Ægir - 01.03.1915, Blaðsíða 2

34
ÆGIR
anum þar varið til annars en leiðbein-
inga og svo geta liðið margar vertiðir,
að eigi komi nándanærri alt það fyrir,
er sjómaðurinn þarf nauðsynlega að læra.
Á botnvörpuskipunum er bókstaflega
ekkert hægt að læra nema það eitt, er
lýtur að botnvörpuveiðum. Þá er það
ráðið eftir, að fara utan og vera lengri
eða skemri tíma í förum með erlendum
þjóðum. Þetta er að vísu einhlýtt ráð,
en skaði myndi það íslensku þjóðfjelagi,
þvi allmargir myndu ílengjast ytra og
enn fleiri vinna meiri hluta manndóms-
áranna hjá öðrum þjóðum, og vér meg-
um eigi við því, að lána öðrum þjóðum
besta vinnuafl vort.
Því ráði verður þvi að hafna og kem
jeg þá að því, sem var ástæðan til þess,
að eg skrifa þessar línur.
Vjer þurfum sjálfir að koma oss upp
skólaskipi.
Jeg á ekki heiðurinn af þvi, að hafa
fyrstur vakið máls á því, að vjer þyrft-
um skólaskips með. Það var Markús
sál. Bjarnason stýrimannaskólasljóri, sem
fyrstur vakti máls á því. Siðan hafa
ýmsir menn haft það í buga en eigi getið
þess opinberlega, svo að mjer sje kunn-
ugt.
Jeg þykist þess viss, að ef honum
hefði enst aldur til, mundi hann hafa
fengið því framgegnt. Hann var álniga-
maður um alt það, er að íslenskri sjó-
mensku laut, og kappsamur að sama
skapi.
Jeg átti nokkrum sinnum tal við hann
um þetta efni og var mjer kunnugt um,
hvernig hann hafði hugsað sjer skipið
og kenslufyrirkomulagið á þvi. Þá voru
seglskipin sem óðast að komast upp og
menn dreymdi ekki einu sinni um það,
að íslendingar mundu eignast sjálfir eim-
skip í næstu framtíð og [enn þá siður
um þá miklu breytingn, vjelabátaútveg-
urinn hefir orsakað.
Markús sál. hugsaði sjer því slíkt skip
eingöngu seglskip, helst briggskip.
Nú er sú breyting orðin á sjávarútvegi
vorum, að eigi getur komið til mála að
nota seglskip eingöngu. Skipið verður
að hafa bæði segl og hrevfivjel. Helst
ætti það að verá í líkingu við rannsókna-
skip það er Amerikumenn komu bjer á
í sumar.
Hver á að byggja slíkt skip og standa
straum af kostnaði þeim, sem útgerð
þess leiðir af sjer?
Það á landssjóður að sjálfsögðu að
gera.
Bygging sliks skips og starfsemi þess
á að verða einn sterkasti þátturinn í ráð-
stöfunum þeim, sem hið allra bráðasta
þarf að gera til að draga úr hinum miklu
slysum á sjó.
Hvert gagn má sjávarútvegi vorum
verða að sliku skipi og hvað eiga menn
að læra þar?
Sje það rjelt, að ýms af slysum þeim,
er verða hjá oss á sjó á hverju ári, sje
því að kenna að óreyndir og fákunnandi
menn hafa skipstjórnina á höndum, þá
virðist að starfsemi skólaskips geti ráðið
bót á því, að mildum mun.
Jeg býst við að ungir menn, sem ætla
að takast skipstjórn á hendur sæki um
að fá að vera ákveðinn tima með skóla-
skipinu til þess að nema þar það, er
þeim er nauðsynlegt til að taka það starf
að sjer.
Það gæti jafnvel komið til mála, að
gera dvöl á skipinu og vottorð frá yfir-
mönnum þess að skilyrði fyrir skipstjórn
á stærri og smærri sldpum. En það
mundi naumast þurfa að setja þau skil-
yrði, því menn sem hefði vottorð frá
skipstjóra skólaskipsins mundu allajafna