Ægir - 01.11.1935, Síða 17

Æ G I R
243
gufukatla með 112 eldholum og kola-
eyðsla var 295 tonn á sólarhring, enda
þrjár vélar að knýja, 2 fyrir hliðarhjólin
og 1 fyrir skrúfuna; sjálft var skipið 25
])úsund lestir hrúttó og var allt of stórt
á þeim tímum. Eftir Ameríkuferðirnar,
leigðu eigendur skipið fvrir 1000 slerl-
ingspund á . mánuði, og lagðí það síma
yíir þvert Atlantshaf, og viðar, en komst
svo í hálfgert reiðulevsi. Arið 1884, var
það haft sem hótel á mikilli sýningu,
sem haldin var í New-Orleans. 1885 var
það kolageymsluskip í Gíhraltar og 1880
leigði stórkaupmaður Lewis í Liverpool
skipið og héll hæði vörusýningu í því
og hafði þar menn til að sýna það sjálft
og kom inn mikið ié, því aðgangur var
seldur. Síðan var larið með liið stóra
skip lil Birkenhead við Merseyíljótið
og það selt til niðurrifs. Árið 1891 var
húið að rífa skipið og Austri hinn mikli
var ekki lengur til, en hinir ýmsu eig-
endur hans höfðu tapað á honum sam-
tals einni miljón sterlingspunda.
Þótt óhöpp fylgdu risaskipi þessu, þá
lifir nafn verkfræðingsins Isamhards Bru-
nels og meistarans Scolts Russels, sem
sá um smíði skipsins., því þeirra frá-
gangur á öllu var undraverður. Skipið
hafði tvöfaldan hotn og mörg vatnsþétt
hólf og var að heita mátti skip, sem ekki
gat sokkið og hinir mikla meistarar, sem
á síðari árum hafa smíðað hin risavöxnu
farþegaskip, hafa sótt margt í teikning-
ar Brunels, einkum það er að öryggi
lýtur.
Skipið var almennt nefnt »Great
Eastern« (Austri hinn mikli), vegnaþess,
að það var smíðað til ferða til Asíu og
Astralíu, sem vörullutningaskip, en þá var
Súezskurðurinn ekki grafinn og varð því
að fara suður fyrir Afríku, sem er miklu
lengri leið, langt á milli kolastöðva og
skipið kolahákur með afbrigðum, svo
við þær ferðir var liætt. Skipið varð 34
ára gamalt og sætir furðu hve lengi það
var á iloti, með öllum þeim vandræð-
um, sem að því steðjuðu, frá því það
átli að fara á Itot 3. nóvember 1857, þar
til síðasta platan var rifin úr því í Birk-
enhead, 1891.
Stór flyðra.
Eftir því sem Eishing News hermir, kom
enskur togari nýlega með mjög stóra
ilyðru til Hull. Hún hafði veiðst við
Norðurströnd íslands. Lengdin var 365
cm, en þykktin ca 40 cm og þunginn
266 kg. Hún var talin 25 £ virði, eða
sem svarar rúmlega 550 kr.
'fil samanburðar má geta þess, að ár-
ið 1912 kom á markaðinn í Hull flyðra,
sem var 272 kg að þyngd, en stærsta
llyðra, sem sögur fara af, hefur veiðst
við Noreg. Hún var 470 cm löng, en þó
ekki nema 240 kg. Stærsta llyðra, sem
menn vita lil að veiðst hafi hér áður,
vóg eitthvað um 250 kg (Hvalshak, 1905).
Það væri lróðlegt að vita eitthvað um
aldurinn á svona stórum flyðrum. Ald-
ur ílyðrunnar er ákvarðaður eftir kvörn-
unum, og er mjög erfitt að lesa liann
rétt þegar um mörg ár er að ræða. Flyðr-
ur, sem eru þelta 120—135 cm á lengd,
eru 13—14 vetra gamlar, en af því mætti
giska á, að aldur stóru ílyðrunnar, sem
að framan er nefnd, hafi verið ef lil vill
nokkrir tugir ára, en um það verður
ekkert vitað með vissu.
Arni Friðriksson.
Margir togarar
og línuveiðagufuskip, eru nú komin
i vetrarlegu á Skerjafirði. Þar er skjól og
góður haldbotn. í frostavetrum leggur
fjörðinn og er það hið eina, sem óttast
þarf á þeirri legu.