Búnaðarrit - 01.01.1904, Qupperneq 190
186
-en jurtaefnin, og pappírsgerðarmennirnir reyna auðvitað>
að spara sem mest dýrara efnið, til pess að standast
betur samkepnina. Oft eru líka sett ýms önnur efni í
pappírinn, svo sem leir, kalk og þðss háttar, en alt slíkt
er fremur til skemda en bóta. Þeir sem búa til papp-
ann, kaupa pappírinn frá verksmiðjunum en bera sjálfir
í hann tjöruefnin; það er gert á þann hátt, að pappírs-
lengjan er dregin gegnum aflangt, grunt tjöruker, og^
sýgur pappirinn þá í sig tjöruefuin; siðan er stundum
stráð sandi á pappann, annaðhvort öðrumegin eða báðu-
megin, og hann er sniðinn sundur í lengjur, sem síðan
eru vafðar upp í ströngla.
Sé pappírinn, sem er brúkaður í pappann, góður og
ósvikinn, eru gæðin að öðru leyt.i mest undir því komin,
hver tjöruefni eru brúkuð í hann. Fyrst eftir að farið-
var að búa til þakpappa, var brúkuð í hann ósoðin kol-
tjara; þetta reyndist ekki vel, pappinn varð ekki endingar-
góður, og var orsökin til þess sú, að í tjörunni er mikið
af fljóttgufandi efnum, sem gufa upp þegar pappinn hitnar
í sólskini; þessi uppgufun heíir það tvent í för með sér,
að pappinn verður harðari en áður, og getur því hæglega
sprungið, og að ofurfínar holur koma í hann, í stað
þeirra efna, sem hverfa burt; hvorttveggja gerir þetta það
að verkum, að vatn, og einkum loft, kemst betur inn í
pappann en áður, og við það leysist bráðlega svo mikið
af tjöruefnunum úr honurn, að hann er ekki vatnsheldur
lengur, og þá fara pappírstægjurnar líka bráðlega að fúna
Sandurinn, sem er stráð á pappann, á að gera sitt til
þess að koma í veg fyrir þetta, því að sandkornin hlifa
tjörunni að nokkru gegn áhrifum sólar, lofts og vatns,
en auðvitað er sú hlífð ekki nóg. Til þess að ráða bót
á þessu, tóku menn upp á því að sjóða tjöru þá, sem
brúkuð er í pappann; við suðuna hverfa úr tjörunni þau
efni, sem eru lausust fyrir áhrifum loftsins, og er papp-
inn þá endingarbetri; sumir bræða líka asfalt (jarðbik),