Fróði - 01.01.1912, Blaðsíða 44

23»
FRÓÐI.
iædda höföu
níu mank heima
níu í viöi
injötviö mæran
fyrir mold neöau
Hun fer aö skýra frá því sem hún man eftir í bernsku þegar
hún ólst upp hjá jötnum (því aö menn trúöu því aö jötnar væru
ákaflega gamlir), og svo nian húr. eftir níu heimum og í hverjum,
heimi voru níu tré, en þó var eitt tréð stórkostlegast, ágætast,
og þaö sem hún og aðrir höföu heyrt mestar og flestar sögur af,
en það var “mjötviðurinn mæri”, örlagaviðurinn, veraldartréð,
lífsins tré, tréö, sem stóö undir jöröunni, sem mennirnir byggja,
tréö, sem réði öllu lífi í jurtan'kinu, í efri heimum og neðri fyrir
hina frjóvgandi dögg sem draup af því. Tréð, sem réði lífi hvers
einasta manns, því að á því kviknuðu sálir mannanua, en hverri
sál voru örlögin meösköpuö frá fyrstu, og rnátti því með réttu
kalla tréö bæði örlagatré og lífsins tré.
Menn hafa deilt um þetta ‘*í viöi”, sem hún sá, völvan, í
heiminum neðri. En þar hygg ég að nrenn hafi leitaö langt um
skamt. Þegar menn rifja upp fornar endurminningar þá ríkir
þaö mest í buganunr, sem mönnum finst rnerkilegast og einkenni-
legast. Hún var að lýsa heimunum, völvan, sem runnu upp fyr-
ir hugarsjónum hennar. En þeir voru eftir hugmynd forfeðra
vorra tíu þessir neðri heimar. Hinn mikli undraheimur undir
jöröunni, bústaður guða og álfa og jötna og allra dáinna manna.
Þar ríkti Hel eöa Uiður drotning. Og í honum miöjunr stóö
Askurinn Yggdrasill, lífsins tré, en uppi á greinum hans lá jörö-
in, sem mennirnir byggja, ööru nafni Miðgaröur. Ef að askur-
inn hefði ekki staðið sem stoð undir jörðunni og haldið henni á
lofti, heföi enginn neöri heimur getað veriö til.
En út frá þessum afar víölenda neðri heim láu þessir níu
neðri heimar, sem hin lamaða, lærbrotna, Leikin Lokadóttir
fékk til umráða þegar Æsir ráku hana úr flokki guðanna og
fengu henni yfirráð yfir bústöðum vondra manna.
Völvan leit yfir heima þessa í huganum. Og það merkileg-
asta og einkennilegasta við þá var tréö, sem hélt uppi þakinu