Ægir - 01.10.1907, Blaðsíða 9
ÆGIR.
37
hreyfivélunum að útvegurinn hefir blómg-
ast svona vel, og mun það rétt vera eftir
því sem nú er orðið lítið um fisk kring-
um Jótlandsskaga, en mjög líklegt, að þar
hefði nú siðustu ár náðst i mjög lítinn
afla með gamla laginu eða án hreyfivéla.
Danir hafa ekki tekið nein stór stökk i
útgerð sinni, en útgerðarlag þeirra er hag-
kvæmt og haganlegt.
Spursmál er, hvort það mundi ekki
hér við land eins afíarasælt, að hafa smá-
skip meö hreyfivélum 20—30 smálestir og
fiska svo aðallega með lóðum; ekki ólík-
legt, að líka mætti á mörgum stöðum brúka
hér mokvörpur (Skovlevaad) eða streng-
vörpur (Snörivaad). Þessi veiðarfæri eru
mjög fiskisæl og ekki dýr. Við þau út-
heimtist ekki beita og ekki þarf heldur
marga menn á hvert skip. Þetta eru þau
ódýrustu veiðarfæri, sem kostur er á. Til
að geta notað þau þarf hreyfivél og hreyfi-
vélavindu í skipið, en hreyfivélavinda er
ekki dýr.
Það líta nú margir stórum augum á
þann mikla afla, sem botnvörpungar geta
gripið upp á stuttum tíma, og halda jafn-
vel að það sé sú eina heppilega útgerð.
En það getur líka brugðist afli á botnvörp-
ungum, og það eitt er víst, að sú útgerð
hér á landi getur aldrei komið að eins al-
mennum notum eins og smáskipaútgerðin,
enda þótt vel gangi. I smáskipaútgerð
geta allir dugandi sjómenn tekið þátt að
meiru eða minna leyti.
Það þarf mikið fé að kaupa stór
botnvörpuskip. Pað þarf líka mikinn afla
til að sú útgerð borgi sig. Sé það nærri
lagi, sem hr. B. Sæmundsson segir í »And-
vara« þ. á., að stór botnvörpungur með
góðum útbúnaði muni kosta um 300 kr.
á dag eða 9000 kr. á mánuði, þetta fyrir
utan þurkun á afla og út- og uppskipun
á aíla og nauðsynjum, þá þarf mikinn afla
til að sú útgerð sé gróðavænleg, og berj
nienn þessa áætlun hr. B. Sæmundssonar
saman við hr. A. Sölling fiskiumboðsmann
Dana í Lundúnum, sjá »Ægir« þ. á. 2 tölu-
blað, þar sem hr. A. Sölling telur, að botn-
vörpungur, sem rekur fiskiveiðar við ís-
land, þurfi að fiska að minsta kosti fyrir
108,000 kr. til þess útgerðin svari kostn-
aði, þá er ekki ástæða til að vefengja út-
reikning hr. B. Sæmundssonar.
Danir sem eru gætnir og hygnir í
öllum fjármálum, og hafa yfir miklu meira
auðmagni að ráða en vér; ekki hefir þeim
litist á, að taka upp botnvörpunga-útgerð-
ina. Peim datt það að vísu í hug nú fyrir
tveim árum, en til að fara varlega, þá
leigðu þeir sér eitt skip siðastl. ár, sem
stundaði botnvörpuveiðar. Það lánaðist
illa og svo hurfu þeir frá þessu. Hafa
þeir þó engu síður en við íslendingar sætt
þungum búsifjum af botnvörpungum bæði
þýzkum og enskum kringum Jótlandsskaga.
En þeir hafa tekið upp smáskipin og hreyfi-
vélar í þau, og eru vel ánægðir með þann
árangur, sem þau gefa eins og stendur,
fylgjast með á þeim yfir sumartímann um
allan Norðursjó. Sama tilfellið held eg
gæti verið hér, að smáskipin yrðu drjúg-
ust. Á þeim má sækja hvert sem vill
kringum landið á sumardaginn. Pá er
ekki síður hentugt að vetrinum, að bregða
sér út á þeim, þegar veður leyfir. En það
verður því að eins gert, þar sem góðar
hafnir eru til að geyma skipin i. Pað er
eitt aðalskilyrði fyrir, að smáskipaútgerð-
in geti þrifist hér, að það séu til handa
þeim góðar vetrarhafnir; annars geta þau
ekki komið nema að hálfum notum.
E. Grímsson.