Heima er bezt - 01.02.1965, Qupperneq 9

sannarlega þreyttur orðinn og hvíld feginn. En það er
önnur saga.
2. Einn á báti í skcmnndegisbyl.
Hinn 9. des. 1919 fór ég ásamt fleiri mönnum á vél-
bátnum Friðþjófi — 7—8 lesta þilfarsbát — frá Húsavík
austur að Lónsreka. Aðalerindið var að fara með lækni,
sem símleiðis var beðinn að koma til sjúklings að Lóni
í Kelduhverfi. Til þess að gjöra sjúklingnum læknis-
förina ódýrari, voru fluttar vörur frá K. Þ. til Keld-
hverfinga á bátnum um leið.
Þegar austur að Lónsreka kom, var Friðþjófi lagt úti
fyrir ströndinni þar. Læknirinn var strax fluttur í land
á árabát, sem við höfðum meðferðis, en síðan farið að
flytja vörurnar á árabátnum í land, meðan beðið var
þess að læknirinn lyki sjúkravitjuninni, því hann ætlaði
til baka með okkur.
Það kom í minn hlut að vera um borð í Friðþjófi,
en félagar mínir fóru með vörurnar á árabátnum í
nokkrum ferðum og báru varninginn á land upp. Þetta
tók nokkurn tíma. Síðan dokuðu þeir við í fjörunni
eftir lækninum.
Allt í einu breyttist veðrið og á brast snögglega ofsa-
leg stórhríð með stórfelldu hafróti. Félagar mínir og
læknirinn komust ekki fram í Friðþjóf. Bát þeirra
hvolfdi, þegar þeir reyndu að ýta frá landi. Komust
þeir þó heilir upp í fjöruna aftur með bátinn. Þetta
greindi ég frá borði vélbátsins, þar sem ég var nú einn
míns liðs.
Um tyennt virtist mér vera að velja fyrir mig. Ann-
að var að hleypa Friðþjófi í strand á Lónsreka og að
líkindum eyðileggja skipið. Hitt var að freista þess að
ná til Húsavíkur um þá hættusömu og vandrötuðu
siglingarleið, sem er „kring Tjörnes“ í stórsjó, roki og
myrkviðri.
Eg tók seinni kostinn, — þótti hann manndómlegri.
Tókst mér með hjálp hamingjunnar að ná heilu og
höldnu til Húsavíkur. Sjálfsagt liefur þá legið nærri
að dagar mínir yrðu ekki fleiri, eða svo mun almennt
hafa verið talið af þeim, er með þessum atburðum
fylgdust.
Ekki var auðveld aðstaðan, sem ég hafði á þessari
blindviðrissiglingu, því ég varð bæði að stýra bátnum
og annast bátsvélina, sem var að sjálfsögðu undir þilj-
um. Áttaviti bátsins var mér ónothæfur.
Allýtarleg frásögn af þessari sjóferð er í bókinni
Brim og boðar, sem gefin var út 1949.
3. Nýtt segl fer í tætlur.
Eitt árið, sem ég átti heima í Héðinsvík, var ég eitt
sinn við hákarlaveiðar vestur undir Víknafjöllum á 5
manna fari. Með mér var Guðni Magnússon smiður og
þrír aðrir dugandi menn. Guðni mun hafa átt heima í
Sandholti við Héðinsvík.
— Gekk þá skyndilega í suðvestan fárviðri. Við höfð-
um alveg nýtt léreftssegl, sem við settum upp. Fg sett-
ist undir stýri, en Guðni tók að sér að hagræða segl-
um. En brátt herti veðrið svo óskaplega, að seglið tætt-
ist sundur í mörg stykki — og sum smá. Var eins og
þetta gerðist að sumu leyti í höndunum á Guðna, sem
vildi hindra eyðilegginguna og var handlaginn maður.
Þó að ég hafi oft séð Kára hamast í seglum, hef ég
hvorki fyrr né síðar séð hann leika segl svona grátt.
Við illan leik tókst okkur að ná landi vestan undir
Héðinshöfðanum, þar sem heitir Tófugjá. Vorum þá
allhraktir orðnir, en sammála um það samt, að vel
væri sloppið.
4. Einn boði rís óvænt.
Einu sinni sem oftar er ég í selaróðri, staddur inn
undir Sjávarsandi, þ. e. við botn Skjálfandaflóa, eins
og kallað er. Veður er kyrrt, en norðan lognalda tals-
vert að færast í aukana. Ekki er sel að sjá. Við — bát-
verjar — látum árar liggja á þollum. Tökum upp nesti
okkar og förum að borða, — og rabba saman um dag-
inn og veginn á meðan.
Allt í einu verður mér litið upp og sé að djúpmegin
við okkur rís fyrirferðarmikil alda og skuggaleg, sem
stefnir á okkur. Eg aðvara félaga mína. Við fleygjum
frá okkur nestinu, hlaupum á árarnar og beinum bátn-
um, svo hratt sem okkur var unnt, beint á ölduna.
Seinna mátti ekki vera. Hún reisti bátinn á endann og
virtist vera í þann veginn að endastinga honum á hvolf
aftur á bak, þegar hann komst þó yfir, um leið og hún
hóf sig enn hærra að baki okkar og sprakk með mikl-
um hamförum og gný.
Þetta var eins og galdrasending. Ég hef aldrei séð
staka báru svo hamhleypulega sem þessa. Vafalaust
hefði hún fært bátinn í kaf, ef seinna hefði verið grip-
ið til áranna.
Hólmgeir Árnason mágur minn var annar af háset-
um mínum að þessu sinni. Við rifjuðum upp þennan
atburð í samtali fyrir nokkrum dögum.
Ég þakka Einari Sörenssyni fyrir þessar fjórar svaðil-
farasögur og heyri að hann á fleiri þess konar sögur
til. En sný mér samt að öðru til fjölbreyttni, af því að
hann hefur frá margs konar reynslu að segja. Spyr,
hvort hann vilji greina frá þeim sorglega atburði, þeg-
ar faðir hans, Sören Einarsson, lézt af slysi.
Voðaskot.
Hann segir:
— Þetta gerðist 2. júní 1902. Þá fór faðir minn síðla
dagsins út í Mánáreyjar á bát sínum. Ég fór með hon-
um ásamt öðrum manni, Sigurði Jónssyni á Fjöllum í
Kelduhverfi. (Sonur Sigurðar er Jón núverandi borg-
arlæknir í Reykjavík.)
Heima er bezt 53