Ægir - 01.07.1992, Qupperneq 60
396
ÆGIR
7/92
REYTINGUR
Minnkandi rækjustofnar við
Grænland
Fiskifræðingar ráðleggja Græn-
lendingum að minnka sókn í
rækju. Við V-Grænland er talið
að rækjustofnar hafi minnkað um
helming frá árinu 1989, þá var
talið að veiðistofninn hafi verið
u.þ.b. 200 þúsund tonn en sé nú
innan við 100 þúsund tonn.
Vegna minni rækjustofna er lagt
til að aflinn við V-Grænland verði
minnkaður um fjórðung. Fiski-
fræðingar ieggja og til að rækju-
veiðar við austurströndina verði
bannaðar, en þar var leyfilegur
kvóti Grænlendinga 13 þúsund
tonn á yfirstandandi ári. Ef Græn-
lendingum verður bönnuð rækju-
veiði við A-Grænland mun ein-
ungis leyft að veiða þar 5.000
tonna kvóta sem EB hefur keypt af
Grænlendingum.
Grænlenskir fiskimenn efast um
forsendur fiskifræðinga og segja
rækjuna flytja sig milli hafsvæða.
Fiskifræðingarnir hinsvegar kanni
sömu svæðin ár eftir ár, því sé
skýringin á minni stofnstærð í
mælingum fiskifræðinga sú að
þeir rannsaki ekki þær slóðir sem
rækjan sé á. Grænlenskir sjó-
menn segja þorskinn nú að mestu
horfinn af hefðbundnum miðum
og rækjan sé þar víða komin í
stað þorsksins og fjölgun hvala
við Grænland undanfarin ár valdi
miklu um minnkandi rækjuveiði.
Hvalirnir éti ungrækjuna þannig
að minna magn kemst nú á legg
en áður. Fiskifræðingarnir benda
á tregari veiði og vaxandi hlutfall
smárækju í afla auk þess sem
miklu magni af smærri rækjunni
hafi verið fleygt á undanförnum
árum. Rök sjómannanna eru les-
endum Ægis vafalaust kunnugleg.
Hækkandi verð á rækju
í nýjasta hefti Infofish er spáð
hækkandi verði á rækju á heims-
markaði. har segir að umtalsverð
hækkun á rækju á helstu mörkuð-
um hafi átt sér stað á öðrum árs-
fjórðungi 1992, eftir að verð hafi
verið mjög lágt í upphafi árs.
Á Japansmarkaði hafi viðskipti
með rækju verið lífleg eftir
„Gullnu vikuna", en þá hefur
venjan verið að eftirspurn tregðist
og rækjuverð lækki. í Bandaríkj-
unum sé eftirspurn vaxandi og
innflutningur á rækju eykst ört,
vegna væntinga um minnkandi
framboð á rækju úr Mexíkót'lóa. í
Infofish er sagt að hækkandi verð
á rækju f Japan og Bandaríkjun-
um um mitt árið bendi til verð-
hækkana á næstu mánuðum.
Ef spár um aukna eftirspurn eftir
rækju á heimsmarkaði og minnk-
andi veiðar á kaldsjávarrækju við
Grænland og Noreg fara eftir gæti
íslenskur rækjuiðnaður náð að
vinna upp hallarekstur síðustu ára.
Er því líklegt að í hönd fari góðæri
í þessum iðnaði ef rækjuverð þró-
ast eins og spáð er. Sérstaklega í
Ijósi erfiðrar stöðu íslenskra botn-
fiskveiða og vinnslu um þessar
mundir sem vafalaust leiðir til
mikillar lækkunar á raungengi á
næstu tveimur til þremur árum-
Verðþróun mjöls og lýsis
í grein í fylgiriti um loðnuveið-
ar, með 6. tbl. Ægis 1992, raktj
Jón Ólafsson framkvæmdastjór1
Félags íslenskra fiskmjölsframleið'
enda þróun verðs á mjöli og ly51
undanfarin ár. Um þessar mundir
spá sérfræðingar svo um þennan
markað að verð á fiskmjöli og R'51
haldist í það minnsta stöðugt en
fari þó sennilega hækkandi a
næstu mánuðum. Vaxandi at'li a
bræðslufiski á íslandi, Noregi og
við S-Afríku vega ekki upp á mót'
minnkandi veiðum við Perú. Enn
er El Nino að þjaka S-Ameríska
fiskimenn, en áhrif breytinga a
sjávarstraumum við vestanver
S-Ameríku koma þó meira niðu> a
fiskveiðum við Perú en við Chi e-
Gert er ráð fyrir að afli CWe'
manna verði svipaður á yfirstan
andi ári og á síðasta ári. Hinsveg
ar má gera ráð fyrir að afli vl
Perú haldi áfram að dragast sam
an. Vægi Perú í heildarfram
leiðslu fiskmjöls er það mikió a
minnkandi afli þar gerir að ver
um að framboð á fiskmjöli a
heimsmarkaði verður minna þra
fyrir aukna framleiðslu íslendinH
og annarra þjóða eins og fyrr s
nefnt.
Þróun framboðs lýsis á heims
markaði þróast í takt við fram 0 ^
á fiskmjöli. Á fyrstu fjórum nian^
uðum ársins olli samdráttur ans)0^
suafla við Perú 230 þúsund tonn<_
samdrætti á framboði lý5'5 ^
heimsmarkaði, eða sem 5arnSW^
ar 4% minnkun framleiðslu. Ej
líkum lætur mun minna fram
SérstaK-
si
fisklý;
lýsis valda hækkun verðs.
lega vegna þess að á ný er
farið að skapa sér ákveðna 5 ^
stöðu hjá neytendum vegna a°
innar notkunar þess í ti5,<e
Vaxandi gengi laxeldis á ÞessU.^a
mun væntanlega einnig Ó. ,
aukna et'tirspurn et'tir fiskmjó 1
hærri gæðaflokkum.