Búnaðarrit - 01.01.1904, Side 28
24
Beztteleg hraungrýti, sem er jþétt og kloíið í stuðla,
eða vel lagað til hleðslu. Er það þá ekki sementsfrekt, og
sementið toliir fast við það. Auk þess er það stöðugt í
hleðslu, fljót-hlaðið úr því ogauðveltað laga það, efþess
þarf með; fremur er það lótt í meðförum, og víðaerhand-
hægt að taka hraungrýti upp — í vörður — á haustin og draga
heim til sín á veturna.
Grásteinn (dolerit) er iíka ágætur, en bæði er hann
fágætari og vanalega er mjög mikið haft fyrir að kljúfa
hann og laga til. Hellur og blági-ýti (basalt) má nota, en
seinentið tollir illa við það og alls ekki, ef vatnshúð er á
því eða mikil veðurhúð. Verður þá að slá húðina af og
hafa sem mest af nýjum brotsárum undir sementinu. Að
líkindum má nota á sama hátt ljósgrýti (bæði liparit og
trachyt). Þursagrjót (bressia) og mógrjót er vanalega slæmt
byggingarefni og auk þess tollir sement illa við það, eða
þá ails ekki.
í botn gryfjunnar má nota þunna steina eða hellur úr
blágrýti eða máske lakara efni, sé þetta vandlega skorðað
og svo lögð yfir það óslitin húð af sementsblendingi, minst
*/2 þml. á þykt. Slík gólf eru þó alveg óbrúkleg, þar sem
nokkur umgangur er, t. d. í fjósum eða haughúsum, og
sömuleiðis, þar sem frost getur komist að. Á þeim stöð-
um dugar ekki minna en stórgrýti, eða sementsteypa úr
góðum sandi og grjótflísum, að minsta kosti 1 — 2 fet á
þykt, með möl eða grjóti undir.
Bændur hafa spurt mig, hvort ódýrara væri að gera
gryfjur lagheldar með sementi eða timbri, t. d. plægðum
gólfborðum. Sýnir þetta bezt, hve skakka skoðun menngeta
haft um kostnaðinn og fyrirhöfnina við að gera gryfjuiy
eins og eg hefi lýst.
Spurningunni er fljót-svarað bvað bein útlát snertir.
Ein tunna af somenti kostar eins og x/2 tn. af kornvöru
(9 — 12 kr.) —og mundu ílestir bændur komast fram úr því,.
að eignast hana, ef þeir athuguðu vel eða skildu, hve mikia