Ægir - 01.04.1954, Qupperneq 10

72
Æ G I R
Kaupir allar tegundir af lýsi,
hrogn, fiskimjöl, síldarmjöl og tóm-
Bernh. Petersen. arlunm,r
Reykjavik. Sími 1570. — Símnefni: Bernhardo. Selur: Kaldhreinsað meáalalýsi,
mmmmi^^^^^^mmmmtmmmammm^^^^^^^ fóáurlýsi, lýsistunnur, salt og kol f
heilum förmum
ekki kaupdýrari og munu vera fullt svo dug-
legir fiskimenn sem íslendingar.“
Fyrsta krafa Bárumanna var að fá þriðj-
unginn af andvirði fisksins greiddan í pen-
ingum. Henni var harðlega synjað. En þrátt
fyrir það koin smám saman í ljós, að sam-
tölc Bárumanna voru síður en svo einksis
virði. En ekki varð peningagreiðsla til sjó-
manna almenn í Reykjavík fyrr en með
kornu Ásgeirs Sigurðssonar og Edinborgar,
sem var um aldamót.
En sama árið og Bárufélagið er stofnað
gerast fjórir atburðir í útvegsmálum Reyk-
víkinga, sem vert er að minnast á. Tryggvi
Gunnarsson hefur þá forgöngu um, að
keyptir eru í senn átta kútterar frá Eng-
landi. Hann gengst einnig fyrir stofnun
ábyrgðarfélags þilskipa við Faxaflóa. íshúsið
tekur til starfa og þilskipamenn taka að
beita síld og afla mun meira en fyrr. Allir
þessir atburðir juku vonir um hagsælli
framtíð, en elcki var því svo háttað um
fimmta atburðinn, sem að höndum bar
þetta ár, eða réttara sagt sumarið 1895. Þá
varð þess vart í fyrsta skipti, að í Faxaflóa
voru komin torkennileg skip. Þau héldu sig
einkum á svonefndu Bollasviði, voru aldrei
færri en eitt, en oftast 3 og 4 og flest fimm í
senn. Ágangssaga brezltra togara á Faxa-
flóamið var þar með liafin.
Hvera er munurinn?
Öll þau félög og samtök útgerðarmanna
og sjómanna, sem hér hafa verið nefnd, eru
fyrir löngu úr sögunni nema skipstjórafé-
lagið Aldan. Það býr enn að fyrri gerð, en
hefur samlagað starfshætti sína og viðhorf
breyttum aðstæðum. Við hverfum að upp-
liafi þessa erindis, stöldrum við í holtinu,
þar sem ég rakst á skútumanninn og stein-
höggvarann. Við litum yfir borgina eins og
hún er í dag, og andartak nenmm við allt
burt í liuganum, sein ekki var þar fyrir sex-
tíu árum. Hver er munurinn og hvað hefur
gerzt? Viðburðarík saga, sem ekki á sér þó
lengri aldur en það, að enn eru á lifi 34
skipstjórar og stýrimenn, sem voru á kútt-
eraflotanum reykvíska um og fyrir aldamót.
Andstæðurnar í upphafi og endi þessa tíma-
bils getum við markað á marga vegu. Ás-
geir Þorsteinsson frá Kjörvogi, fyrsti for-
maður Öldufélagsins, var heimasveinn frá
Markúsi Bjarnasyni og stýrði skipi, sem
elcki var stærra en það, að því var ekki hætt
mikið út fyrir Flóann. Núverandi formaður
Öldunnar, Ingvar Einarsson, sótti 1946 fiski-
skip, sem íslendingar létu smíða í Tacoma
í Ameríku og sigldu því um Panamaskurð,
heim til íslands, 9100 sjómílna leið.
(Grein þessi var flutt i útvarpinu 7. mai síðastl.)
L. K.
Skipasmíðar fyrsta ársfjórðunginn.
Loyd’s Register skýrir frá því, að í marz-
lok hafi skipasmíðastöðvar heimsins verið
með 1137 skip í smiðuiii, alls 6167 þús. smál.
brúttó. í yfirliti þessu eru Kína, Pólland
og Ráðstjórnarríkin ekki talin með.