Muninn - 01.01.1950, Blaðsíða 7

MUNINN
31
Samferðamaður
Ég var einn á ferð. Þetta var síðla
kvölds snemma í október. Sólin var
fyrir löngu horfin á bak við fjöllin
í vestri. Þó vottaði ennþá fyrir rauð-
um bjarma á himninum. Dökk og
drungaleg óveðursskýin sigldu hrað-
byri í suðurátt og stigu trylltan dans
á himinhvolfinu.
Fjallið gnæfði hátt og hrikalegt yfir
dalinn. Tindar þess og eggjar komu
greinilega í ljós, þegar þau bar við
dumbrauðan himininn.
Mér fannst ég sjá alls konar tröll
og forynjur standa á fjallsbrúninni
og senda dalnum og dalbúum hæðnis-
legt, ögrandi tillit.
Óljóst mátti heyra stormhvininn
þaðan að ofan, en niðri í dalnum,
við rætur þess, var ennþá logn. —
Það var óveður í aðsigi. —
Ég greikkaði sporið. Ennþá var löng
ieið fyrir höndum, því að ferðinni var
heitið út að Gili. Þar ætlaði ég að
dveljast nokkra daga, áður en ég færi
í skólann. Enn var ekki kominn veg-
ur þarna úteftir, og það var rösklega
tveggja tíma gangur þangað frá veg-
arendanum.
Það dimmdi ennþá. Bjarminn var
horfinn af himninum, og uppi yfir
grúfði kolsvart myrkrið. Mér veittist
erfitt að þræða götuslóðana án þess
að hnjóta hvað eftir annað. Leiðin
var víst tæplega hálfnuð. —
En hvað var þetta? Ég leit ósjálf-
rátt upp, og mér brá ofurlítið, því að
ég sá nokkuð, sem kom mér á óvart.
Það gekk ókunnugur maður rétt á
undan mér. Hann bar við himin
þarna uppi á brekkubrúninni, annars
sá ég hann ekki glöggt. Mér kom þó
göngulag hans alleinkennilega fyrir
stjónir. Hann virtist ganga mjög álút-
ur, og yfirleitt var eins og hann dræg-
ist áfram með erfiðismunum. Kann-
ske hafði hann svo þunga byrði að
bera?
Oftast hefir mér fundizt það frem-
ur ömurlegt að vera aleinn á ferð í
niðamyrkri á lítt kunnum slóðum.
Oft hefi ég óskað þess, að einhver yrði
mér samferða. Samt fann ég núna, að
ég vildi miklu heldur vera einn, en
samferða þessum manni. Ég gat ekki
skilið, hvernig á þessu stóð, en ein-
hvern veginn var mér ekki um það
gefið.
„Þú skalt ekki... hægðu á þér ...
Leyfðu honum að fara á undan.“ Orð-
in komu ósjálfrátt fram í huga mér.
Ég hlýddi þessu og hægði ofurlítið á
göngunni. Maðurinn hélt áfram. Þá
settist ég niður stundarkorn og beið
til þess að lengja bilið á milli okkar.
Að nokkurri stundu liðinni stóð ég
svo upp og hélt áfram ferðinni.
En brátt varð ég þess vísari, að það
hafði síður en svo dregið sundur með
okkur. Nú var hann aðeins örfáum
skrefum á undan mér. Satt að segja
fór mér ekki að lítast á blikuna. Ég
reyndi allt hvað ég gat, ég streittist
við að lengja bilið milli okkar, en allt
kom fyrir ekki. Þá var ekki um annað
að gera en að láta undan; því hlaut að
fara sem fór.
Brátt var ég kominn á hæla hans.
Hann leit ekki einu sinni við, þegar
ég bauð honum gott kvöld, en tók
undir kveðju mína undarlega dimmri
og hásri röddu. Það var eins og hann
styndi upp úr sér orðunum með mestu
erfiðismunum, líkt og hann væri móð-
ur af hlaupum. Samt virtist hann ekki
vera mjög þreyttur, því að hann gekk
hratt og rösklega. Nú fyrst greikkaði
hann sporið. Hann hlaut að hafa
gengið löturhægt áður, úr því að
aldrei hafði dregið sundur með okk-
ur. Ég hugsaði málið. Hann hlaut að
hafa vitað af mér áður og beðið þess,
að ég næði honum. En hvers vegna
það? Hann leit út fyrir að vera í
minna lagi skrafhreifinn, því að hann
yrti ekki á mig einu orði. Ég hafði
líka litla löngun til þess. —
Eg sá samferðamann minn óljóst
fyrir mér í myrkrinu. Hann virtist
vera mikið klæddur, óþarflega mikið,
að mér fannst. Mér sýndist hann hafa
prjónahettu á höfðinu og þykka ull-
arvettlinga á höndunum, stóran trefil
um háls og vera í síðri stormtreyju
yzt fata. Á bakinu bar hann stóran,
hvítan poka. Ég sá ekki framan í
hann, því að hann gekk svo álútur.
Hann bar fyrir sér stóran broddstaf.
„Undarlegt, að manninum. skuli
ekki vera allt of heitt svona klædd-
um,“ hugsaði ég með sjálfum mér.
Sjálfur var ég berhöfðaður og fremur
léttklæddur, samt var mér heitt, og
það því fremur, sem ég þurfti að hafa
mig allan við til að fylgja honum eft-
ir. Ég skildi heldur ekkert í, hve mjög
hann hraðaði ferðinni fyrst núna.
Þessi maður hlaut að vera eitthvað
undarlegur, öðruvísi en allir áðrir.
Kannske var þetta einhver geggjaður
flækingur, kannske ... Nei, það stoð-
aði ekki að brjóta heilann um það.
Af hverju yrti hann ekki á mig, frek-
ar en að ég væri ekki til? Mér fannst
þögnin óbærileg og reyndi því að
hefja samræður. Ég hóf máls með því
að minnast á veðrið, sennilega færi
nú að hvessa norðan bráðum, og lík-
lega færi hann í krapahríð, þegar liði
á nóttina. Það var eins og ég væri að
tala við sjálfan mig, því að ég fékk
ekkert svar. Ég ákvað samt að gefast
ekki alveg upp og spurði því förunaut
minn, hvort hann væri langt að
halda. „Yfir hálsinn, ætla að komast
austur að Gljúfurá í kvöld.“ Það var
líkt og að heyra talað gegnum þykkt
ullarteppi. Austur að Gljúfurá...
Þangað var minnst fimm tíma ferð.
Maðurinn hlaut að eiga þangað brýnt
erindi, en ég hafði sífellt einhvern
ímugust á einhverju í fari hans, svo
að ég kom mér ekki að því að spyrja
hann spjörunum úr. Ég átti í stríði
við forvitnina í sjálfum mér, en þó
var sem einhver innri rödd hvíslaði
að mér: „Láttu hann eiga sig, alveg
eiga sig... Láttu hann segja þér án
þess að spyrja hann.“ — Ég þagði. —
Langa, langa stund gengum við
þannig þegjandi í myrkrinu. Mér
leið illa, mér var skapi næst að taka
til fótanna og hlaupa heim að Gili,
eins hratt og fætur toguðu. Mér
fannst ég ætla að tryllast. —
Loksins, eftir óralangan tíma, kom-
um við að túngarðinum. Það var far-
ið að hvessa, og brátt tóku krapa-
flygsurnar að falla. Nú heyrðist
stormhvinurinn greinilega ofan frá
fjallinu. Það hlaut að gera ófært veð-
ur uppi á hálsinum. Ég hafði heyrt
kunnuga segja, að það væri verst að
fara yfir hálsinn, þegar hann stæði
af þessari átt. Ég leit heim að bæn-
um; það var ljós í eldhúsglugganum.
Síðan sneri ég mér að samferða-
manni mínum: „Þú ættir að ...“ Ég
lauk aldrei við setninguna. Hann var
horfinn. —