Ægir - 01.05.1991, Síða 46
270
ÆGIR
5/91
Línurit 4.
Heimsframleiðsla á lýsi 1986-1990
Önnur
Chila Japan Perú U.S.A. lönd
mmmm E2vS3 i "~7I ■■■■
Framleidsla (1000 tonn)
2000
1500
1000
500
1986
1987 1988 1989
Ár
Línurit 5.
Heimsneysla lýsis
Vestur- Önnur
Evrópa Japan Perú lönd
1990
Neysla
1500
500
1524 1593 1602 1561
1434
am g| ggg
m
■ II ■ II
1989
Ar
uðum hætti og fiskmjölið, þó með
þeirri undantekningu að verði
verðhækkun á ólífuolíu eða öðru
feitmeti úr jurtaríki, þá fylgir verð
á fisklýsi ekki endilega eftir verð-
hækkuninni. Ástæður þessa eru
að fisklýsi getur ekki komið í stað
ólífuolíunnar nema að takmörk-
uðu leyti.
Á síðustu fimm árum hefur verið
talsvert um að lýsið sé notað til
eldsneytis í fiskmjölsverksmiðjum
í stað olíu. Talið er að allt að 10%
heildarframleiðslunnar af lýsi sé
notað á þennan hátt. Töluvert var
um að lýsið væri notað sem elds-
matur á þennan hátt á Islandi,
þegar olíuverð var í hámarki á fyrri
hluta níunda áratugarins. Samspil
olíuverðs og verðs á lýsi stjórnar
því í hve miklum mæli lýsið er
notað með þessum hætti.
Verð á lýsi
Heimsmarkaðsverð á lýsi a
tímabilinu 1986—1990 er sýnt a
línuriti 6, ásamt verðum á sam-
keppnisvörum úr jurtaríkinu,
pálmaolíu og soyaolíu. Verð á lýs'
á heimsmarkaði var lækkandi a
árinu 1986, en hækkaði er kom
fram á árið 1987. Verðið hélst
þokkalegt framan af ári 1988, en
hrapaði síðari hluta ársins og hélst
lágt þar til skammvinn uppsveifla
átti sér stað á vordögum 1990.
Framleiðsla á pálmaolíu óx ur
7.7 milljónum tonna 1986 í 10.55
milljónir tonna á síðasta ári. Aukið
framboð pálmaolíu kom að mestu
leyti frá Malaysíu. Á sama tíma ox
framleiðsla á soyaolíu úr 14.45
milljónum tonna í 16.1 milljónir
tonna. Einnig jókst framleiðsla
annarra jurtaolía talsvert. Af þess-
arri framleiðsluaukningu jókst
þrýstingur á verð á lýsi sem leiddi
til raunlækkunar á verði.
Þar sem framleiðsla á olíum ur
jurtaríkinu er yfirgnæfandi að
magni, þá hafa breytingar á fram-
boði lýsis lítil áhrif á verðið.
Framtíðarhorfur
fiskmjölsiðnaðarins
Að því er varðar spár um nan-
ustu framtíð eru horfur ekki ser-
lega bjartar. Áætlað er að fram-
leiðsla á fiskmjöli dragist saman a
árinu 1991 vegna loðnubrests við
ísland og minnkandi afla við
Chile. Ekki er ástandið þó alls-
staðar svo slæmt, loðnuveiðat
Norðmanna lofa góðu það sem
af
er árinu og talið er að loðnustofn-
inn í Barentshafi fari vaxandi.
íslendingar og Norðmenn hafa 1
vaxandi mæli snúið sér að frarn-
leiðslu á hágæðamjöli til fisk- °8
grísaeldis. Meiri gæði eru fengjn
fram með því að vinna hráefnið
ferskast og nota ný)ar
sem
bræðsluaðferðir í stað beinnar eld'
þurrkunar. Lögð er áhersla á að
Framhald á bls. 280