Heima er bezt - 01.04.1983, Page 30

Við gengum þegjandi með ánni og rýndum upp eftir
snarbröttum hömrunum á báðar hliðar og létum ekkert
fara fram hjá okkur, er þar kynni að leynast. Er við höfðum
gengið drjúgan spöl, heyrðum við lamb jarma í fjarska og
hröðuðum okkur á hljóðið. Brátt sáum við, hvar lamb og ær
stóðu í örlitlum grasi grónum bolla og voru auðsjáanlega í
sjálfheldu, nema ef vera kynni að komast mætti eftir mjóu
einstigi, sem skepnurnar höfðu trúlega hlaupið eftir út í
þessa dauðagildru. Og það sem verra var, þá sáum við
brátt, hvar Eyjólfur stóð í hnipri mitt á þessu örmjóa ein-
stigi, þrýsti sér þar upp í klettaskoru og virtist hvorki kom-
ast fram né aftur, enda var svimandi hengiflug fyrir fótum
hans. Við kölluðum til hans, en hann virtist ekki heyra til
okkar eða sýndi þess engin merki. Hann stóð þarna sem
stjarfur og sýndist hafa gefið allt frá sér. Ólafur gat þess að
líklega hefði hann ætlað að koma lambánni upp úr gilinu,
farið að elta hana og hlaupið í hugsunarleysi eftir henni út á
þetta einstigi, sem sífellt mjókkaði, þar til ær, lamb og
maður voru öll komin í sjálfheldu.
r’
Olafur bað mig að bíða við ána, en tók sjálfur á rás upp
eftir klettunum stall af stalli, þar til hann loks staðnæmdist
á hamri einum svo nærri Eyjólfi að hann gat vel talað til
hans. Reyndi hann það líka hvað eftir annað, en Eyjólfur
svaraði engu og virtist sem lamaður og sljór gagnvart öllu
öðru en að klemma sig sem fastast inn í klettaskoruna, þar
sem hann hélt báðum höndum með krampakenndu taki
um nokkrar steinnibbur í berginu. En Ólafur var ekki af
baki dottinn, þótt útlitið væri ekki sem best, heldur þokaði
hann sér með varúð hærra og hærra og komst brátt upp á
einstigið og stóð þar skammt frá Eyjólfi. Síðan steig hann
varfærnum skrefum í áttina til hins nauðstadda manns,
talaði rólega til hans og reyndi að hughreysta hann. En allt
kom fyrir ekki, því að lofthræðslan hafði gripið hann þeim
heljartökum að ekki virtist aftur snúið. Ólafur gafst samt
ekki upp, heldur mjakaði sér eftir einstiginu til Eyjólfs, tók
varlega um herðar hans og reyndi með fortölum að fá hann
með sér úr þessum ógöngum. Það reyndist þó allt til einskis
og fékkst Eyjólfur jafnvel ekki til að snúa sér við, svo að
hann horfði fram, og var auðsjáanlega sem bergnuminn í
orðsins fyllstu merkingu.
En þá tók Ólafur það til bragðs, sem mér hefði síst dottið
í hug. Með snöggu bragði greip hann eftir þykku stækk-
unargleraugunum hans, svipti þeim af og stakk þeim í vasa
sinn. Við þetta var eins og ótti og óráðsvíma rynni af
Eyjólfi. Hann sneri sér hægt við út úr klettaskorunni og
horfði fram og virtist á sömu stund verða næsta óskelfdur
og eðlilegur. Ólafur tók um aðra hönd hans, gekk síðan á
undan og leiddi hann hægt og rólega eftir einstiginu. Eftir
litla stund voru þeir úr allri hættu og komu brátt niður eftir
grasi gróinni brekku og til mín, þar sem ég beið við ána.
Þá loks fékk Eyjólfur málið og átti hann vart nógu sterk orð
til að lýsa þakklæti sínu fyrir þessa góðu björgun, því að
hann hafði haldið að hans síðasti dagur væri kominn. En
hvernig gat þér dottið í hug að fara að þrífa af mér gler-
augun þarna uppi á brún hengiflugsins, sagði hann og sneri
sér spyrjandi að Ólafi. Hvað átti ég annað að gera úr því
sem komið var? Ég sá að þú varst lamaður af lofthræðslu og
eina ráðið var að losa þig við þenna kvilla. Ég veit vel að þú
sérð sama og ekkert frá þér gleraugnalaus og því sýndist
mér þetta eina ráðið og það dugði líka vel. Eyjólfur sá að
Ólafur hafði lög að mæla eins og venjulega og gat þess um
leið að aldrei hefði honum orðið ráðfátt. Ólafur gaf lítið út
á það, en sagði þó, að oftast nær fyndust einhverjar leiðir út
úr hverjum vanda. Að svo mæltu bað hann Eyjólf að bíða
um stund og- gaf mér merki um að koma með sér. Við
klifum upp í hamrana og með lagni tókst Ólafi að reka
lambána úr sjálfheldunni og upp úr gilinu. Að því loknu
fórum við aftur niður til Eyjólfs og teymdum síðan allir
saman hesta okkar upp á brún, þar sem við stigum á bak og
riðum létt niður heiðarnar.
-Irað varð fagnaðarfundur, er við komum allir þrír til fé-
laga okkar í fjárréttinni. Var þá óðar gert hlé á rúningi og
gengum við inn í leitarmannakofann, þar sem hitað var
sterkt og gott ketilkaffi. Eyjólfur hafði náð sér að mestu
eftir þá alvarlegu lífshættu og þrengingar, sem hann hafði
lent í uppi í Grendalsárgili. Ræddi hann nú um þessa
reynslu sína með bros á vör og henti jafnvel góðlátlegt
gaman að öllu saman. Að vísu sagði hann að illa hefði farið,
ef Ólafur hefði ekki komið, því að aldrei hefði honum
sjálfum komið til hugar að taka af sér gleraugun, svo að
hann þyrði að snúa sér við og horfa niður í gilið.
Menn skröfuðu glaðlega, renndu úr kaffibollunum og
sneru síðan aftur til starfa í fjárréttinni, þar sem Ólafur í
Hlíð stjórnaði verki af dugnaði og röggsemi, svo sem hann
var vanur. Ullarbingirnir utan við réttarvegginn urðu sífellt
stærri og fleiri og fleiri nýrúnar ær hlupu frá réttinni með
lömbum sínum. Brátt mundi þessu verki lokið og haldið
heim til byggða. Nóttin leið, án þess að við tækjum eftir því.
Morgunsólin hellti brátt geislum sínumyfirheiðarogjökla,
svo að landið glitraði í óumræðilega skærri birtu. Brátt var
verki okkar lokið og lagt af stað heim til byggða. Fjár-
jarmur, fuglasöngur, árniður, hófatök og hlátrar glaðværra
manna, allt rann þetta saman í eina heild í vitund minni á
leiðinni heim. En syfjaður var ég eins og oft áður, einkum
eftir að hlýna tók af morgunsólinni. Oft hefur mér síðar
orðið hugsað til þessara löngu liðnu hamingjudaga í vor-
leitum á heiðum uppi og þá skal það ekki bregðast að mér
komi í hug hinn einstæði atburður, sem ég þá upplifði í
Grendalsárgili. þegar fullhuginn úrræðagóði, Ólafur í Hlíð,
bjargaði Eyjólfi í Tóftum úr sjálfheldu við erfiðustu að-
stæður með því einu að taka af honum gleraugun. Það var
örugglega eina ráðið, sem dugði í þessu tilviki, en trúlega
hefði engum komið það til hugar, nema Ólafi í Hlíð, enda
hefur sá maður átt fáa sína líka.
138 Heimaerbezl