Skírnir - 01.01.1920, Qupperneq 13

Skírnir]
Jóhann Sigurjónsson.
7
Hér eru aftur sömu andstæður á ferðinni og í síðasta
þætti Fjalla-Eyvindar. Ast Steinunnar er henni
alt og námshugur Lofts vekur afbrýðisemi hennar, — hún
hatar bækurnar hans, vildi helzt geta brent þeim. »Þú
heimtar, að eg hugsi sí og æ um þig og framtíðina, allar
stundir dagsins«, segir Loftur við hana. »Eg verð þess
var, þó þú ekki nema lítir inn í stofuna. Það er næstum
því orðið eins og ákæra, nú upp á síðkastið. Eg get naum-
ast risið undir því lengur. Hugsanir mínar verða að vera
frjálsar«. Aftur er hér sá munur, að Loftur hefir aldrei
elskað Steinunni, aðeins girnst líkama hennar. »Ekki var
það endurminningin um sál þína, sem hélt mér andvaka á
nóttunum«, segir hann.
Loftur er ungur og metnaðarríkur, hann brennur af
lærdómsþorsta. Kvöld eitt kemur hann að Steinunni þar
sem hún stendur nakin úti i ánni fyrir neðan Hóla, og
eys yfir sig vatninu. »Eg hefi aldrei séð neitt, sem hefir
haft jafn-djúp áhrif á mig«, segir hann. »Eg skalf af
hræðslu«. í holdlegum bruna nær hann tökum á henni
°g ginnir hana til ásta við sig. »Þú hefir kent mér að
öjóta gleði syndarinnar«, segir Steinunn við hann. »Hræðsl-
an var eins og þoka í kringum mig — hún stækkaði þig
°g hamingju mína. Astaratlot þín voru herskarar gegn
samvizku minni. Þegar eg hugsaði til móður minnar, roðnaði
eg af blygðun og í sömu andránni gat eg grátið af hamingju*.
Þetta er forsaga leiksins. Þegar hann hefst, er Loft-
Ur orðinn þreyttur á Steinunni og þegar í fyrsta samtali
þeirra sést, hve sorgarefni leiksins er átakanlegt. Steinunn
er þunglynd og stórlynd, fátæk og ein síns liðs. Hún hefir
gefist Lofti og nú heldur hún dauðahaldi í hann. Hún er
eÍQ af þeim konum, sem elska aðeins einu sinni og sem
með ást sinni hreppa gæfuna eða glata henni. En um
loið og ást Steinunnar vaknaði, varð Lofti byrði að henni,
þyngri og þyngri með degi hverjum. Astríða hans kólnar,
hann fjarlægist hana, sekkur sér niður í bækurnar, flýr
ht í einveru námsins. Hann gerist harður við Steinunni
■°S er albúinn þess að hrekja hana frá sér, — þá er dyr-