Ægir - 01.06.1926, Blaðsíða 21
ÆGIR
113
breytingunni og það er, hvað mikil slys
hafa orðið á mótorskipunum, samanborið
við aðrar fleytur. Það er mörgum áhyggju-
efni þar í landi sem víðar. Sem dæmi má
geta þess, að árið 1923 hjálpuðu björgunar-
skúturnar 40 mótorskipum, sem voru í
hættu stödd vegna vélabilunar. 1924 64 og
1925 80. Það virðist verða svo í Norvegi,
að þegar menn hafa fengið vél í bát sinn
eða skip, minki hugsunin um það, að hafa
seglaútbúnaðinn svo í Iagi að hann koini
að notum el' vélin bilar.
Svíþjóð.
Arið 1810 kom fram tillaga í sænska
þinginu um það, að koma á fót björgunar-
bátum í Svíþjóð, en al' framkvæmdum varð
þó ekki fyr en árið 1855, að Svíþjóð fékk
fysta björgunarbátinn. Eftir það jókst
björgunarstarfsemin í Sviþjóð smátt og
smátt, þangað til að 1880, að til voru 16
björgunarstöðvar með tilheyrandi bátum.
Síðar bættust nokkrar við, en aðrar voru
látnar hætta störfum, svo að árið 1915
voru ekki til nema 16 björgunarstöðvar
sem stjórnin átti og voru undir eftirliti
og ráðstöfun hafnsögumannanna. — Arið
1903 urðu miklar slysfarir við sænsku
ströndina, sem álitið var að koma hefði
mátt í veg fyrir, að miklu leyti með full-
komnum björgunartækjum, liefðu þau
verið til staðar.
Menn glevmdu þessum slysförum ekki,
og í von um að geta komið í veg fyrir, að
slíkt kæmi aftur fyrir, var nefnd kosin
af sænska sjómannafélaginu til þess að
safna saman fé til þess að koma á fót fleiri
björgunarstöðvum. meðfram ströndinnni.
Nefndin kom á fót björgunarstöðvum við
„Stafsinge", „Galtaback og „Sárdal“.
Nefndinni virtist nauðsyn björgunar-
málanna svo mikilvæg, að hún ákvað að
koma á fót sérstöku björgunarfélagi, og
var það stol'nað 1. júlí 1907 og kallast:
„Svenska siíllskapet för ráddning af skeps-
brutna“.
Sænska björgunarfélagið á nú 16 björg-
unarstöðvar, þar af 2 sem að eins hal'a
flugeldaútbúnað. 5 stöðvar með opnum
róðrarlífbátum og flugeldaútbúnaði, ein
stöð með flugeldaútbúnaði og björgunar-
bát með utanborðshjálparvél. 6 stöðvar
með mótorbátum með þilfari og flugelda-
stöðvum, og 2 stöðvar með björgunar-
skútum, sem hafa fullkominn seglaútbún-
að ásamt fullkomnum vélaútbúnaði.. Þess-
ir björgunarbátar eru útbúnir með þráð-
lausum loftskeytaútbúnaði, bæði sendi-
og móttökutækjum. Hafa byssur til þess
að skjóta línum með til hjáþiarþurfandi
skipa. — Nýuppfundið áhald, sem líkur
eru til að komi í stað flugeldaáhaldsins,
sem nú er alment notað. — Stærð þessara
báta er: lengd 62 fet, breidd 18 fet, dýpt 8
fet. Ahöfn 4 menn.
Tekjur félagsins eru árstillög meðlima,
tillög æfifélaga, er greiðast eitt skifti fyrir
öll, samskot og gjafir, dálítill skattur sem
lagður er á skip sem ferma og afferma
vörur í sænskum höfnum, og af frjálsum
vilja vilja greiða hannn.
í árslok 1924 var meðlimatala Sænska
björgunarfélagsins 4882, þar al' 166 æfi-
félagar og 43 útlendingar.
Danmörk.
Eitt allra átakanlegasta slysið, sem kom-
ið hefir fyrir á jótsku ströndinni, var það,
þegar ensku herskipin „Defence", og „St.
George“ strönduðu við Sönder Nissum 24.
des. 1811. Drukknuðu þá 1337 manns, en
aðeins 13 varð bjargað. Meðal þeirra, sem
voru sjónarvottar að þessu slysi var dreng-
ur, sem hét Claudi, er síðar varð lands-
kunnur maður, sérstaklega fyrir starfsemi
hans í þarfir björgunarmálanna í Dán-
mörku. Bæði þetta hræðilega slys og ýms
fleiri, sem hann var sjónarvottur að,