Þjóðmál - 24.01.1974, Blaðsíða 7

Þ J ö Ð M Á L
7
Haraldur Henrýsson:
með sameiginlegri undirbún-
ingsvinnu og útboðum verk-
þátta á breiðum grundvelli.
44. gr.
Til samstarfs um byggingar-
framkvæmdir skal Fram-
kvæmdanefndin einkum leita
til eftirtalinna aðila:
A. Byggingarfélaga, sem einstakl.
ingar kunnia að stofna í þeim
tilgangi að byggja íbúðir eða
hús fyrir félagsmenn sina.
B. Stjórnar Verkamannabústaða
i Vestmannaeyjum.
C. Fyrirtækja, sem fyrirhuga
byggingu leiguhúsnæðis fyr-
ir starfsfólk sitt.
D. Viðlagasjóðs, Hjálparstofnun-
ar þjóðkirkjunnar og Bauða
kross Islands.
41. gr.
D. Leita úrræða til þesS, að leysa
til bráðabirgða þá húsnæðis-
eklu, sem fyrirsjáanleg er í
Vestmannaeyjum.
45. gr.
1 því skyni að leysa brýn-
asta húsnæðisskortinn í Vest-
mannaeyjum skal fram-
kvæmdanefndin þegar í stað
kanna möguleika á innflutn-
ingi tilbúinna húsa eða kaup-
um á slíkum húsum frá Við-
lagasjóði.
1 því sambandi skal nefndin
kanna, hvort áhugi er fyrir
því meðal Vestmannaeyinga,
að flytja stík hús inn og setja
niður til frambúðar.
Einnig skulu athugaðir mögu-
leikar á því að setja innflutt
hús niður til bráðabirgða, eða
þar til að í notkun kemur það
húsnæði, sem Byggingaráætl-
Þessi útdráttur sýnir I gróf-
um dráttum hvað fram-
kvæmdanefndinni er ætlað að
gera.
Eins og áður segir eru flest hin
stórvirku framleiðslutæki Eyj-
anna tilbúin í fultan rekstur og
höfnin er einhver sú besta á
landinu, þegar vikur hefir verið
hreinsaður úr henni. Það má því
likja Vestmannaeyjum við af-
kastamikið fiskiskip, sem vantar
að manna að hluta thl. Áhöfnin
er að vísu tilbúin, en hana vant-
ar húsnæði. Sérhver góður út-
gerðarmaður myndi leitast við að
leysa þann vanda fremur en að
láta skipið vinna með hálfum af-
köstum.
Ég vona að landsmenn allir séu
mér sammála um það, að frá
þjóðhagslegu sjónarmiði sé hag-
kvæmt að ráðast i framangreind-
ar framkvæmdir og að yfirvöld
muni styðja þær eftir megni.
Ætíð, þar sem ætla má að
slíkt samstarf geti leitt til
sparnaðar í tíma og tilkostn-
aði, sfcal eftir því leita og ber
framkvæmdanefndinni að
hafa þar frumkvæði.
unin gerir ráð fyrir að verði
reist.
Leiði þessar athuganir til
jákvæðrar niðurstöðu skal
nefndin hlutast til um fram-
kvæmdir svo fljótt sem auðið
er.
Ný rök fyrír
hersetunni
Ef svo fer munu Vestmanna-
eyingar í framtíðinni ekki telja
eftir sér að axla sinn hluta af
byrðum þjóðfélagsins, og vei það,
eins og reyndin hefir verið fram
að þessu.
Að vori verða liðin 23 ár síðan
bandarískur her var kallaður
hingað til lands öðru sinni. Þá
var þjóðinni sagt, að seta erlends
herliðs hér helgaðist af nauðsyn
vegna ófriðarhættu í heiminum.
Meginreglan ætti sem áður að
vera sú, að hér yrði ekki her á
friðartímum og fyrsta tækifæri
yrði notað til að aflétta þessu
óeðlilega, tímabundna ástandi.
Meginreglan gleymdist.
Þrátt fyrir slíkar yfirlýsingar
hefur sá flokkur sem mestu réð
um utanrikisstefnu Islendinga á
þessum tíma, Sjálfstæðisflokkur-
inn, aldrei séð ástæðu til þess á
þessum 23 árum, að taka þessi
mál til endurskoðunar, hvað þá
leiða hugann að því, að tímabært
væri að herliðið hyrfi á brott.
Hafi einhverjir hins vegar hreyft
siíkum hugmyndum í ljósi
breyttra astæðna, hafa forystu
menn flokksins farið hamförum,
beitt öflugum blaðakosti til linnu
lausra ofstæksskrifa i nasista-
stíl og umsvifalaust gert þessum
mönnum upp verstu hvatir. Hafa
þeir sízt verið Þjóðviljamönnum
eftirbátar í slíkri iðju, um það
vitna m. a. síður Morgunblaðs-
ins undanfama mánuði.
Hér skal vera her.
Málflutningur foringja Sjálf-
stæðisflokksins hefur allan um-
getinn tíma miðað að þvi fyrst
og fremst, að finna ástæður
hverju sinni til að réttlæta með
dvöl hins. erlenda herliðs. Svo
hefur virzt sem það hafi orðið
þeim ófrávíkjanlegt trúaratriði,
að hér skuli vera erlendur her
og fyrir því verður jafnan að
finna rök, án tillits til þess, sem
í.upphafi var sagt. Málflutningur
inn að undanfömu ber þessa
vissulega merki. Það er mjög
lærdómsríkt að lesa málgögn
Sjálfstæðisflokksins um þessar
mundir og ætti sannarlega að
vera mönnum áminning um að
staldra við og íhuga málið.
Vörn gegn bófum og
innlendum svikurum.
Nú er þvi ekki lengur haldið
á lofti, að vera hins erlenda hers
sé óæskilegt stundarfyrirbrigði.
Hins vegar er óspart gefið í skyn,
að hersetan sé hér jafnan nauð-
synleg. Ekki aðeins vegna hættu
á rússneskri árás, heldur og
vegna ógnar af erlendum bófa-
flokkum og hryðjuverkamönn-
um, sem hingað kynnu að renna
hýmm augum. Morgunblaðið hef-
ur og nú að undanförnu tekið
það fram, og er það út af fyrir
sig merkisviðburður, að ekki sé
hætta á árás frá Rússum í fram-
haldi af brottför Bandaríkja-
hers af Islandi. Aðalhættan
stafi af svokallaðri „Finnlandi-
seringu", sem m. a. hlyti að lýsa
sér í því, að landið yrði svikið
undir áhrif Rússa af innlendum
aðilum. Með þessu er að sjálf-
sögðu gefið tilefni til að álykta,
að herliðinu bandaríska sé ætlað
það hlutverk að vera hér ein-
hvers konar löggæzlulið, bæði út
á við og gagnvart þjóðinni
sjálfri.
Við höfum ekki efni á
að missa herinn.
Ýmsar aðrar röksemdir heyr-
ast og mjög notaðar í umræðum
um vamarmálin, sem sumar
þykja miður heppilegar til að
flagga mjög með í blöðum.
Má þar helzt nefna til þá rök-
semd að herinn sé okkur fjár-
hagsleg nauðsyn. Það er og ó-
trúlega útbreidd skoðun meðal
þeirra, sem ekki em andvígir
hersetunni, að taka eigi gjald
af hemum. Segja má, að sá hugs
unarháttur, sem þar býr að baki
sé rökréttur: Herinn er hér ekki
í okkar þágu, heldur fyrst og
fremst í þágu Bandaríkjamanna
sjálfra, sem stofna þéttbýlasta
svæði landsins í stórhættu. Því
ekki að láta þá greiða fyrir þessa
mikilvægu aðstöðu?
Getum við verið
sjálfstæð þjóð?
Sá málflutningur, sem nú er
mjög hafður í frammi til stuðn-
ings hersetu, gerir þannig meira
eða minna ráð fyrir því, að okk-
ur sé hersetunnar þörf vegna
innri ástæðna okkar sjálfra, svo
sem vegna fjárhags, löggæzlu o.
fl. Með þessu er auðvitað verið
að draga í efa getu okkar til að
halda uppi sjálfstæðu og full-
valda ríki. Að sjálfsögðu er enn
jafnframt höfðað til árásarhætt-
unnar, sem var hin upphaflega
forsenda fyrir hingaðkomu hers-
ins. Formælendum hans þykir
það þó augsýnilega ekki nógu
sannfærandi skýring lengur og
því er gripið til annarra í æ rik-
ari mæli. Sífellt er reynt með
þeim ótta: og skelfingaráróðri,
sem vinsamlegastur þykir hverju
sinni til árangurs, að tryggja
fylgi fólks við hersetuna. Séu
Rússar ekki nógu ógnvekjandi,
skal þar bætt við Aröbum eða
bófum, sem leika lausum hala
úti í heimi. Þannig munu þessir
boðberar hersetunnar hlaupa
áfram virki úr virki í hinni
heilögu styrjöld sinni unz þjóð-
in tekur af skarið og gerir það,
sem gera þarf: losar sig við
herinn. Er ekki timi til kominn?