Sameining alþýðunnar - 01.05.1938, Qupperneq 24
22
Smneining alþýðumuir
Gefið út af 1. maí-nefnd verklýösfélaganna í
Reykjavík, Jafnaðarmannafék Reykjavíkur og
Kommúnistafl. Islands.
Abyrgðjrmaður: Björn Sigfússon.
Prentsmiðja Jóns Helgasonar.
Hvaða frelsi. get.ur verið fullkomnara
en vort endurheimfa gullaldarfrelsi?
★
Á hinni gullnu tíð vorra frjálsu for-
feðra unnu ekki vélatnar verðmíætin né
knúðu fis'kibátana, heldur herteknir,
þjáðir þrælar. Vík'ngarnir rændu þeim
og gerðu þá að framleiðslufækjum,; það
var hið frjálsa framtak í sinni fegurstu
mynd.
Pessi »framleiðslutæki«, — siggnúnar
þrælahendur —, gerðu »þjcðina«, hinar
göfugu stórmenna,ætt,ir, fullkomna og
frjálsa. Án þe,ss auðs, sem þeir kúguðu
framleiddu, hefði fornmbnn ng'n aldrei
dafnað.
Einstaklingsframtakið forna, sem
skapaði þrælana, sem sköpuðu forfeðr-
unum frelsi, á verðugan s'taðgengil í
voru nútímafrelsi, sem skapað hefur
þræla nútímans, verkamennina, og lát-
ið þá skapa eignir þjóðarinnar og frelsi
hinna fáu.
★
En þetta undarlega fólk, sem, er óá-
nægt með hið gullna forna frelsi í nú-
tíðarmynd þess og vanþakkay það sí og
æ, að því er leyft að vinna fyrir mat
sínum og frelsi annara, það ætlar nú
samt að hópa sig saman í dag og- sýna
gikkshátt sinn með því, að ganga kröfu-
göngu og halda hátíð, sem marka á
unninn áfanga, í áttina til þess, sem það
kallar hið fullkomna frelsi og segir, að
geri alla íbúa iandsins að þjóöinni, sen;
á eignirnar og framleiðslutækin, en
þetta takmark heitir sósíalismi.
Björn fíjarnason:
Idaverkafolkid og
samtökin.
Meðstofnun »Iðju«, félags verksmiðju-
fólks, í oikjfcóber 1934 bættist nýr hlekk-
ur í samtakakeðju íslenzka verkalýðsins.
Sá fámenni hópur, 16 manna, er stóðu
að stofnun hennar, er nú, fyrir hinn öra
vöxt innlenda iðnaðarins, orðinn með
stærstu verkalýðsfélögum, bæjarins. Þeg-
ar félagið var stofnað, voru kjör iðnað-
arverkafólksins' afar misjöfn og yfirleitt
slæm, en á undanförnumi árum hefir þvi
tekizt að bæta þau að allverulegu leyti,
svo að nú má í flestum, tilfellum telja
þau sæmileg. Iðja var fyrsta félag ófag-
lærðra verkamann-i, sem fékk viður-
kenndan og .samningsbundinn 8 stunda
vinnudag, auk 10 daga sumarleyfis með
fullum launum. Þessar og aðrar kjara-
bætur, ,semi Iðja hefir f'engið til handa
meðlimum sínum, má án efa þakka að
miklu leyti þeirri ágætu samvinnu, sem
verið hefir í félaginu á milli kommún-
ista 0|g Alþýðuflokksmanna, sem og hef-