Heimir - 22.11.1904, Side 8

104
HEIMIR
hættu fyrir kyrkjuna aö einangra sig frá hinu almenna andans
lífi, og fyrirdæma náttúruvísindin, er í eöli sínu væri réttmæt og
mikils verö. En þó áleit hann þá syndina stærsta, a ð s k o ö a
nokkurt k e n n i nga k e rf i jafngilt s a n n 1 e i ka n um,
hversu vel og vandlega sem frá því væri gengiö. Trúfræöin væri
verk mannanna, sannleikurinn frá guöi.. .. hver kynslóð þyrfti
aö taka á af öllum lífsins mætti til aö tileinka sér hann og mætti
þvf aldrei gjöra sig ánægöan meö þann skiln-
ingsmæli, er annari kynslóö heföi veriö gefinn."
(bls. 73): „Meö mestu stillingu og gætni sýndi hann fram á, að
hið gamla trúfræöislega oröaval kyrkjunnar væri úrelt orðiö....
aö kyrkjan heföi lokað sig inni í úreltum hugsunarhætti og lifði
meö kristilega hugsun sína í andrúmslofti löngu lið-
i n n a a I d a o. s. frv." — Þaö er svo mikiö af þessum lýsing-
um, aö vér vitum naumast hvar vér eigum aö Iáta staöar numiö.
Spursmáliö er, hvort þetta er rétt, sem hér er sagt um prófessor
Petersen; en enginn minnsti efi er á þvf, aö þaö væri mikil eign
hverrf þjóð, aö eiga marga læröa atkvæöamenn, er þannig hugs-
uöu og kenndu. Eitt er þaö af tvennu, hafi veriö maöur uppi
meö Norömönnum, er þannig kenndi nú í heilan mannsaldur,
þá hefir hann annað hvort eignast fáa Iærisveina meöal norsku
prestanna, eöa fáir skiliö hann á þenna veg. Þaö þarf ekki ann-
aö en benda á, hvar norska kyrkjan stendur á þessum tíma. Ein
meö þeim afturhaldssömustu kyrkjudeildum j»rótesanta í norö-
vestur Evrópu. Og væri það ekki fyrir óbilandi elju og starf-
semi skáldanna norsku, myndi hún lifa þann dag í dag „í and-
rúmslofti löngu liöinna alda."
Oss finnst sem þetta lof um prófessor Petersen mætti miklu
fremur skiljast sem trúarvörn höfundarins sjálfs, sem nú er far-
inn aö láta undan síga fyrir skynsamlegum skoöunum á trúar-
brögöunum, heldur en lýsing Kristjaníu kennarans, er nú er fyr-
ir skömmu látinn.
Þá er næsta greinin, afmælisræða „Tjaldbúöarinnar", —
„Leggiö rækt við trú yöar!"— Yfirleitt er lítiö hægt um þessa
grein aö segja annaö en þaö, aö hún er mikil málalenging um
lítiö efni. Aöal tilgangur ræöunnar mun hafa verið sá, aö hvetja
safnaöarmenn til þess, aö leggja sig alla íram um, aö viðhalda