Ægir - 15.11.1974, Blaðsíða 8

Stór
botnvarpa
The White Fish Authority
hefur verið að láta gera til-
raunir með nýja botnvörpu-
undanfarin tvö ár. Nú er feng-
in það mikil reynsla af vörp-
unni að búast má við, að hún
fari að komast í gagnið al-
mennt hjá hinum stærri tog-
urum með yfir 1400 ha. véla-
kraft. Þessi varpa er kölluð
Baltavarpan og kennd við eyj-
una Balta við Hjaltlandseyj-
ar en þar fóru fyrstu tilraun-
irnar fram.
Þegar farið var að smíða
togara almennt með það
miklu vélarafli, að þeir réðu
við flotvörpu, þá þurftu þeir
ekki að nýta nema lítinn hluta
af vélarafli sínu við botn-
vörpuveiðarnar og menn fóru
að leita eftir að bua til stærri
gerðir af botnvörpum en áður
höfðu tíðkast, og sú var or-
sökin fyrir þessum botn-
vörputilraunum WFA. Bretar
eiga orðið mikið af kraftmikl-
um skipum, sem gætu nýtt
stórar botnvörpur. Baltavarp-
an er í meginatriðum stækk-
uð útgáfa af Stelluvörpunni
og á að gefa meiri höfuðlínu-
hæð og stærra veiðifang, það
er meiri breidd milli væng-
enda, grandara og hlera. Hér
er rétt að minna á að flestar
tilraunir miða að því að reyna
að auka heildarveiðifang vörp-
unnar, en í því efni er við
þann ramma reip að draga, að
sé breiddin aukin, minnkar
hæðin og öfugt. Þegar því auk-
in er hæð höfuðlínunnar vill
það gjarnan verka til minnk-
unnar á breiddinni og þegar
breiddin er aukin strengist
meir á höfuðlínunni og hún
lækkar. Þetta eru þeir gagn-
verkandi kraftar, sem við er
að glíma, þegar um er að
ræða að auka heildarveiðifang
vörpu.
Netagerðin í Baltavörpunni
var við fyrstu tilraunirnar sú
sama og í Stelluvörpunni,
nema toppvængirnir voru
lengdir svo, að höfuðlínan
varð 36,4 metrar og hafði því
nokkru meira svigrúm til að
lyftast en í Stelluvörpunni.
Þessi lengdaraukning var
fengin með því að auka í í
áttundu hverri umferð í topp-
vængjaköntunum. Fyrstu til-
raunirnar leiddu í ljós, að
með 3,8x2 metra hlerum var
höfuðlínuhæðin og veiðifangið
í heild meira en á hinni stóru
Grantonvörpu, sem nú er far-
ið að nota og einnig sýndu
þær að skip með 1450 ha. vél
réði vel við Baltavörpuna.
Áframhaldandi tilraunir
miðuðu svo að því að prófa
ýmsar gerðir af hlerum, mis-
munandi grandaralengd, tvö-
falda grandara o. s. frv.
Eftir fyrstu tilraunirnar við
Balta var ákveðið að reyna
vörpuna við raunhæfar fisk-
veiðar og það var enginn ann-
ar en Dick Taylor á C. S.
Forester, sem fenginn var til
að reyna hana og þá væntan-
lega við ísland, þó að þess sé
ekki getið. C. S. Forester er
56 metra langur með 1950 ha.
vélarkrafti og 13 metra vinnu-
dekki, sem er helzt til stutt
fyrir Baltavörpuna og þegar
svo er, verður að taka auka
,,törn“ þegar varpan er hífð
fram dekkið. Varpan reyndist
samt jafnauðveld í meðför-
um og Stelluvarpan og Tayl-
or notaði hana jöfnum hönd-
um með sinni venjulegu
vörpu í þessari veiðiferð, en
þess er ekki getið, hvort su
varpa var Stelluvarpa, sem lík-
legast er þó af því, sem fyrr
er sagt um samanburðinn.
Notaðir voru 5.7 fermetra
BMW hlerar. Afli reyndist
mjög svipaður í Baltavörpuna
og Stelluvörpuna. Aflinn
var 2.7—4 tonn í hali fyrri
hluta túrsins, dalaði svo um
miðbik hans niður í %—1 tonn
en jókst svo í lokin og náði
síðast 7 tonnum.
Næst voru gerðar tilraunir
á tilraunatogaranum Scotia
sem er 69 metra langur og
hefur 2000 öxulhestöfl og það
voru bornar saman 3 vörpu-
gerðir.
1) Baltavarpan með 36,4
metra höfuðlínu.
330 — Æ GIR