Muninn - 06.03.1940, Qupperneq 2

ödrum hætti.' f þeim bókum er bkki eins vísi og kraftur. Þad er óvída hægt a<J
mikiö af fögrum litum og mjúkum línum benda á, ad hann misþyrmi henni eda ó~
sem £ hinum fyrri. Ljódin eru nú þyngri virdi helgi hennar sem elzta bókmáls
og stirdari, en jafnframt stórfelldari Nordurlanda. Einar hefir líka sagt um
og veigameiri en ádur. í þeim er minna hana stærri ord en sögd hafa verid um
af yndisfögrum náttúrulýsingum og hinum noklcra adra tungu: ”Eg skildi, ad ord
töfrandi þokka, sem ber svo mikid á í er á fslandi til um allt, sem er hugsad
fyrri bókunum. Nú heyrist minna af þýd- á jördu'*.
um og mildum hljómum í söngTam hans. En
í þess stad eru þeir nú þrungnir djúp-
særri speki og slungnir norrænum krafti.
Líf hans var karlmannlegt og bera ljódin
svip þess. Eitt af því, sem einkennir
Einar Benediktsson, er þad, hve lftid
hans eigid "eg" kemur fram í kvædum
hans. Hann yrkir ekki alltaf og alls
stadar um sjálfan sig og þad ólán og þá
ógæfu, sem yngri skáldunum verdur svo
tídrætt um. Hann er ekki neinn middep-
ill, sem lífid snýst um, heldur eitt af
kornunum, sem reikar um í geimi tilver-
unnar. Ljód hans eru ekki tölud til
neins einstaks, heldur til allra, sem
vilja hlýda, vegna þess ad hann er ekki
talsmadur neinnar stjómmálastefnu eda
neins þess, sem nær til eins, en ekki
til annars. Yrkisefni hans eru of göfug,
gullid í þeim of skírt, til þess ad he^gt
sé ad blanda þau sora jardneskra dægur-
mála. Einmitt þessvegna geta allir til- fornleg mynd af veri, eins og eg hugsa
einkad sér ljódin, og þess vegna eru þau mér þad á blómatíd útrædisins á Sudur-
í kvædinu "Módir mín" eru nidurlags-
ordin á þessa leid:
"Módir, nú ber eg þitt mál á vör
og merki þér ljódastafi.
Til þess tók eg fari, til þess
flaut minn knör,
til þess er eg kominn af hafi".
Þetta var hlutverk lífs hans.
Hann feeddist til þess ad leika þad.
Og þad er stærsta hlutverkid, sem leik-
id hefir verid á leiksvidi íslenzkrar
skáldlistar.
Bjarni Benediktsson.
EKKI ÞAEP HEMA. EINN G-IKKINN
f HVERJA VEIBIST^BINA.
Þegar eg íhuga málsháttinn ura gikkinn
í veidistödinni, kemur jafnan í hug min11
sígild. Jördin var of smá fyrir Einar
Benediktsson. Andi hans var svo víd-
fedma, ad hann komst eigi fyrir á jörd-
inni skauta á milli. Þess vegna leitar
hann lengra. Hugarskip Einars liggur vid
festar í voginum. Farmadur stfgur um
bord, vindur upp segl og siglir af stad
yfir höf hnattageimsins. Farmadurinn
nesjvun og Snæfellsnesi.
Mér þykir skemmtilegast ad hugsa mer
þad undir Jökli á hintun fornfrægu veidi"
mannaslódum vestur þar.
Eg sé í huganum gamla, gráleita sjóbúd
og fiskimannahóp, sem var á sjó dag
hvem.
Þad eru hardlegir menn, sem sækja
leggur skipi sínu ad landi alheimsandans. feng sinn í greipar höfudskepnanna og
0g hann gengur á land óg inn í höllina
og nemur stadar vid fótskör alheimsand-
ans "med beygdum knjám og med bænastaf".
Hann sér og skilur, hve jördin og allt,
sem henni fylgir, er smátt og audvirdi-
ædrast aldrei, þó ad Ægir sé stundum
hardhendur og veidin heldur rýr.
Einu sinni sem oftar bætist nýr maduf
£ hópinn. Hann hefir ádur róid £ mörguffl
veidistödum sxinnan lands og virdist
legt hjá alheimsvfdáttunni og þv£, sem £ bera skyn á margt. Honum finnst fátt u®
henni býr. Og þá yrkir hann um hina ei- l£fid og starfid £ veidistödinni, finnuf
lffu leit mannssálarinnar ad þv£, sem jafnan eitthvad ad öllu og lætur óspart
hún ekki þekkir og er fyrir utan takmörk £ ljós, ad hann sé vanur betri adbúd.
jardarinnar. ..."menn b£da vid musteri Honum þykir verbúdin köld, óþrifaleg og
allrar dýrdar". En mennirnir fara erind- óvistleg. Þegar landlegur eru kallar
isleysu, þv£ ad "autt er allt svidid og hann þad ómennsku ad sitja £ landi, en
hina miklu hrin^rás magns og efnis, þá
sér hann, hve ver fbúar þessa hnattar
erum skammt á veg komnir. "Ad speki
heimsins brosa hædabál. f barnaskóla
virtist hér vor sál".
Þetta er him mikla lffsspeki Einars
Benediktssonar.
djúpi, en þegar setid er á djúpmidum,
heldur hann hvergi fisk nema á grunni•
Þegar báturinn hreppir brim, þykir honuö
hvergi óviturlegra ad hleypa £ land en
þar sem farid er. Þegar sjómenn ganga
ad leikum, þykja hontun engir leikir
leidinlegri en þeir, sem fram fara.
Ekkert skáld sfdari tfma hefir sýnt, Sjálfur stingur hann aldrei upp á neinu^
hvad fslenzkan er og hvers hún orkar leik,
eins vel og Einar. Ordsins list er fólg- Hann er ekki hávær, en hann möglaf
in í þv£ ad setja rétt ord á réttan stad. sffellt. Hinir gömlu sjómenn eru vanir
Þegar Einar fór snillingshöndum sfnum um ad vera gladir vid sitt og láta skraf
íslenzkuna med fjölbreytni sinni, þá reis hans sem vind um eyrun þjóta £ fyrstu*
hvorttveggja £ fullri hæd. í medferd En brádlega fara þeir ad gefa þv£ gaum*
hennar hefir honum hvergi brugdizt mynd- Þad kann ad vera eitthvad hæft £ þv£,