Kirkjublað - 01.11.1933, Síða 7
KIRKJUBLAÐ
væri ósæmilegt, að láta minningu Lúthers ósinnt með öllu,
jafnmikla þakkarskuld og vér eigum honum að gjalda fyrir
blessunar-áhrifin af æfistarfi hans.
Þau hafa orðið örlög fjölda þeirra manna, sem fram
hafa komið á sjónarsviði sögunnar og taldir hafa verið til
afburðamanna með þjóð sinni, að þvi lengra sem leið frá
því, er æfi þeirra lauk, því óskýrari urðu drættirnir í
mynd þeirra og því meira fyrndist yfir afrek þeirra, svo
að um síðir varð lítið eftir í vitund manna annað en nafn-
ið tómt. Með nýjum kynslóðum komu fram nýir menn,
sem skyggðu á þá. Nýjar raddir ómuðu frá vörum þeirra
út yfir löndin, svo að menn hættu að gefa röddum hinna
gaum. Slik hafa ekki orðið örlög Lúthers. Hafa þó, síðan
hann var uppi, hersingar andans mikilmenna komið
fram, sem heilluðu hugi þjóða og einstaklinga. En enginn
þeirra hefir verið þess máttugur að draga dimmu á per-
sónuleika Lúthers. Og hve hljómsterkar sem raddir þeirra
voru, brast þó mikið á, að þær tæki yfir rödd hans. Fram
á þennan dag má hiklaust telja Lúther fullu höfði hærri
en alla aðra í afburðamanna-fylkingu heimsins um næst-
liðnar fjórar aldir og þó lengra sé farið aftur í tímann.
Meira að segja hefir persónuleiki hans aldrei verið stór-
fenglegri fyrir vitund manna en einmitt nú, og glöggsýni
manna á óvenjulega mannkosti hans aldrei verið meiri
en nú.
Hvað mundi valda því, að Lúther hefir fremur flest-
um, et ekki öllum andans mikilmennum liðinna alda tekizt
að halda velli fram á þennan dag, .svo að enginn þeirra,
er siðar komu fram, reyndist þess máttugur að skjóta
honum aftur fyrir sig?
Vera má að einhverjum detti í hug, að þetta sé djúp-
settum lærdómi hans að þakka og risavaxinni afkastasemi
hans til ritstarfa eða athafnasemi hans yfirleitt. Því er nú
sízt að neita, að Lúther var maður vel lærður, enda hlaut
hann að vera það vegna stöðu sinnar sem háskólakennari.
En í því tilliti voru ýmsir samtiðarmanna hans honum
fremri (mætti þar m. a. nefna Melankthon samverkamann