Skírnir - 01.01.1920, Page 74

68
Ritfregnir.
[Skírnir
ekki fyrst og fremst það, að »lýsa örlögum hversdagsmanna á
hversdagslegan hátt«, heldur að greiða götu eitihverra hugsjóna, er
fyrir skáldinu vaka. Tel eg það vel farið, því að þótt það só
eðli skáldanna að syngja innihald sjálfra sín út í heiminn, og ekki
megi heimta neina stefnuskrá af þeim, þá er allur munur á því,
hvert það innihald er. Það getur verið annaðhvort holt eða óholt
andlegum vexti lesendanna. Og eg fyrir mitt löyti tel bœkur þess-
ar yfirleitt hollar. En auðvitað má ekki gleyma þv/, að »góð
meining« er ekki einhlít — það sem fyrst og fremst þarf að
heimta af skáldskapnum, er list. Sum atriði hennar eru mönn-
um gefin »að ofan«, en önnur má læra, og geta því Bkáldin sjald-
an verið of kröfuhörð við sjálf sig um elju í því, að þroska verk
sín og fullkomna — því að æfin er stutt, elns og allir vita, en
listin löng. —
Fyrri kvæðabók Jakobs Thorarensens, »Snæljós<[, bar þess
greinileg merki, að höfundurinn væri skáld. Sumum þótti hann
full-þur á manninn og hryssingslegur, og smeKkvísin ekki að sama
skapi, sem hugkvæmnin, en aðrir töldu þessa eiginleika lítt
spilla, heldur væri hór upp rislnn væntanlegur arftaki Gríms Thom-
sens eða Hjálmars. Um eitt var ekki unt að deila — kraftur var
í kvæðunum og orðhepni víða. Og það var ekki þorrabylurinn
einn, sem þrumaði í þeim, — slegið var á fleiri strengi, strengi
vors og vonbrigða, ásta og íalenzkra þjóðsagna. Mátti því gera
BÓr ýmsar hugmyndir um feril höfundarins, er hann þroskaðist.
Nó er komin út eftir hinn öunur bik, er nefnist »Sprettir.
Er því ekki að neita, að framfarir hafa á orðlð frá Snæljósum;
skáldinu hefir vaxið orðkyngl og samanþjappað afl / ádeilum og
lýsingum. En um lelð hefir elnhæfnin aukist; nú fer skáldlð varla
af baki óljafáknum, og stendur hagl um hann alla vega. Slíkar
ádeilur þarf ekki að lasta, ef vel eru gerðar, og kuldanæðingurinn
hefir sama rótt á sór, sem vorblíðan. Jakobi er nú elnusinni
þannig farið, að honum er sýnna um að láta skoðanlr s/nar og
áhugamál uppi á neikvæðan en jákvæðan hátt. Hann hellir ur
skálum reiði siunar yfir það, sem honum finst aflaga fara eða ilt
vera, þar sem sumir aðrir snúa hug og máli frekar til þess, sem
þeir telja gott og fagurt. Báðar aðferðirnar eru / raun og veru
eins og tvær hliðar á sama hlutnum.
Jakob bregður upp mörgum myndum. Þar má líta »son þok-
unnar«, dimmleitan og þungan á brún,