Heima er bezt - 01.03.1985, Page 15

jafnað sig. Við héldum því áleiðis inn
Jökulsárhlíðina, fjórir saman, og sótt-
ist ferðin sæmilega, því snjór var
minni þar en austan heiðarinnar, og
ekki til teljandi tafar. Við komum á
bæ þar í hlíðinni, sem mig minnir, að
héti Sleðbrjótssel, og var þar tafar-
laust boðið til kaffidrykkju. Þarna
voru nokkrir aðkomumenn fyrir, held
ég þar hafi staðið hreppsnefndar-
fundur eða eitthvað þessháttar. Þessir
menn, sem þarna voru, höfðu mikið
að skrafa við Karl Sigvaldason um
raforkuframkvæmdir við Lagarfljót
og margt fleira út frá því. Það teygðist
því nokkuð úr viðstöðunni þarna, en
kaffið var gott og vel með því. Það var
því fyrir nokkru komið myrkur, þegar
við náðum í Fossvelli og tókum þar
gistingu, sem ekki stóð á. Bóndinn
þarna hét Gunnar og var vel mál-
hreifur, sagði okkur m.a. ýmsar sögur,
sumar gamansamar, en ég efast um,
að allar sögur hans hafi verið heilagur
sannleikur, það gerði okkur ekkert til,
og allt er það mér löngu gleymt, en
þarna fengum við að borga nætur-
greiða við vægu verði, að mig minnir
1,50 kr. fyrir manninn.
Við neyttum morgunverðar, áður
en við lögðum af stað frá Fossvöllum
og komum næst að Bót í Hróarstungu.
Var ekkert sögulegt að segja frá þeirri
bæjarleið annað en ferðin yfir brúna á
Jökulsá, skammt frá Fossvöllum, sem
er lögð yfir hrikalegt gljúfur, þar sem
mórauð elfan brýzt fram í gljúfra
þröng, langt niðri, þar sem jörðin
hefur einhverntíma rifnað sundur í
átökum, áður en hér leit nokkur
maður moldu. Brúin er stutt, því
skammt er þarna milli gljúfurveggj-
anna, og mér fannst ægilegt að horfa
þar niður. Ég hef aldrei síðan komið á
þessar slóðir, en það er eins og kalt
vatn hríslist um bak mitt, er mér
kemur þessi minning í hug.
Ferðafélagar mínir, Karl og Páll,
vildu koma við í Bót og fá sér ein-
hverja hressingu, sem þeir töldu sig
hafa þörf fyrir, en mér virtist við ekki
svo langt að komnir, að þess væri þörf,
en vera má, að þá hafi sótt þorsti.
Okkur var strax boðið í bæinn á Bót,
sem var reisulegur, en spurt jafnframt,
hvort við vildum forðast mislinga,
sem væru þar á heimili, eins og á
stæði. Karl og Páll höfðu fengið þessa
veiki áður, en við Sigurður ekki. Við
tveir vildum því ekki ganga í bæinn,
heldur gengum í fjárhús, sem var þar
rétt út frá bæjarhlaði, til að bíða eftir
ferðafélögunum í húsaskjóli, á meðan
þeir hresstu sig inni hjá húsbændun-
um. Gátum við sett okkur þar á
garðaböndin til hvíldar.
Ekki var liðið mikið yfir hálfa
klukkustund, þegar ung og mjög
myndarleg kona birtist í dyrunum
með dúkaðan kaffibakka, sem á voru
öll föng til kaffidrykkju, ásamt kaffi,
sykri rjóma og gnægð af brauði og bað
okkur að þiggja, ásamt því bar hún
fram einhver afsökunarorð um óvist-
legar aðstæður til kaffidrykkju. Við
tókum glaðir við kaffibakkanum,
skákuðum honum í garðahöfuðið og
tókum til vistanna, en konan hvarf
aftur til bæjarins, hafði áður getið
þess, að hún flytti ekki mislinga, því
hún hefði fengið þá fyrir nokkrum
árum.
Eftir rúmlega eina og hálfa
klukkustund, voru félagar okkar
ferðbúnir, og við lögðum af stað, eftir
að hafa tjáð þakkir fyrir góðgerðirnar,
sem vera bar. Leiðin lá nú suður yfir
Hróarstunguna og að Lagarfljótsbrú,
því stefnt var til náttstaðar að Egils-
stöðum á Völlum, þar sem var rekið
gistihús. Gamla Lagarfljótsbrúin, sem
við fórum um haustið 1916, er nú
löngu horfin, og önnur ný og betri
komin í staðinn. Þessi gamla brú var
öll úr timbri og lögð á trébúkka, sem
ég held, að hafi verið fylltir grjóti og
byggðir í odda, sem vissi upp í
strauminn, þó lítill sýndist, þar sem
fljótið þarna líktist meira stöðuvatni
en rennandi straumvatni. Þetta mun
hafa átt að vera vörn gegn ísreki, og
sjálfsagt verið það að einhverju leyti.
Lagarfljótsbrúin var lengsta brú á
landi hér, þar til brýr komu á Skeið-
arársand og Borgarfjörð.
6
Gist á Egilsstöðum í einu
stærsta húsi landsins
Við komum að Egilsstöðum í húminu,
og var þar fúslega við okkur tekið,
enda opinberlega auglýst gistihús, og
við færðir til stofu, sem ég hygg, að
hafi verið íbúð húsráðenda, og líktist
þessi gestamóttaka fremur gistingu á
sveitabæ en á gistihúsi, en hún var
ekki verri fyrir það. Gistihúsið á
Egilsstöðum var mjög stórt timbur-
hús, tvær hæðir og ris, og mun það
hafa verið meðal stærstu húsa hér-
lendis á þeim tíma, sérstaklega fannst
mér til um, hvað það var langt. Hús-
ráðendur þarna voru Jón Bergsson,
sem var landskunnur maður á þeirri
tíð fyrir félagsmálastörf á Austur-
landi, en var nú að gefa frá sér þá
hluti, enda alveg að missa sjón. Hann
hafði síðari árin, auk búskapar á
Egilsstöðum, haft þar sveitaverzlun
og gistihús, sem sjálfsagt hefur ekki
gefið mikið af sér á þeim tíma, og
kona hans, Margrét Pétursdóttir. Hún
var líka starfsöm í félagsmálum, auk
þess, sem hún var talin mikil og dug-
leg búkona, og mest mun hafa mætt á
hana gistihúsreksturinn.
Það bar eitt og annað á góma í
stofunni hjá Jóni Bergssyni um
kvöldið. Þarna var líka heima hjá
foreldrum sínum Þorsteinn, sem síðar
var lengi kaupfélagsstjóri Kaupfélags
Héraðsbúa á Reyðarfirði og stjórnar-
maður S.Í.S. um áratugi, landsþekkt-
ur maður. Hann var þá að taka við
forstöðu Kaupfélagsins af föður sín-
um, sem hafði haft forstöðu þess með
höndum frá stofnun þess 1909. Þarna
var einnig næturgestur bóndinn á
Ketilsstöðum á Völlum, Gunnar
Pálsson. Það var mikið talað þetta
kvöld á Egilsstöðum og fremur seint
gengið til hvílu. Mest var rætt um
Titan-félagið og fyrirhugaða virkjun á
Lagarfljóti, sem heimamenn þar
höfðu mestan áhuga fyrir. Varð Karl
að standa þar fyrir svörum, svo sem
hann hafði tök á, og spá eftir líkum
um þróun málanna. Við Sigurður
tókum ekki þátt í þessum umræðum
um virkjunarmálin og Páll fremur lít-
ið, en nokkru meira, er rætt var um
önnur dagskrármál þess tíma. Okkur
Gunnari var vísað til sama herbergis,
sem var búið tveimur ágætum hvílum.
Þegar þar var komið, tókum við tal
saman, sem stóð nokkuð fram yfir
miðnætti. Þótti mér bóndi sá við-
ræðugóður og allfróður.
Framhald í nœsta blaði.
Heima er bezt 91