Afturelding - 01.04.1953, Blaðsíða 5

AFTURELDING
á, fyrr en í júní. Árfarvegurinn var, sem í öllum öðrum
eyðimerkurflóðum, mjög breiður. í kvöldskini tunglsins,
sá ég austurbakkann, sem í móðu.
Ég áleit að síðustu krafta líkamans gæti ég notað til
að ganga yfir árfarveginn. Fjarlægðin fannst mér vera
óendanleg. I fjórða og fimmta bverju skrefi varð ég að
stoppa og hvíla mig. Oft lagðist ég niður, yfirkominn
af þörf og þrá til hvíldar og svefns. í meira en þrjá
sólarhringa hafði ég ekki drukkið dropa af vatni, og
ekki neytt nokkurar fæðu. Nestið liöfðum við skilið eftir
við búðir okkar. I eyðimörkinni höfðum við Kasim
gengið um nætur, en hvílt okkur á daginn. Þessvegna var
svefninn mér hættuleg snara. Ef ég hefði sofnað, þá hefði
ég aldrei vaknað framar til lífs, þess vegna barðist ég
nú við svefnþörfina. Að rísa uj>p og styðja sig við staf-
inn, tók mikið á mína litlu krafta. Ég varð stundum að
skríða. Síðar reyndi ég að ganga ujjpréttur. Hvað eftir
annað horfði ég á áttavitanji til að gæta þess að stefnau
væri í austur. Mér varð þá ekki svo lítil raun að sjá,
hversu skref mín beindust alltaf lil suð-austurs. Aftur
reyndi ég að þvinga mig lil að halda stefnunni í austur,
en ósjálfrátt var hún orðin suð-austur. Það var sem ó-
sýnileg hönd stjórnaði mér. Sú hönd var og sterkari eu
ákvörðun mín. Vilji minn var orðinn svo veikur og líl-
ill. Mér stóð þá á sama um áttavitann og fylgdi eflii'
stefnunni, er ósýnilega höndin hafði valið mér. Nú hafði
ég komizt yfir hálfan árfarveginn. Skógarheltið himi
meginn greindist betur.
Ég varð að unna dauðþreyttum líkanm mínum hálf-
tíma hvíldar. En það sem ég hugsaði þá, stendur ennþá
skýrt fyrir hugskolssjónum mínum, þó svo 54 ár séu að
baki. Minningin um vonlitla baráttu í einvígi við eyði-
mörkina, hefur fylgt mér á ævibrautinni og kennt mér
nauðsyn þolinmæði og staðfastrar ákvörðunar í málum,
þar sem allir möguleikar sýndust útilokaðir. — Nú var
ég hér einn og yfirgefinn, félagar mínir að haki. Ætlun
mín var að leita vatns og snúa svo við, þeim til hjálpar,
ef mögulegt væri.
Allt í kring um mig var hljótt sem í gröfinni. Ég var
aleinn með Guði. Ég var fullviss um, ef árfarvegurinn
væri eins þurr, sem hingað til þá væru lífskraftar mínir
þrotnir eftir einn eða tvo tíma.
Allan tímann hélt ég jafnvægi og sálarró. Finni ég
ekki vatn á leiðinni héðan og að austurbakkanum, þá legg
ég mig til hvíldar og rís ekki upp aftur. Þetta var auð-
velt, en þó var innra með mér ótti við dauðann. Raun-
verulega hugsaði ég mér ekki að deyja.
„Taktu eftir“, sagði rödd. „Sofnaðu ekki, haltu út,
baráttunni er ekki lokið ennþá. Þú verður að taka á síð-
ustu kröftum þínum, áður en þú hugsar þér að sofna.
Nú fann ég að augnablikið var hrátt komið, að síðustu
líkamskraftar mínir væru þrotnir. Þreytan og sljóleik-
inn vildu ná völdum og skilja mig eftir þarna í árfar-
veginum. En þetta varð ekki.
Síðustu kröftunum safnaði ég og gerði sem ég gat til
að halda áfram. Tæki ég haltrandi skrefið lengra til
hægri eða vinstri, heindi alltaf hin ósýnilega hönd mér
í áttina suð-austur. Orugg fullvissa gjörði mér þetta
augljóst, að ég var ekki einn. Við vorum tveir, mér var
óhætt að treysta þeim sem með mér var.
Áttunda dægrið hafði nú byrjað, án þess að ég hafði
smakkað vatn. Þá er öll þrá eftir vatni gjörsamlega
horfin, þorsti er ekki til. Tungan, gómurinn, varirnar og
allar slímhimnur eru gjörsamlega orðnar þurrar, ná-
kvæmlega eins og húð líkamans, tilfinningin er og þorr-
in. Þetta allt hefur hætt störfum. I stað þorsta hefur
sljóleiki og máttleysi til dauða tekið sér rúm í líkam-
anum. Maður bíður eftir því að tjaldið falli.
Stundin nálgaðist. Þau voru fá sandkornin orðin í
tímaglasi mínu. Það var miðnótt milli 5. og 6. maí. Ég
streittist tuttugu skref, þá nam ég skyndilega staðar, eins
og elding hefði stöðvað mig. Þessi djúpa dauðaþögn,
er ríkli, rofnaði nú af hvínandi vængjaþyt og vatns-
skvamjji, eins og þegar villiönd hefur sig til flugs frá
vatninu. Mér jókst þróttur og hraðinn varð meiri. Nú
stóð ég við gjá, sem var fnll af hreinu, svölu vatni.
Þarna hafði þessi gjá myndazt við hvirfilstraum árinn-
ar, er hún flæddi þarna yfir árið áður. Augnablikin eru
ólýsanleg. Ég finn nálægð Drottins betur en nokkru
sinni fyrr. HrœrSur JxikkaSi ég Gufii almáttugum áSur cn
ég dralck af vatninu. Þetta var ekki mjög óvænt fyrir mig,
því lokaþátturinn hlaut að enda með undraverki.
Ef ég hefði haldið stefnunni, sem ég ákvarðaði sjálfur,
þá hefði ég náð austurbakkannm. Þar hefði ég voidaus
og hjálparvana lagzt til hinnar hinztu hvíldar, því þar
var ekki dropi af vatni.
I mílnafjarlægðuin var ekki staður til, þar sem vatns-
dropi fannst. Að ég náði fram til þess eina staðar, þar
sem vatn hafði varðveitzt frá vetrinum og allt vorið,
sýndi mér glögglega vilja Guðs, til björgunar lífi mínu.
Ég hef á rannsóknarferðum mínum ferðazt þúsundir
kílómetra, ýmist gangandi, riðið hesti eða úlfalda, stund-
um í gúmmíbátum eða húðkeyjium. Tvær verur hafa
aldrei skilið við mig, þær hafa fylgt mér sitt til hvorrar
handar. Oðru megin var dauðinn, sem reyndi að leiða
mig um hættulegar brautir. Hinu meginn var verndar-
engill Guðs, sem stöðuglega hvíslaði í eyra mitt: „vertu
ekki hræddur, ég er með þér.“
Lausl. þýtt og stytt.
Einar J. Gíslason.
21