Vikuútgáfa Alþýðublaðsins - 04.02.1932, Page 4

4
VIKUOTGÁFAN
Austurrfiki 1931.
Vínarborg í dez. UP.—FB.
Áriíð 1931 versnaði ástandið enn
í Austurrílti. I stjórnnxálalífinu
gættii mest baráttunnar milli dr.
Johanns Schobers utanríkismála-
ráðheiTa og dr. Ignatz Seipels
fyrv. kanzlara. Schober viil efla
sem mest samvinnu við Þjóð-
verja, en Seipel hallast nú að
því, að Austurríki leiti samvinnu
við Frakka.
Fjárhagsmálin voru í hinu
versta öngpveiti. Bankinn Cred-
it Anstalt, sem er áhrifamesta
bankastofnun í iðnaðarmálum
landsins, átti við mikla erfiðleika
að stríða.
Snemmia í fiebrúar kom dr. Cur-
tíus, pá utíanriki'smálaráðherra
Þjóðverja, í opinbera heimsókn
tii Vínarborgar. Látið var upp-
skátt, að hann væri að endur-
gjalda heimsókn Schobers ti!
Berlínar nokkrum mánuðum áður.
En meira lá á bak við, sem síðar
kom í ljós. 21. marz varð pað
opinbert, að Þýzkaland og Áust-
urríki hugleiddu að gera með sér
tollabandalag. Þegar petta varð
kunnugt kom brátt í Ijós, að
þessu myndi pannig verða tekið
í Frakklandi og víðar, að afleið-
ingin yrði sú, að heimskneppan
magnaðist enn. Frakkar töldu, að
petta tollabandalag myndi verða
fyrsta sknefiö til pes:s að sam-
eina Þýzkaland og Austurríki í
eitt ríki, en Austurríkismenn mæla
svo sem kunnugt er á pýzka
tungu. En Frakkar vildu fyrir
hvern mun koma í veg fyiir pctta.
Kröfðust peir pess, að petta á-
form Austurríkismanna og Þjóð-
verja yrði tekið til athugunar af
framkvæmdaráði Þjóðabandalags-
ins, og kom pað saman í Genf
15. mti,í í pví sikyni. Um pað leyti
og Schober var að leggja af stað
til Genf birti Cnedit Anstalt efna-
hagsyfirlit, sem leiddi í ljós, að
bankinn var ekki gneiðslufær
(solvent). Frakkar höfðu, pegar
verst gegndi, beiít áhrifum sínum
viö erlienda banka, sem Cnedit
Anstalt var stórskuldugt. Stjórnin
í Austurríki varð að taka á sig
ábyrgð á skuldbindingum bank-
ans til pess að korna í veg fyrir
fjármálaupppot. Tii pess að geta
staðið við heit sitt um að ábyrgj-
ast skuldbindingar bankans, varð
ríkisstjórnin að fá fé erlendis frá.
Bandaríkin vildu ekki á neitt
hætta. Frakkar höfðu öli ráö
stjórnarinnar í hendi sér, pegar
■ Bretar veittu Austurríkismönnum
20 milljóna doliara lán. Varð
pessi greiði Breta peim dýr, því
Frakkar beittu eftir pað áhrifum
sínum svo sem peir máttu
til að gera París að aðalpeninga-
miðstöð álfunnar, en af pvi leiddi
m. a., að Bretar neyddust tiil að
hverfa frá gullinnlausn. Frani-
kvæmdaráðið vísaði deilunni til
Haagdómstólsins, sem úrskurðaði
tollabandalagiö ólöglegt.
Dr. Otto Ender.
En prátt fyriir alt petta var
Schober ekki af balti dottinn. 15.
júní neyddist ríkisstjórnin, sem
dr. Otto Ender hafði myndað,
til pess að fara frá. Var pað aðal-
legavegna óánægju bændaflokks-
iins, eins flokksins sem studdi
samsteypustjórnina, yfir stefnu
Enders viðvíkjandi málum Credit
Anstalt. — Karl Buresch rnynd-
aði stjórn á ný og gerði Schober
að utanríkismálaráöherra. 13.
sept. gerðu „heimwehrsmenn“ tii-
raun til pess að setja á stofn
fascistaeinræði, en pao mishepn-
aðist algerlega [vegna pess, hve
rösldega verkiýðsfélögiin tóku í
taumana].
24. nóv. kom nefnd erlendra
bankamanna til Vínar. í nefndinni
voru fulltrúar allra peirra banka
í öðrum löndum, sem Credit An-
stalt er skuldugast. Innan fárra
daga hafði nefndinni tekist að
koma svo ár sinni fyrir borð,
að stjórnin lofaði að koma nýju
skipulagi á starfsemi Credit An-
stalt á pann hátt, að segja má að
Credit Anstalt verði undir eftir-
liti hinna erlendu banka, unz peir
hafa fengið skuldir sínar graidd-
ar. Að skipuiagsstarfsemi pess-
ari er enn unniö. Og á henni velt-
ur mikið. Austurríski pjóðbank-
inn á miikið fé hjá Credit Anstalt.
Hinir erlendu bankar munu að
sjálfsögðu sjá sér hag í pví, að
Credit Anstalt fari ekki um, en ef
svo færi, fer eins fyrir pjóðbank-
anum.
Meðferð kommúnista
ú Biafafé.
V erkfallsmennirnir í Krossa-
ness-verkfallimi fá ad eins kr.
175,00 af kr. 610,85, sem skotid er
saman handa peim. Hitt, kr.
435,85, fer ad mestu i kostnað og
til útgáfu blaðs kommúnistanna
liér á staðnum [Akureyri], en að
eins örlitlum hliita, kr. 58,55, er
talic að stofnaður sé sjóður af,
sem kallaður er verkfallssjóður
Lesendur pessa blaðs rekur að
Ifestmaneeaeyjadeilaii. .
1. febr.
Vestmannaeyjadeiilan stendur ' nema 2 bátar, sem réru, par eð
enn og hefir ekkert nálgast lausn- ; vélamenni'rnir á hinum höfðu lagt
ina. ; niður vinnmia.
í gær fóru 6 bátar á sjó með Hætt hefir verið í bili við að
verkfalilsbrjótum, af um 90 bát- | láta skip koma tiil Eyja, sem átti
um, en í morgun voru patí ekki j að taka par nýjan fisk.
sjálfsögðu minni til pess, að nokk-
urt fé safnaðist til styrktar mönn-
um peim, sem pátt tóku í Krossa-
nessverkfallinu sumarið 1930. Al-
ment hefir pó ekki verið vitað,
hvað pað fé var miltið, eða að
pví hafi verið varið á allan ann-
an hátt en gefendurnir ætluðus't
til, sem var að gjafafénu yrði
skift upp á milli peirra manna.
sem í verkfallinu lentu.
Eins og pað er sjálfsögð skylda
hvers og eins, sem beðinn er fyrir
fé til annars manns, að sltila pvi
til hins rétta aðilja, verður ekki
undan pví kornist fyrir pá, sem
trúað hefir verið fyrir samskotafé
til peirra sem pess' eiga að njóta,
að láta pað af höndum til réttra
aðilja. Alt annað er óheiðarleiki
hinnar verstu tegundar, og furðu-
legt, að nokkrum mann: eða
mönnum skuli hafa dottiti í hug
slík meðferð fjár.
Nú er pað vitað orðið, a'ð pað
fé, sem safnaðist til styrktar verk-
fallsmönnum í Krossanessverk-
faliinu, nam kr. 610,85, en að
mennirnir, sem fénu var safrnð
handa, fengu að eins kr. 175,00.
Upplýsingar um petta eru í ný-
útkominni fundargerð frá pingi
Verltiýðssambands Norðurlands.
Talið er par, að í kostnað hafi
farið kr. 107,30. Lánað hefir ver-
ið Verklýðssambandi Nortiurlands
kr. 270,00, sem sama fundargerð
sýnir a'ð hefir verii varið til pess
að greiða kostnað við útgáfu
blaðs kommúnistanna hér á staðn-
um, og kr. 58,55, er taMð að
eigi að leggjast í verkfallssjóð.
Það skiftir í raun og veru ekki
máli, hvort petta fé, sem menn-
irnir, sem lentu í Krossanessdeil-
unni, eru sviknir um, er notað til
pess að greiða kostnað við kom-
múnistablað eða pví er kastað í
sorprennuna, fyrst réttir hlutað-
eigendur eru sviftir pví, en aðal-
atriðið er, að geíendur fjárins
hafa látiti pað af höndum i peim
eina og ákveðna tilgangi að
styrkja með pví fátæka verka-
menn, sem yfir há-bjargræðistím-
ann verða að ganga atvinnu-
lausir vegna verkfallsins, og að
engin heimild var til frá gefend-
unum að verja nokkrum eyri af
fé peirra í öðrum tilgangi en
peim eina, að hjálpa verkamönn-
unum í pessari umræddu deilu.
Þetta litla fé, sem safnaðist, var
heldur ekki til pess að draga af
pví. Þó pví hefði öllu verið varið
til skifta milli verkfallsmannanna,
hefði pað eltiti hrokkið til rneiri
greiðslu handa hverjum manni en
sem svaraði kr. 2,00 á dag. Með
peárri au\irðilegu úthlutun, sem
framkvcemd var af peim mönnum,
sem fyrii’ henni stóðu, hafa heim-
ili verkfallsmannamia trauðla get-
að fengið meira en sem svara'ði
60 aurum á dag,^pg töldu pó sum
þeirra 9 manns.
Tvenns konar mjög alvarleg
hætta stafar verkalýðshreyfiing-
unni af annari eins meðferð á
gjafafé og þeirri, sem hér hefir
verið lýst.
í fyrsta lagi hlýtur pað að leiða
tiil pess, að menn, sem pó vildu
rétta hjálparhönd, pegar hennar
paTf með, pyrðu ekki að gera
það eða sæju ekki ástæðu til pess,
þegar gjafafénu er varið til alls
annars en til er ætlast af gefanda.
í annan stað hlýtur pað að
veikja hug peirra og kjark til þess
að leggja út í baráttu, sem kostar
atvinnumissi, sem hafa annað-
hvort sjálfir reynt pað eða vitað
aðra verða fyrir því að vera
sviknir um pá hjálp, sem pá hefir
verið rétt fram. Sviknir af pví,
að milli peirra og hjálparmann-
anna standa menn, sem ekki geta
unt þeim hjálparinnar. —
f raun og veru þarf ekki að
taka pað fram, að verkfallsmenn-
irnir úr Krossaness-deilunni eiga
heimtingu á að fá pað fé greitt
að fullu, sem eftir stendur af sam-
skotafénu, sem þeim var ætlað,
og pað eru rúmir 2/3 hlutar sam-
skotaf járins. Hafi þeir ekki gengið
eftrr pví afdráttarlaust, hlýtur pað
að stafa af því, að peir hafi álitið
að búið væri að skila peim öllu.
(„AIpýðurnnN::
Ótakmarkað athafnafrelsi
eftir stjóraarskránni.
Ef að hús og hurðir brýt,
held á stað til rána,
öllum málum óðar skýt
undir stjórnarskrána.
Bf í poka einhvern ber
eða dreg á gljánni,
leyfiileg sú athöfn er
eftir stjórnarskránni.
Ef að stúlka mætir mér,
mens- ég nauðga -gnánni.
Sízt mig par um saka ber
samkvæmt stjórnarskránni.
Þótt ég kann ske myrði mann,
mín sem girnist þráin,
lízt mér eins að leikinn þann
leyfi stjórnarskráin.
Keflvíkingur.