Heima er bezt - 01.04.1990, Side 7

Ingibjörg og Eggert Ólafsson á Þorvaldseyri.
framkvæmdum Ólafs var að hann reisti vatnsaflsrafstöð
fyrir bæ sinn árið 1927. Veitti hann þá saman nokkrum
lækjum inni í heiði og setti upp stöðvarhús í tveggja kíló-
metra fjarlægð frá bæ. Skilaði hún 11 kw orku og reyndist
ágætlega.
Lengi vel bjó Ólafur að mestu við sauðfé og hafði kýr að
mestu til heimilisnota. Eftir að samgöngur bötnuðu og
teknir voru upp mjólkurflutningar fjölgaði hann kúnum.
Reisti hann þá nýtt 24 kúa fjós sem þótti stórt á þeirri tíð,
þótt síðar yrði of lítið. Segja má að allur búskapur Ólafs
blessaðist einstaklega vel fyrir dugnað hans og hagsýni.
Fannst mörgum sem hjá honum mætti segja að væru tvö
höfuð á hverri skepnu. Ólafur og Sigríður bjuggu á Þor-
valdseyri til 1949, er Eggert, sonur þeirra tók við búsfor-
ráðum. Allt hafði farist þeim vel úr hendi og naut Ólafur
mikillar virðingar. Hann hlaut heiðursverðlaun úr sjóði
Kristjáns konungs IX fyrir afrek sín í búskapnum. Ólafur
féll frá árið 1951 og Sigríður áratug síðar.
Börn Sigríðar og Ólafs
Börn hjónanna á Þorvaldseyri voru fjögur. Elst var
Guðmunda, f. 1907. Hún giftist ísleifi Ingvarssyni frá
Klömbru og settust þau að í Vestmannaeyjum. Næst var
Ingibjörg, f. 1910. Hún giftist Ágústi Loftssyni frá Neðra-
Seli á Landi. Þau bjuggu lengi í Arabæjarhjáleigu í Árnes-
sýslu, en fluttust síðar til Reykjavíkur. Þriðji í röðinni var
Eggert, f. 1913. Hann er kvæntur Ingibjörgu Nyhagen frá
Valbu í Noregi og hafa þau búið á Þorvaldseyri frá 1950.
Yngst systkinanna var Vilborg, f. 1915. Hún giftist Tómasi
Magnússyni frá Steinum og bjuggu þau lengi í Skarðshlíð
undir Eyjafjöllum. Þá ólust upp á heimilinu Sigurður
Sveinsson frá Leirum, sem hefur verið þar alla tíð, og
Unnur Ólafsdóttir frá Álftarhóli, nú húsmóðir í Kópavogi.
Verslun og samgöngur
Eyjafjallasveit var ákaflega einangruð, meðan enn skorti
vegi og brýr út fyrir byggðina til austurs og vesturs. Eyfell-
ingar stunduðu löngum útræði og það talsvert fram á þessa
öld. Sagt var að fyrrum hefði víða orðið sultur í búi, ef
sjófangið hefði ekki komið til, þegar líða tók á vetur. Þá
fóru líka margir á vertíð til Vestmannaeyja. Einnig sóttu
Eyfellingar mjög verslun til Vestmannaeyja og hafði svo
verið frá fornu fari. Nokkuð sóttu þó bændur til Víkur eftir
að verslun hófst þar skömmu fyrir síðustu aldamót. Mikil
framför þótti að brúnni á Jökulsá á Sólheimasandi sem
lokið var við að smíða árið 1921. En engu að síður hélst
verslunin við Vestmannaeyjar alla tíð þangað til samgöng-
ur til vesturs urðu greiðar með tilkomu brúarinnar á
Markarfljóti árið 1934. Upp úr því hófust fastar bílferðir,
vöruflutningar sem og mjólkurflutningar til hins mesta
hagræðis fyrir Eyfellinga, Mýrdælinga og aðra. Má segja að
þá hafi orðið algjör þáttaskil í lífi og högum fólks þar eystra
og hafa engar nýjungar haft önnur eins áhrif.
Meðan menn sóttu verslun til Vestmannaeyja, var það
venja að fá vélbáta með fólk og vörur upp undir ströndina
og skipa síðan upp og út á árabátum sem ýmist var róið eða
þeir dregnir á milli. Minna má á að þannig flutti Ólafur á
Eyri og allir aðrir allt byggingarefni til húsagerðar sem og
annan varning. Flutningum þessum fylgdi mikið vos, því að
sjaldan er sjór alveg kyrr við opna sandströndina. En við
þetta urðu menn að una, meðan ekki var annarra kosta völ.
Hef ég eftir Eggert á Þorvaldseyri og öðrum sannfróðum
mönnum þar eystra að þessir flutningar hafi verið einhver
erfiðasta og versta vinna sem um getur.
Eggert Ólafsson tekur við búi
Norska húsmóðirin á Þorvaldseyri
Árið 1948 var farin bændaferð af íslandi til Noregs.
Ólafur á Þorvaldseyri átti kost á að fara, en varð lasinn og
treysti sér ekki, þegar til kom. Það varð þá úr að Eggert færi
í hans stað. í Noregi var víða komið við og margt skoðað.
Meðal annars heimsótti hópurinn tilraunastöð eina langt
Eggert, sonur Þorvaldseyrarhjóna, dvaldist löngum
heima og vann að búi foreldra sinna eftir að hann komst á
legg. Um síðir tók faðir hans að þreytast á umstangi og
umsvifum sem búskapnum fylgdu og fór hann þess þá á leit
að Eggert tæki við. En Eggert, sem enn var þá ókvæntur,
færðist undan og taldi þetta best eins og væri. En Ólafur lét
þá koma krók á móti bragði og einhverju sinni vorið 1949,
er hann fór út á Selfoss, breytti hann innskrift mjólkurinnar
frá Þorvaldseyri á þann veg að allt innlegg skyldi skrifað á
nafn Eggerts og varð hann við að una.
Heima erbezt 115