Heima er bezt - 01.02.1961, Blaðsíða 23

Svo er að sjá sem Helga hafi ekki viljað leyfa þeim
hjúum að fara út í Rauðseyjar, en hún var ráðskona,
eins og fyrr segir, og átti að stjórna heimilinu. Þau
Einar og Hólmfríður tóku nú ráð sín saman, hvernig
þau gætu neytt Helgu til að veita þeim fararleyfi.
Sagt er að Einar hafi fyrst viljandi 'brotið heynálina
og þá einu reku, er til var, og vildi fara með þetta út í
Rauðseyjar til aðgerðar. Ekki þótti Helgu þetta næg
ástæða. Henni þótti þetta ekki nógu brýnt erindi um
hávetur. Þá tóku þau hjúin það ráð að drepa eldinn.
Voru engin tæki í eyjunum til eldkveikju. Buðust þau
Einar og Hólmfríður nú til að sækja eldinn út í Rauðs-
eyjar. Lögðu þau af stað á öskudaginn í góðu veðri og
lentu í Rauðseyjum um kvöldið og sögðu erindi sín.
Helga varð ein eftir í Ólafseyjum.
Um nóttina rak á stórhríð. Hélzt hríðarveðrið á sjö-
undu viku. Aldrei varð heldur á sjó komizt vegna ís-
reks, en þó varð ekki gengt milli evja. Sátu þau Einar
og Hólmfríður veðurteppt í Rauðseyjum allan þennan
tíma. Sagt er að Einar bónda í Rauðseyjum hafi grun-
að að allt væri ekki með felldu um ferðir þeirra Hólm-
fríðar og Einars og hafi hann oft veitt þeirn þungar
ávítur fyrir tiltæki þeirra. Þótti þeim hart undir að
búa.
Eftir sex vikur rúmar, fór ísinn að leysa sundur, svo
að bátfært varð milli eyja. Réðst þá Einar til ferðar á
vel mönnuðum bát. Voru þau með í förinni Hólmfríð-
ur og Einar. Hafði Einar bóndi í Rauðseyjum með sér
alls konar sælgæti, til að gæða Helgu á, ef hún væri
lifandi.
En nú víkur sögunni til Helgu. Henni brá, er hríð-
ina gerði og ísalögin. Hún var einmana á umflotnu
landi, langt frá öllum mannabyggðum, og gat hvorki
matreitt sér við eld bita eða sopa, né kveikt Ijós á kvöld-
um eða á nóttum. Þar við bættist sú þraut að vanta bæði
heynál og reku. Varð hún að reyta heyið með tómum
höndunum fyrir gripina og sækja vatn handa þeim í
stórhríðum. Það jók líka á erfiðleikana að hafa enga
reku til að moka með fjósið og snjó frá húsum. Hún
lét þó eigi hugfallast. Strax morguninn eftir, að þau
Einar og Hólmfríður höfðu yfirgefið hana, fór hún
að gefa nautgripunum og ljúka við önnur útiverk.
Hafði hún ekki lokið því, fyrr en komið var að nátt-
málum. Svona hélt hún áfram allan tímann og oft var
hún nær því að þrotum komin, af þreytu, næturvök-
um og leiðindum.
Einhvern dag, þegar aðeins birti upp hríðina, þóttist
hún sjá mann koma gangandi á ísnum frá Hóley, en
hún er skammt fyrir framan Bæjareyna. Virtist henni
þessi maður stefna ofanvert á eyna og benda henni að
koma, en hún skeytti því engu af því að hún þóttist
vita, að þetta gæti ekki verið mennskur maður. Virtist
henni maðurinn hverfa undir eyna. Ekki er ólíklegt,
að Hclga hafi þá verið farin að sjá ofsjónir, lémagna af
Höfuðbólið Skarð á Skarðsströnd.
næturvökum og þreytu. Hafði hún líka hcvrt áður, að
maður hefði verið heygður í svonefndum Andrahaus
á eynni ekki löngu áður. Stóð þessi mannsmynd Helgu
fyrir hugskotssjónum eftir þetta, einkum er dimma
tók á kvöldum og um nætur eftir að hún var háttuð.
Þegar ísinn tók að greiðast í sundur, horfði Helga á
hverjum degi út til Rauðsevja, og loksins kom hún
einn daginn auga á bát, sem var á leið til hennar. Þótt-
ist hún þá vita að þetta væru Rauðseyingar. Varð hún
fegnari en frá megi segja. Gekk hún niður til sjávar, er
báturinn lenti. Kallaði Einar bóndi þá til hennar og
mælti: „Lifandi ertu þó, Helga.“ „Já fyrir guðs náð, en
ekki manna,“ svaraði Helga. „Veiztu hvaða dagur er í
dag?“ „Já, það er skírdagur,“ svaraði Helga. F.inari
bónda þótti það furðulegt, að Helga skyldi vera lifandi
og ótrufluð eftir allan þennan erfiða og langa tíma.
Allar skepnurnar voru vel útlítandi.
Um vorið, er Magnús sýslumaður hevrði söguna af
hjúum sínum, lofaði hann mjög dugnað Helgu, en
sagði þeim Hólmfríði og Einari upp vistinni. Ekki náði
Hólmfríður í Halldór í Rauðseyjum, því að hann vildi
ekki við henni líta eftir þessa óláns-för hennar. Bæði
giftust þessi hjú og voru búsett þarna á Skarðsströnd-
inni, en þóttu lánlítil.
Sýslumaður gaf Helgu ísaksdóttur góð klæði og vildi
á allan hátt gera hlut hennar sem beztan, en hún hafði
enga ánægju af góðum klæðnaði eða skarti, því að eftir
þrautirnar í Ólafseyjum naut hún sín aldrei, en varð
mjög einræn og fáskiptin. Hú dó á Skarði hjá Skúla
sýslumanni syni Magnúsar Ketilssonar.
Eftir þetta var vetrarfólk í Ólafseyjum jafnan látið
vera þar bátlaust.
Stefán Jónsson.
Hehna er bezt 59'