Ægir - 15.02.1974, Qupperneq 7

Menn urðu þó fljótt sammála um, að með slíkri
fjölgun skipa yrði hefðbundna aðferðin alltof
seinvirk, þegar svo við bættist að skortur var
fyrir á netamönnum á togaraflotanum. Á ný-
sköpunarárunum leystist málið þó mest sem
íyrr af sjálfu sér, enda togbátar þá enn fáir og
netamannastofninn af gömlu togurunum var
enn stór, og það reyndist því nægja sæmilega
nýsköpunartogurunum að endurnýja neta-
niannahópinn með gömlu aðferðinni.
Nú, við þessa síðari nýsköpun togaraflotans,
horfði málið öðruvísi við. Togararnir voru
orðnir fáir og mikill hluti netamanna á þeim
fáu skipum sem eftir voru, voru fullorðnir
menn, margir að búa sig undir að hætta, og
svo bættist við síaukinn togbátafloti. Það var
því flestum ljóst að hefðbundin kennsluaðferð-
in væri alltof seinvirk til að bæta úr þeirri
þörf fyrir netamenn, sem sjáanlega yrði.
Uppliaf sjóvinnunámskeiða.
Það er áreiðanlega erfitt að henda reiður á,
hvenær fyrst var farið að kenna sjóvinnu á
námskeiðum í landi. Það hefur sjálfsagt alltaf
yerið eitthvað reynt í sjávarplássunum um
araraðir. Það var einnig víða lenzka þó ekki
v®ri um bein námskeið að ræða, að gamlir
sjómenn kenndu unglingum sem til þeirra
leituðu í landi, ýmsa vinnu við veiðarfæri, svo
sem að setja upp lóðir, fella net, splæsa línur
°S tóg og seglasaum. Ekki er mér þó kunn-
u&t um að um reglulegt námskeiðahald hafi
verið að ræða svo árum skipti, nema af hálfu
Æskulýðsráðs Reykjavíkur. Það voru víða
ynasir annmarkar á námskeiðahaldi til kennslu
1 netavinnu við botnvörpu. Víða í línuplássun-
nm var enginn maður til staðar til kennslunn-
ar> og þó svo væri, þá var starfið svo stopult
illa launað, aðstaða oft slæm og alltaf
yvissa um framhaldið, þar sem enginn bar
abyrgð á þessari starfsemi og engum skylda til
&ð veita fé til hennar. Hæfir menn nenntu því
ekki að standa í þessu né sleppa öðrum störf-
um vegna þess. Þátttaka var oft slæleg, þar
sem reynt var að halda námskeið, sjálfsagt
1 °g með vegna þess, að það vantaði alltaf
menn á fiskiflotann og unglingar gátu ráðið
sem fullgilda háseta án þess að leggja á
S1g áður nám í landi. Það var sem sé ekki
hugsað fyrir neinum hvata til örvunar ung-
hnganna. Þeir áttu bara að gera þetta af ein-
skærum áhuga og með sínu lögboðna skyldu-
námi. Af þessu sem að framan er sagt hefur
námskeiðshaldið reynzt hvarvetna mjög stop-
ult og sumstaðar alveg fallið niður.
Nú voru menn samt sammála um það, að
fljótvirkasta aðferðin til að sjá flotanum fyrir
netamönnum væri kennsla á námskeiðum, en
jafnframt var mönnum ljóst að það varð að
treysta betur grundvöllinn fyrir slíkum nám-
skeiðum. Það þurfti að finna hæfa kennara
og þá kenna kennaraefnum, ef engir fundust
í plássunum, og það þurfti að tryggja þessum
mönnum sæmileg laun og helzt að um fram-
hald yrði að ræða frá ári til árs og einnig
þurfti að sjá fyrir góðu kennsluhúsnæði.
Það mál er lengi búið að vera á döfinni hjá
Fiskifélagi íslands og á Fiskiþingum að efla
og treysta námskeiðafyrirkomulagið. Og á
síðasta ári gaf það út kennslubækling í þessu
augnamiði. Fjárskortur hefur valdið því, að
Fiskifélagið hefur ekki hafizt handa af eigin
rammleik.
Sjávarútvegsráðherra Lúðvík Jósefsson var
málinu mjög hlynntur og hét því liðsinni og
í sumar var sýnt að hægt mynda að hrinda
þessu máli í framkvæmd. Á ferðum sínum um
landið síðast liðið sumar reifuðu Fiskifélags-
menn málið og hlaut það allsstaðar góðar und-
irtektir og menn almennt sammála um nauð-
syn þess að efna til námskeiða.
Fiskimálastjóri skrifaði síðan forráðamönn-
um fiskideilda og í samráði við þá var erind-
rekum Fiskifélagsins falið að annast undirbún-
ing að námskeiðahaldi í haust.
Sjávarútvegsráðherra útvegaði fé til þess að
hægt væri að ráða tvo hæfa menn til að skipu-
leggja námskeiðin og koma þeim af stað og
þjálfa kennara ef þyrfti.
Frá starfi þessara manna, segir síðar í
greininni.
Sjóvinnan tengd skólakcrfinu.
Þó að menn væru sammála um það, að nám-
skeið væru fljótvirkust til kennslu í sjóvinnu
og því bæri að efla þá starfsemi nú, þá hafa
lengi verið uppi raddir um að tengja sjóvinn-
una með einum eða öðrum hætti hinu al-
menna skólakerfi og þá verknáminu í gagn-
fræðaskólunum.
Það mun hafa verið árið 1951, eða í þann
tíma, sem verknámsdeildir gangfræðaskólanna
voru að myndast, sem Jón Á. Gissurarson,
skólastjóri beitti sér fyrir fastri sjóvinnu-
Æ GIR — 43