Menntskælingur - 01.04.1949, Page 13

MENNTSKÆLINGUR
13
verkefniS ekki allt of létt fyrir honum,
því að hlutverk hans er ekki í alla staði
að framreiða nákvæman og tilreiddan
fróðleik, né aðeins að gefa einkunnir
og lítið meira, heldur að kenna nem-
andanum að kenna sér sjálfum. Hann
takmarkar hjálp sína, þar sem það er
mögulegt, við það að segja nemandan-
um hvar og hvemig hann geti fundið
þær upplýsingar, er leysi vandræði
hans. Til þess að svo megi verða, þá er
hvert einstakt herbergi útbúið með litlu
en fullkomnu bókasafni fyrir hverja
námsgrein. Nemendur eru hvattir til
þess, að nota safn þetta sem mest og er
kennt að notfæra sér handbækur og
aðrar heimildir. Afleiðingin verður sú,
að þeir verða hrátt fullfærir grúskarar,
sem vita nákvæmlega hvar og hvernig
þeir geta fundið þær upplýsingar og
aflað sér þess fróðleiks, er þá vanhagar
um. Þetta er að mínu áliti einn helzti
kostur Dalton fyrirkomulagsins. í
þannig skólum er nemendunum kennd
listin að kenna sér sjálfum. Þar læra
þeir raunverulega í sveita andlits síns
og muna því það, sem þeir læra á þann
hátt, sem nemendur þiggja framreidda
fræðslu af kennara sínum eða læra vél-
rænt með stöðugum endurtekningum,
mundu aldrei verða færir um.“
• Þannig kemst Huxley að orði um
kennsluskipun þessa, en ég vitna ekki í
hann hérna sökum þess, að ég álíti það
endilega nauðsynlegt, að hún verði að
öllu leyti tekin upp hér á landi. Ég hefi
aðeins leitt athygli ykkar að þessum
málum vegna þess, að mér hefir fund-
izt, að hér væri runnið upp þúsund ára
ríki, óskeikult og óbreytanlegt í kennslu-
málum, vegna þess, að þótt forustu-
menn skólamála hér á landi séu margir
hverjir ágætlega vel menntaðir menn,
þá rnætti eftir verkunum halda, að þeir
væru allir með tölu íhaldssamir, átt-
ræðir öldungar eða þá, að við byggjum
enn við sömu einangrunina og fyrr á
öldum og hefðum því enga hugmynd
um það, sem skeður í heiminum né
framfarirnar þar. Á annan hátt er vart
hægt að skýra tómlætið og hið stein-
runna áhugaleysi í þessum efnum með
einni eða Iveim undantekningum. Það
er sorgleg staðreynd, en staðreynd samt,
að ein veigamesta framförin í kennslu-
málum okkar allt frá því, er Bessastaða-
skóli var stofnaður fyrir meira en heilli
öld, er sú að spansreyrinn var lagður á
hilluna.
Er ekki tími til koniinn, að kennslu-
skipuninni verði jafnt og skólaskipun-
inni hreytt íil betri vegar?
G A S P U R
Jón Arni: Eg kom hérna með skriflegt úr 4.
bekk. Þ-ð hafið kannske séð það?
Ur öftustu röð: Nei, við erum ekkert að
hnýsast í þess háttar.
Ungu brúðhjónin voru að leggja af stað í
brúðkaupsferðina. Brúðgumanum, annars hug-
ar varð á sú skissa að kaupa aðeins einn far-
mlða með lestinni.
„Hvað er þetta, Jósep,“ spurði brúðurin
önug, „þú hefir ekki keypt nema einn far-
miða.“
„Skelfing get ég verið galinn,“ svaraði um
hæl hinn snarráði brúðgumi, „ég steingleymdi
miðanum handa sjálfum mér.“