Heima er bezt - 01.02.1965, Síða 21
JOHANNES OLI SÆMUNDSSON:
Látra-Sæmundar seöir frá
FYRSTU KYNNI AF SÉRA JÓNI REYKJALÍN
Sumarið 1882 kom bátur við á Látrum á leið innan frá
Akureyri til Ólafsfjarðar, að mig minnir. Með honum
var sóknarpresturinn úr Fjörðum, séra Jón Reykjalín.
Var hann settur upp í Látur af því að bátur þessi var
ekki á leið lengra út austan fjarðar. Ætlaði prestur að
bíða þess að ferð félli út eftir, eða þá að fá fyrirgreiðslu
hjá Látramönnum, sem og varð raunin á.
Jónas og Elíná tóku presti vel, eins og reyndar öll-
um gestum, sem til þeirra komu. Atti bóndi eitthvað í
staupið handa klerki, en honum var nú víst ekki boðið
annað, er betur væri þegið. Næsta dag féll ferð út í
Fjörðuna, en þá fékkst prestur ekki til að fara, og olli
því einungis löngun hans í meira brennivín, eftir að
hann vissi að nóg var af því til á Látrum, en hann var
mjög drykkfelldur. Sat hann svo yfir drykkju með
Jónasi bónda dögum saman, líklega þar til þraut vínið.
Var þá ékki annars kostur en flytja karlinn út fyrir til
að losna við hann. Var ég annar þeirra, sem sendur var
með klerkinn. Veðrið var ágætt út fyrir, en breyttist
snögglega til hins verra á heimleiðinni. Skildum við séra
Jón eftir í fjörunni neðan við Þönglabakka. Vorum við
þá bæði þyrstir og lúnir eftir róðurinn, en þó bauð
hann okkur enga hressingu, karlskömmin. Var ég hon-
um fokreiður fyrir það og eins hitt, að ekki þakkaði
hann okkur með einu orði fyrir hjálpina. Reyndar urð-
um við eftir á fegnir því, að hafa ekki stanzað í Fjörð-
um, þegar séð varð hvemig veðrið breyttist. En allir
lögðu honum til lasts þessa framkomu og átti hann ekki
upp á pallborðið hjá Látramönnum eftir þetta. — Síðar
tengdist ég þessum presti allnáið og kona hans, Sigríð-
ur, dó hjá okkur í Stærra-Árskógi, södd lífdaga og sam-
vista við óreglumanninn.
SIGGI PÓLU
Maður er nefndur Sigurður Guðjón Guðjónsson.
Hann fæddist í Lögmannshlíð við Eyjafjörð hinn 23.
dag júlímánaðar árið 1834. Foreldrar hans voru hjón-
in Guðrún Jónsdóttir og Guðjón Jónsson, snikkari
kallaður, búandi hjón í Lögmannshlíð. Albróðir Sig-
urðar var Hans Guðjónsson á Akureyri, en sammæðra
við þá var bóndinn í Arnamesi, (Vilhelm) Anton Sig-
urðsson.
Sigurður Guðjónsson mun hafa verið sjómaður fyrst
og fremst og átt alllengi heima út með vestanverðum
Eyjafirði, einkum í Hrísey. Hann kvæntist ekki og
eignaðist eigi afkomendur, svo að um sé kunnugt og
mun hafa verið talinn lausamaður lengi hin síðari ár.
Mikill var hann drykkjumaður og talsverður slarkari,
en mörgum aufúsugestur þó, því að maðurinn var gam-
ansamur, orðheppinn og mikill hrekkjaklápur, en auk
þess góður verkmaður, lagtækur á margt, afburða
skytta og dálítið hagmæltur. Mörgum þóttu hrekkir
hans óþolandi, og sannast að segja voru sumir þeirra af
því tagi, að ýtarleg frásögn af þeim yrði naumast prent-
hæf talin. Öðrum skemmti hann með tiltektum sínum.
Sigurður átti um skeið heima á Syðstabæ í Hrísey,
en þá bjó þar Hákarla-Jörundur Jónsson og Margrét
Guðmundsdóttir, kona hans. Þau höfðu mikil umsvif í
búskap og útgerð. Sexrónum árabáti var út haldið
reglulega vor og haust og ýtt fast á eftir um sjósókn-
ina. Sigurði var kunnugt um, að Jörundi var meinilla
við að lagt væri innarlega, svo sem á fiskimiði því í
Vesturálnum, er Sandhjalli nefnist. Einri morgun koma
þeir út jafnsnemma, Jörundur og Sigurður og sjá að
piltar hafa nú ekki farið lengra en á Sandhjallann, en
hvasst var á sunnan og hafa þeir viljað spara sér þung-
an baming heimleiðis frá drættinum. Kastar Sigurður
þá fram eftirfarandi stöku til Jörundar:
„Kappar sex á Sandhjallann
síld með nóga róa.
Bátur varla bera kann
blöndulóka mjóa.“
Smáfiskinn (þyrsklinginn) kölluðu sjómenn blöndu-
lóka.
Á vorin fóra margir í selveiðiferðir — selatúra, eins
og það var kallað. Eitt sinn þegar komið var langt
fram á vor, fór Jón í Arnarnesi, Antonsson (bræðr-
ungur Sigurðar Guðjónssonar) á skipi sínu Kómet í
selatúr. Átti að elta sel á haf út og gera góða ferð. Voru
góðar skyttur með í förinni, þeirra á meðal Sigurður
Guðjónsson. En aflabrögðin urðu minni en skyldi, því
að það var Kobbi, sem lék á skytturnar, en þær ekki á
hann; hann var sem sé kominn lengra frá landsteinun-
um en menn höfðu haldið. Aflaföngin (fengurinn)
urðu því aðeins einn hringanóri. Gerði Sigurður þá
þessa vísu:
Heima er bezt 65