Ægir - 15.09.1975, Side 19

Þannig, að það sé auðvelt fyrir skipshöfnina að
athafna sig við það verk að láta fiskinn niður.
atnsþéttur lestarumbúnaðaur á fiskibáti er
P 1 e^ki til eins mikils öryggis og margir
aicia> þar sem hann kemur ekki að fullum
n°tum meðan báturinn er á veiðum.
Mikil áherzla hefur verið lögð á stöðugleika
Jskibáta og hæfilegt. fríborð og í þvi sambandí
_afa menn látið sér til hugar koma að setja
a Þá hleðslumerki líkt og farmskip. Það hef-
Ur þó ekki enn verið gert hér (í Bretlandi),
enda væri slíkt ákvæði óskynsamlegt. Það
Vceri
, . ogerningur að sjá með vissu á litlum
atum, hvenær þeir væru komnir á hleðslu-
merki> þegar þeir væru að veiðum í misjöfnu
f.e®ru Þegar verið er að ræða um stöðugleika
jlskibáta virðast tvær mikilvægar staðreynd-
r gleymast. Önnur er sú að á dekkinu eru
mborð, sem fiskur er látinn í. Reglur mæla
^yrrr um, að þessar stíur megi ekki hamla því
j sJór geti runnið hindrunarlaust út um
Osportin, en reynsla mín er sú, að þau geri
a samt. Það getur mikill sjór safnazt í fisk-
s 1Ur °g haft áhrif á stöðugleika bátsins. Og
° er það sjálfur farmurinn. Fiskur kastast
auðveldlega til og meðan verið er að
Qlnua við hann, er ekki gengið frá honum líkt
® 1 farmskipi væri.
I . annig eru ýmsar öryggisreglur, sem ekki
er a ^y^hlega að starfi fiskimannsins, en það
set-elílí- ^ar me® saSt> að Þær eigi ekki að
Ja' held þó, að þær komi ekki að haldi
in ^ Um se ræöa mjög gagngera þekk-
^gu skipstjórans sjálfs á því, hvað hann
bjÓða skiPi sinu °S hvaða áhrif þetta
þ. nitt> til dæmis farmurinn, hafi á sjóhæfni
þeklí- verður lítið hald í reglunum, ef
. ing er ekki fyrir hendi. Nú er það svo,
u nami skipstjórnarmanna er kennt nokkuð
iegsStrtvUgleÍka skipa’ en það er mest fræði-
sta f-e^iÍS og su Þekking gagnast mönnum i
lje 1 ekki nægjanlega vel. Það þyrfti að
na Þetta „praktiskt“ og miða kennsluna
fisk'h*r a®stæður> sem skapast um borð í
íisk' atÍ' Þessa kennslu Þyrfti Því Þaulvanur
eigilrnafSur að annast. Maður, sem þekkir af
g raun vandamálin í starfi fiskimannsins.
ag 0 er svo sem auðvelt að segja þetta,
stjóri ^ ^yrfi >>Praktíska“ þekkingu, og skip-
en eftU 6ÍgÍ a® Þekkja takmörk skips síns,
örgu ,lr er samt sú staðreynd, að fjárhags-
Þýðir 6lkar Þtgevðar eru oft miklir og það
> sem áður er sagt, að skipstjórinn tek-
ur ævinlega einhverja áhættu, hver svo sem
þekking hans er. Mesta vandamálið er áredð-
anlega að finna út raunverulegan stöðugleika
bátsins við óvenjulegar eða óvæntar aðstæður.
Þegar ég er að prófa stöðugleika báts, þá
reyni ég að gera mér grein fyrir, hvað hann
þoli að farmur kastist mikið til út í annað
borðið, eða hvaða hleðslu hann muni þola á
dekki. Ég reyni sem sé að miða við óvæntar
aðstæður, ekki þær fyrirfram þekktu.
Lestir fiskibáta eru einnig oftast of stórar
og stundum svo stórar að bátarnir þola þær
naumast við sæmilega hagstæðar aðstæður
og alls ekki við verstu aðstæður.
Ástæða er líka til að hafa lestarnar meira
hólfaðar en oft er og jafnvel margar lúgur
en litlar.
Annars finnst mér það mest aðkallandi og
hef mest beint gagnrýni minni að því, hve
lítið er um vatnsþétt skilrúm í fiskibátum.
Oft getur sjór runnið eftir endilöngum bátn-
um. Ég held, að enginn útbúnaður gæti aukið
jafnmikið öryggið án þess að verða til traíala,
eins og nógu mörg vatnsþétt skilrúm. Sjóher-
inn hefur löngu gert sér grein fyrir þessu og
einnig nú orðið farmskipaflotinn, en í fiski-
bátum er oft ekki annað vatnsþétt skilþil, en
milli lestar og vélarúms og kannski einnig
„pikkurinn" í stafninum.
Það er athyglisvert hér hjá okkur í Bret-
landi, að sjóslysin undanfarið eru flest á nýj-
um eða nýlegum bátum og skipum. Getur það
verið að skipasmíðum hafi hrakað? Eða er
ástæðan sú, að vegna dýrleika hinna nýju
skipa sé sótt fastar á þeim?“
Greinarhöfundur ræðir í lok greinar sinnar
um nauðsyn þess að skipshafnir kunni nægj-
anlega vel að fara með ýmis hjálpartæki, því
að lítið gagn sé að fullkomnum tækjabún-
aði, ef kunnáttu skorti í meðferð hans. Hann
telur einnig að tryggingafélög gætu verið sá
aðili, sem mest aðhald gæti veitt og það yrði
mjög virkt eftirlit og gagnlegt samhliða hinu
opinbera eftirliti.
En afstaða manna til öryggis fiskimanna
verður fyrst og fremst að breytast. Það ligg-
ur við, að það þyki bera vott um kjarkleysi að
ræða um aukið öryggi og það beri þá einnig
vott um kjark að hundsa öryggisreglur. Slík
afstaða verður undir öllum kringumstæðum
að hverfa. Það geta engar öryggisreglur kom-
ið í veg fyrir sjóslys, ef slík skoðun er ríkj-
andi.
ÆGIR —285