Heimilisblaðið - 01.01.1937, Síða 26
26
HEIMILISBLAÐIÐ
TIL TUNGLSINS FRAM OG AFTUR Á 8 DÖGUM
FRAMHALD AF BLS. 8.
sem samsvaraði 6,4 milj. kílógrammmetr-
um. Jafnframt reiknaðist okkur til, að úr
1 kg. af besta brensluefninu, súrefni og
vatnsefni, fengist aðeins fjórði parturinn
af þessari orku. Jafnvel þótt reiknað væri
með 100% nýtingu þess, væri mismunur-
inn vonlaus.
En við höfum líka séð, hvernig á að
nota þetta brensluefni. Því er þrýst út
sem vatnsgufu (árangurinn af sameiningu
súrefnis og vatnsefnis) frá því augnabliki,
að lagt er af stað frá jörðinni, og uns
komið er út í himingeiminn. Meðan vatns-
gufugeislinn er nægilega öflugur, vex
hraði skipsins í sífellu. Að lokum kemst
það út á rúmsjó, ef svo má að orði kveða
— ef nóg er af brensluefni meðferðis.
Og þá er komið að úrslitaatriðinu. Hvað
þýðir nóg af brensluefni í þessu sambandi ?
Það segir sig sjálft, að á þeim útreikningi
byrjar maður með mikilli eftirvæntingu.
Það eru einmitt þessir útreikningar, sem
mest hafa þrjóskast við brautryðjendurna.
En nú þegar hefir fengist mjög sæmileg-
ur árangur.
Alt er undir því komið, hve mikilli vatns-
gufu er hægt að þrýsta út á sekúndu og
hve mikla ferð er hægt að setja á hana,
þegar hún fer út úr leiðslunni. Við reikn-
um með rakettu-skipi, sem vegur 6 tonn
nettó. Til þess að koma því út í himin-
geiminn þarf 564 tonn af brensluefni. Þá
er reiknað með því, að 1% af þeim þunga,
sem eftir er í skipinu á hverjum tíma, sé
þrýst út á hverri sekúntu (það þýðir 5,4
tonn á því augnabliki, sem lagt er af stað),
og að hraði vatnsgufugeislans sé 3 km.
á sekúndu. Þó hefir tekist að koma hraða
geislans upp í 4 km. á sek., og vonast er
eftir, að enn hærra megi komast. Ef hægt
væri að koma honum upp í 5 km. á sek.,
væri nægilegt að hafa 84 tonn af brenslu-
efni. Eins og á þessu sést, verða brenslu-
efnisgeymarnir í öllum tilfellum stórir.
Rakettuskipið verður í laginu eins og
fleygur. Framan í því verður lítið rúm
fyrir áhöfn og áhöld. Það sem eftir er af
hinum stóra kroppi er ýmist notað til að
geyma í bensluefnið eða til að brenna
það í.
En hvað á svo að gera við þetta himna-
skip, ef það kemst á annað borð af stað?
Ef við förum til tunglsins og lendum þar,
hvernig komumst við þá aftur til jarðar-
innar? Jafnvel þótt við höfum nægilegt
brensluefni til þeirrar ferðar líka, segir
það sig sjálft, að slíku skipi verður ekki
komið af stað fyrirhafnarlaust. Til þess
þarf mikil og margbrotin áhöld, og var-
lega er því treystandi, að „maðurinn í
tunglinu" hafi þau við hendina.
Þess vegna er best að lenda ekki —
a. m. k. ekki í fyrsta skiftið. Og það er
mjög auðvelt að komast hjá því. Við not-
um tunglið aðeins sem takmark, sem
siglingamerki í ljósvakahafinu, sem við
siglum í kringum. Við höfum veitt því
eftirtekt, hvernig tunglið fer stöðugt
kringum jörðina. Það heldur áfram sinni
eilífu göngu án þess að hafa stýri eða
annan slíkan útbúnað, af því að því hefir
nú einu sinni tekist að komast á mátulega
mikla ferð, þannig að miðflóttaaflið vegur
upp aðdráttarafl jarðarinnar.
Þannig förum við að, þegar við komum
í námunda við tunglið á rakettu-skipinu.
Með því að tempra útþrýsting vatnsguf-
unnar stýrum við inn á braut í krigum
tunglið, þannig að við verðum einskonar
tungl tunglsins. Við getum snúist kring-
um það eins lengi og okkur lystir. Þá fá-
um við m. a. að sjá það, sem ekkert jarð-
neskt auga hefir enn séð: bakhlið tungls-
ins. Þegar við fáum leið á þessu, setum
við útblásturinn aftur í gang, svo að skip-