Ægir - 15.03.1971, Blaðsíða 9

ÆGIR
63
frá plastefna- og olíuiðnaðinum í huga.
ole frá Bretlandi, yfirmaður Hafrann-
s°knastofnunarinnar í Lowestoft, lagðist
tillögunni á þeim forsendum, að ráð-
s efnuna sætu vísindamenn, en ekki sér-
^11' sendimenn ríkisstjórna, og væri það
®kki á þeirra færi að ákveða boð og bönn.
retar eru ein þeirra þjóða, sem mjög nota
Sei’ hafið til losunar á úrgangsefnum á
meira eða minna skipulegan hátt. Mér
Vlrðist sem Bandaríkjamenn gangi á und-
an öðrum þjóðum eða stórveldum með und-
ubúning að banni gegn slíkri meðferð eit-
ai’efna — eftir taugagasmálið alkunna.
ess ber þá að gæta, að í þeirra stóra landi
ei’u betri möguleikar til losunar á úrgangs-
^fnum en í þéttbýlum iðnaðarlöndum
Bvi-ópu.
Athuganir Norðmanna og Svía voru
Sei’staklega ræddar á ráðstefnunni, og
aru vísindamenn frá Norðurlöndum sam-
eiginlega fram tvær tillögur, sem byggðust
a skýrslum þeirra um tunnur og annað
lusl annarsvegar og eiturefni hinsvegar.
Norðmaðurinn Grim Berge frá Hafrann-
°knastofnuninni í Bergen hafði framsögu
um fyrrnefnda efnið og lagði fram eftir-
ai’andi tillögu fyrir hönd okkar frá Norð-
Ul’löndunum:
’>Ráðstefnan gerir sér ljóst, að alvarlegt
'nndamál skapast fyrir fiskveiðar á nú-
Verandi og hugsanlegum grunnmiðum, ef
sökkt er í sjó umbúðum og öðrum hlutum,
Seui hindrunum valda, og mælir með því
a ráðstafanir verði gerðar til að slíku
'erði hætt. Ráðstefnan vill einnig vara
v!, því, að skaðlegum efnum sé sökkt í
sjó“.
SíSasta, málsgreinin í tillögunni var sam-
Vsemt ósk okkar íslenzku fulltrúanna, þar
H< ni Norðmenn lögðu sérstaka áherzlu á
'Jl nv-nslóðir (grounds).
Rvínæst tók undirritaður til máls og
Sagði eftirfarandi með viðeigandi ávarps-
orðum:
»Ég vil láta í ljós þakklæti mitt til allra
Pessai-a sérfræðinga fyrir framlag þeirra
1 a^ koma í veg fyrir mengun sj ávar, með
hliðsjón af því hve lífið í sjónum og um-
hverfi þess er þýðingarmikið fyrir þjóðir
okkar margra, ef ekki mannkynið í heild.
Við notfærum okkur hafið með ýmsu móti;
sumir hagnýta sér lífræn efni þess með
fiskveiðum, aðrir nota það til að sökkva
í það úrgangsefnum. Hagnýtt gildi þess
fyrir einstakar þjóðir er því mismunandi,
t. d. fyrir hinar miklu iðnaðarþjóðir beggja
megin Norður-Atlantshafs, sem jafnframt
er gernýttasta veiðisvæði heimshafanna.
Ég vil vekja athygli á þeim rannsóknum,
sem norskir og sænskir vísindamenn hafa
unnið á Norður-Atlantshafi, en þeir hafa
fundið klórkolvatnsefni í sjónum og í líf-
verum á þeim svæðum, sem þeir hafa rann-
sakað. Þess ber einnig að geta, að rann-
sóknir á DDT í lífverum í Grænlandshafi,
sem Islendingar hafa gert, hafa gefið já-
kvæða svörun.
Ég vil leggja til, að þjóðir, sem að meira
eða minna leyti byggja afkomu sína á
fiskveiðum í Norður-Atlantshafi, en Is-
lendingar eiga allt sitt undir þeim,
leggi hér á þessum stað áherzlu á áhyggj-
ur sínar út af svonefndri losun úr-
gangsefna í úthöfin, sem raunar er
mjög illa skilgreint hugtak, svo mjög
sem allt er á reiki um fiskveiðilögsögu,
landgrunn, þar sem ríkir einkaréttur
þjóða til að rannsaka og hagnýta ólífræn-
ar auðlindir þess, en ekki til fiskveiða o. s.
frv. Það ætti alls ekki að leyfa, að sökkt
sé úrgangsefnum í sjóinn, hvorki á svo-
nefndum úthafssvæðum né landgrunns-
svæðum, nema fyrir hendi sé örugg þekk-
ing á því hvað verður um þessi úrgangs-
efni, þekking, sem ekki er einungis reist
á tilraunarannsóknum, heldur staðarrann-
sóknum í náttúrlegu umhverfi. Það er
slæm lausn á vandamáli iðnaðarþjóðanna
að sökkva úrgangsefnum sínum í Norður-
Atlantshafið langt undan landi á meðan
ekki er vitað, hvort sú lausn er viðunandi.
Þegar ég tala um þjóðir, sem hafa áhyggj-
ur út af losun úrgangsefna í úthöfin, þá
hef ég í huga, auk íslendinga — Norð-
menn, Dani, Færeyinga, Grænlendinga og