
hjón slitu samvistum, var Jóhannes laus í vistum; stund-
um inn á Svalbarðsströnd og í Fnjóskadal. Seinni hluta
ævinnar mun hann hafa verið tengdur framdalnum,
Þórðarstöðum, Sörlastöðum og Bakka, en þar mun
hann hafa andazt um 1910. Jóhannes kom eitt sinn í
Mynd þessi var tekin af mér i þriðju viku júlimánaðar 1907
i Ijósmyndastofu Péturs Brynjólfssonar frá Olafsvöllum, sem
það sama sumar var gerður að hirðljósmyndara vegna komu
Friðriks VIII Danakonungs. Myndina tók ungfrú Guðrún
Zoéga, sem siðar varð kona Þorsteins hagstofustjóra Þorsteins-
sonar.
prentsmiðjuna, er nýlokið var prentun markaskrár. Var
hann þá að líta eftir viðbótarmörkum frá síðustu prent-
un hennar. Um göngur ferðaðist hann á milli skilarétta
og sagði til um eigendur marka. Sagt er að honum hafi
hvergi skeikað; var einnig kallaður markfræðingur.
Hann var talinn mesti þrifamaður, og snyrtimenni fram
á síðustu ár.
Alþingiskosning Páls Briem.
Á árunum 1904—1907, prentsmiðjutíma mínum, var
töluverð ólga í stjórnmálalífi bæjarins. Fór slíkt ekki
fram hjá okkur prenturunum. Frá þessum tíma eru mér
minnisstæðastir athafnamennirnir Guðmundur héraðs-
læknir Hannesson, síðar prófessor við læknadeild Há-
skóla íslands, og Gísli lögfræðingur Sveinsson, síðar
sýslumaður og síðast sendiherra. Skiptust menn í
flokka eins og alltaf brennur við, að sitt sýnist hverj-
um. Mun þá skiptingin hafa verið Landvarnarflokkur
og Heimastjórnarflokkur. Útibú Landvarnarflokksins
á Akureyri mun hafa borið nafnið „Skjaldborg“. Voru
því átökin á milli Skjaldborgarmanna og Heimastjórn-
armanna. Var t. d. mikill hiti í Alþingiskosningunum
1904, þegar Páll Briem, síðasti amtmaður Norður- oö;
Austuramtsins, var kjörinn Alþingisfulltrúi. Snemm-
endis dags þess, er kjósa skyldi, létu andstæðingar Páls
bera í hvert hús bækling, að lengd milli 20—30 blaðsíð-
Heima er bezt 391