Ægir - 01.02.1908, Page 6

70
ÆGjtft.
báta bæði hér og eins erlendis og víðast
hvar sér maður það sama, vélarrúmið
mjög óþrifalegt og vélin kolsvört af ó-
hreinindum og olíuleðju, fyrir utan hvað
þar niðri er banvænt loft ef maður ætti
að sitja þar lengi. Þetta getur ekki ann-
að en haft ill áhrif á vélina bæði hvað
gang og eins varanlegleik snertir.
Aftur á móti komi maður ofan í vél-
arrúm á gufuskipum, þá sér maður ekki
annað en alt fínt og fágað og mesta
þrifnað hvað vélina snertir. Það sama
er að segja þar sem maður kemur inn
á vélavinnustaði erlendis, þar er alt speg'-
ilfagurt, talið stærsta skilyrði lil að vél-
arnar gangi vel, að þær séu vel hirtar,
og þá er ótrúlegt að þessar hreyfivélar
séu ekki sömu lögum háðar að þær séu
svo beztar að þær séu jvel þrifnar. Það
kom líka til umræðu á fiskiveiðafundin-
um í Bergen aðfara þess á leit, aðstjórn-
in kostaði einn eða tvo menn til að leið-
heina mönnum í að passa og hirða vél-
arnar, en sú lillaga var felld. En það
eitt var íalið nauðsynlegt, að á hverjum
véla bát eða skipi, væri maður sem
þekti alla parta vélarinnar vel, gætitekið
hana sundur og sett saman aptur. Enda
sögðust Norðmenn ekki kaupa nokkra
hreyfivél svo, að þeir sendu ekki mann
til verksmiðjunnar, sem smíðaði vélina, til
að læra að fara með hana, og það sama
eru Svíar farnir að gera.
Hólmafiskur.
Eftirfarandi línum bið ég yður herra
ritstjóri, að ljá rúm í yðar heiðraða blaði
Ægir.
Mér datt í liug, þegar ég sá í Ágúst og
Sept. blaði Ægis þ. á., greinina með fyrir-
sögninni »Það er margt undarlegt i nátt-
úrunnar ríki«, að rita nokkrar linur um
sýn þá er lierra skipstjóri Bergur Jóns-
son og skipverjar hans sáu af skipinu »Sur-
prise« frá Hafnarfirði; í norðvestur undan
Látrabjargi.
Eftir lýsingu herra Bergs skipstjóra hefir
þessi fiskur verið engin annar, en sá er al-
ment er í daglegu tali kallaður »Hólmafiskur«
eða »SandIægja« og á útlendu máli »Sper-
marcet« fiskur þessi sézt nú orðið mjög
sjaldan, eða síðan hvalveiðar hófust fyrir
fult og alt, og stórhvelum fækkaði. Þenn-
an fisk liefi ég í tvígang séð á fullum 30
árum er ég hefi stundað sjó að meiru og
minna leyti. Fyrra sinnið er ég sá hann
var það síðla i Júnimánuði 1891, og í síð-
ara sinnið sá ég hann tímanlega í Ágústm.
1894. Formenn fyrr um, töldu Hólmafisk-
inn enga áfusu gest, þótti forvitinn, nær-
göngull og glettinn, Þá hann var einsam-
all, sem alla jafna var þá er hann sást, og
þá er fiskur þessi var á sveimi á grunn-
miðum, llúði allur fiskur svo eigi fiskaðist
nokkurn tíma á eítir. Þegar ég í fyrra
sinnið sá Hólmafiskinn, var ég í legu fyrir
lúðu og átti mér einkis von, vissi ég eigi
fyrri til en fiskur þessi var rétt kominn að
bátnum á rennandi ferð, og stefndi á miðjan
bátinn, og bar þessa skepnu svo brátt að,
að eigi var tími til að draga stjórann né
heldur að losa stjórafærið úr bátnum, og'
binda það á dufl, svo úræðin urðu þau að
skera sundur stjórafærið og róa þvert úr
vegi, og þannig gat ég með naumindum
forðast árekstur þessa íiskjar, þegar ég svo
var sloppinn fyrir fyrstu atrennu og ásókn
fiskjarins, hafði ég ráðrúm til að virða liann
rækilega fyrir mér og er lýsing herra Bergs
á fiskinum alveg liárrétt.
Arnarstapa undir jökli 18. Des. 1907.
Kjartan Porkelsson.
*
Aths. útg.
* :ji
Til frekari skýringar þcssari