Ægir - 01.03.1915, Blaðsíða 1

ÆGIR
MÁNAÐARRIT FISKIFJELAGS ÍSLANDS
8. árg.
Reykjavik. Mars 1915.
Nr
Skólaskip.
Fyrri kafli.
Ekkert er það verk, að eigi sje betur,
eða fljótar, unnið, et sá er verkið vinuur
er því vanur og hefir fengið æfingu við
það. »Vaninn eykur listina«, og það
verður hverjum að list, sem hann leikur.
Felta á við um hvert verk sem er,
hvort sem það er andlegt eða likamlegt,
en mjög er það misjafnt, að hve miklu
meini það getur orðið ef æfingu eða
leikni skortir. Það er að visu skaði fj’rir
verkkaupanda ef t. d. sláttumaður er litt
æfður eða leysir verk sitt illa af hendi á
einhvern hátt, en hætta stafar sjaldnast
af þvi.
Sama má segja um ljelegan ræðara,
að hann seinkar förinni og bakar þeim
sem með honum vinna, óþarfa erfiðis-
auka, en naumast verður að þvi meiri
óþurft.
Öðru máli gegnir er verkið er þannig
vaxið, að líf eða dauði er undir því
komið livort það er framkvæmt skjólt
og misgripalaust eða ekki, en svo er oft
á sjó, og því er sjómönnum yfirleitt
meiri þörf æfingar, en þeim mönnum,
er aðra atvinnu stunda, sem minni hætta
er samfara.
Þótt svo aumlega tækist til, að á eitt
heimili veldist svo samvaldir klaufar, að
enginn gæti sett tind í hrifu eða bakkað
ljá, þá mundi aldrei af því leiða verra
. 3.
en tímamissi og vinnutjón. Þá mætti
senda á næsta bæ og fá þetta gert þar.
En kærni slíkt fyrir á skipi úti á hafi,
að enginn, sem innanborðs vær:, gæti
gert að þvi, sem aflaga færi, þá gæti það
varðað lif allra á skipinu.
Það má nú segja, að slíkt geti ekki
komið fyrir á islenskum skipum, að
minsta kosli mundi formaðurinn geta
gert verkið, þótt enginn hásetanna gæti
það. En það er hægra að segja þetla
en sanna. Hjer á landi tiðkast það, þvi
miður, að unglingar, um eða innan við
tvítugsaldur, ern ráðnir formenn á róðra-
báta og vjelabáta. Þessir drengir hafa
sjaldnast nokkra verulega verklega þekk-
ingu eða æfingu og þótt þeir hefðu hana,
þá gæti svo staðið á. að þeir væri veikir
eða jafnvel svæfi, því oft þarf að ráða
fram úr vanda á sjó skjótar en svo, að
timi sje til að vekja þá, sem sofa.
Það getur ekki heitið, að því skipi sje
vel borgið, sem ekki hefir, að minsta
kosti 1—2 menn á hverri skipsvöku, auk
yfirmanna, sem geti gert hvert það verk,
er fyrir getur komið á skipi.
En það er þýðingarlaust að krefjast
þessa nema jafnframt sje gerðar ráðstaf-
anir til, að menn geti átt kost á að læra
það, sem þeim er nauðsynlegt. Eins og
nú stendur er pað, fyrir allan fjölda
sjómanna vorra, rjett ómögulegt. Á
smáskipum er enginn, sem getur leið-
beint i þessu efni. Á stærri seglskipun-
um komast svo fáir að og auk er tím-