Búnaðarrit - 01.01.1904, Blaðsíða 121
117
miklu fljótara, því sement gefur ekkert kemiskt bundið
vatn frá sér þegar það harðnar, heldur tekur það þvert
á móti til sín nokkuð af því vatni, sem 'er sett í stein-
límið, og bindur það. Þegar steinveggir eru kalkfágaðir
að innan, sem venjulega er ekki gert fyr en veggurinn er
orðinn nokkurnveginn þur undir, kemur enn á ný mikið
vatn i vegginn, því fyrst og fremst þarf að væta 'vegg-
inn, til þess að kalkhúðin bindi sig við hann, svo er vatn
saman við kalkið eða þann graut (samband af sandi, leskj-
uðu kalki og vatni), sem er brúkaður í kalkhúðina, og
loks gefur kalkið frá sér kemiskt bundið vatn, er það
harðnar; húsið er því rakafult og óbyggilegt í langan tíma
eftir að búið er að kalkfága veggina, en þó má með ýmsu
móti flýta fyrir þornun veggjanna, og er bezta ráðið til
þess að kynda eld í húsinu og láta kolsýru þá, sem kem-
ur fram við brensluna, leika um vegginn (hún má ekki
fara út um reykpípur eða skorsteina). Kalkið harðnar
sem sé ekki og gefur ekki frá sér kemiskt bundna vatn-
ið, nema það fái kolsýru í staðinn, en því meira sem því
býðst af kolsýrunni, því fljótar gengur þornun og hörðn-
un fyrir sig. Annað ráð, sem rauriar er miður heppilegt
að ýmsu leyti, er lika oft bnikað hjá þeim, sem byggja
hús i gróðaskyni: Þeir leigja einhverjum fátæklinguni
húsin fyrir iitið eða ekkert verð til að byrja með;
fólkið framleiðir við andardrattinn þá kolsýru, sem vegg-
irnir þurta að fá tii að þorna, og þegar þeir eru orðnir
þurir, þá hækkar húsaleigan! Ef salt eða önnur þess
konar efni eru svo nokkru nemi í steinilmi eða steinum
veggjanna, þá kemur tram hvitleitur útsláttur á veggj-
uuum, sem er kallaður múrsaltpétur, og fylgir honum ná-
lega alt af raki, sem stafar af keiniskt bundnu vatni.
Þamrig er oft vatn í veggjunum, sem er eðlileg og óhjá-
kvæmileg aíleiðing af byggingarmátanum, en auk þess
blotna veggirnir oft af regnvatni, áður en þeir eru full-
gerðir, og ei- oft erfitt að verjast því, þar sem veðurátta
•er eins óstöðug og hér á landi; þetta gerir ekki heldur