Heima er bezt - 01.11.1994, Síða 31
krónur en enginn gaf sig fram. Héldu
sumir því fram að boðið hefði komið
neðan úr jörðinni en aðrir úr loftinu.
Boðið var ekki tekið til greina en
menn hentu gaman að þessu og
sögðu að víst mundi sá grái góður
vera ef englamir væru famir að gera
boð í hann. En þegar stóð sem hæst
að bjóða í þann gráa, heyrðist kallað
með drynjandi rödd:
„Sláið þið mér hann, bölvaðir,
annars skal ég sprengja allt utan af
mér.“
Allir hættu að masa og stans kom á
uppboðið. Menn litu spyrjandi hver
til annars, en enginn vissi fremur en
fyrri, hvaðan hljóðið kom.
„Röddin kom neðan úr bæjarhóln-
um,“ sögðu margir og fleiri voru
með því að röddin kæmi neðan frá
en ofan að.
Teitur gamli stóð á hólnum rétt hjá
kistunni. Heyrðist honum sem öðrum
hljóðið koma undan fótum sér, eða
þó öllu heldur úr kistunni, en hann
vildi ekki hafa orð á því við nokkum
mann, því hann var farið að gruna
margt. Hann vissi nefnilega að
draugur einn, ærið magnaður, hafði
fylgt Halaættinni frá ómunatíð.
Ekki vissi karl hverjum draugur
þessi hafði fyrst fylgt í ættinni, en
Þorláki gamla, sem fyrir löngu hafði
búið á Hala, hafði draugsi gert marga
skráveifu og syni hans Jónasi, sem
þar bjó eftir hann, sömuleiðis. Eftir
hann tók Grímur sonur hans við bú-
inu, og hafði hann einnig fengið að
kenna á hrekkjabrögðum draugsins,
þótt mikið væri hann farinn þá að
dofna við það, sem áður var.
Karl þóttist nú vita að Halamóri
(svo var draugurinn almennt kallað-
ur) myndi fylgja Astríði, dóttur
Gríms. Hafði hún nú búið mörg ár á
Hala með Ásmundi manni sínum,
„og ef grunur minn er réttur,“ hugs-
aði karl, „sem ég þarf ekki að efa,
hafa þau komið draugnum ofan í
kistuna með einhverjum brögðum, til
að losast við hann, eða ef til vill látið
kveða hann ofan í hana. Víða má fá
ákvæðaskáldin. Mikið flón var ég að
bjóða í bölvaðan kistilskrattann. Eg
mátti þó vita það að eitthvað gott
myndi ekki vera í henni, fyrst lykil-
inn var látið vanta, því það hefur að-
eins verið gert viljandi.“
Meðan karl var að hugsa um allt
þetta var uppboðinu lokið og menn
fóru að tygja sig til brottfarar.
Karl vildi nú fyrir hver mun koma
kistunni heim með sér, til þess að
vita þó hvað henni liði. Ottaðist hann
mest af öllu að draugnum yrði hleypt
upp úr henni ef hann skildi hana eft-
ir. En hann sá engin ráð til þess því
✓
Lá Arna þá við
að reka upp hljóð,
því hann vissi að
kistan var nú læst, en
þó gerði hann það
ekki, því honum þótti
hálfóviðkunnanlegt
að láta draga sig upp
úr læstri kistu inn í
búrhorni.
hún var langt frá því að bera bagga-
tæk.
Kom honum loks til hugar að fá
sex menn til að bera hana í böndum.
Voru tvær bæjarleiðir til heimilis
karls, en á leiðinni var kot eitt, sem
ekkja ein bjó í, er fróðir menn sögðu
að hefði verið skírð Kristjana en
yngra fólkið vissi ekki betur en hún
héti aðeins Jana, því hún var aldrei
kölluð annað.
Lögðu þeir nú af stað með kistuna
um kvöldið en þegar þeir voru
komnir í kotið til ekkjunnar voru
þeir steinuppgefnir og afsögðu að
bera hana lengra. Sögðu þeir að það
væri gott búsílag fyrir karlinn að fá
allt sem í kistunni væri ef það væri
tómur matur, því ekki væri hún svo
létt. En karl var ekki vel ánægður
með að skilja hana þar eftir þótt hon-
um þætti það skárra en ef hún hefði
orðið eftir á Hala.
Á meðan þeir sátu nú þama við að
hvíla sig og giska á hvað í kistunni
væri, kom maður ríðandi á harða-
stökki frá Hala með kistulykilinn.
Kvað hann hann hafa fundist rétt eft-
ir að þeir vom famir. Lét karl þá
brýmar síga og sagði að hann hefði
átt að finnast fyrri. Tók hann við
lyklinum og rak alla frá kistunni, og
opnaði hann hana með allra mestu
aðgæslu.
En þegar hann gægðist undir lokið,
sá hann stórt ferlíki vera á kviki í
kistunni. Varð honum þá svo mikið
um að hann skellti henni í lás sem
skjótast. Þóttist hann þá fullviss um
að Halamóri væri í henni. Var þá
Jana komin til hans og heilsaði hann
henni. Síðan kallaði hann á menn þá,
sem borið höfðu kistuna, og beiddi
þá að bera hana fyrir sig ofan fyrir
túnið.
„Hvað ætlarðu að gera með hana
þangað?“ spurðu þeir forviða, „eða
hvað var í henni?“
„Ykkur varðar ekkert um það en
ég ætla með hana héma ofan fyrir
túnið og láta hana þar ofan í ein-
hvem pyttinn því þar er hún best
geymd. Mikill mæðumaður er ég að
fara að bjóða í þennan kistufjanda,
sem verður líklega bani minn á end-
anum,“ sagði karl við sjálfan sig og
var allhnugginn.
„Hvað er þetta, maður?“ spurði
Jana hissa. „Ætlarðu að stinga kist-
unni þeirri ama ofan í pytt?“
„Já, dýpsta pyttinn sem til er héma
í flóanum,“ sagði karl.
„Hættu við þessa vitleysu,“ sagði
hún og fór að skoða kistuna. „Þetta
er ágætiskista, fyrirtaksílát, æ, bless-
aður, láttu mig heldur fá hana. Ég er
viss um að það er synd að kasta
svona góðu íláti,“ bætti hún við.
„Ég held að þú kærðir þig lítið um
hana ef þú vissir hvað í henni er,“
sagði karl og brosti og var þó auðséð
að honum var ekki hlátur í hug.
„Þú heldur kannski að ég telji á
Heima er best 387