Vikuútgáfa Alþýðublaðsins


Vikuútgáfa Alþýðublaðsins - 04.02.1932, Blaðsíða 5

Vikuútgáfa Alþýðublaðsins - 04.02.1932, Blaðsíða 5
4. febrúar 1932. VIKUoTGÁFAN 5 Nýtt „Krossanesshneyksli“. ---- / Svikin síldarmál við verksraSðp ,IveIMifs‘ á fðesteyri* 18. jan. Stjórn Sjómannafélags Reykja- Yikur hefir sent dómsmálaráSu- neytlnu svo hljóðandi kæru: Reykjavík, 2. jan. 1932. Þar eð svo að heita sömu niennimir hafa verið ó togurum Kveldúlfsfélagsins ár eftir ár, er ekki að furða pó þeir séu farniir að þekkja skipin svo vel, að þeitr geti sagt með töluverðri ná- kvæmni hvað mörg mál af síld þau séu með innanborðs, þegar þau eru á leið til lands. Þessiu hefir heldur. ekki skeikað meiru en sem munaði 10 málum, til annarar hvorrar hliðarinnar, yfir eða undir það, sem áætlað var, en langoftast hefir munað minna en þessu. Það er siður að skip- stjórinn sendi útgerðarfélaginu loftskeyti, þegar lagt hefir verið af stað með aflann táil lands, og mun útkoman, þegar mælt var npp úr skipinu á síldarbræösilu- stöð Kveldúlfs á Hesteyri, oftast hafa orðið sú, að aflinn hafi verið eitthvað litilsháttar meiri en á- ætlað hafði verið. Nú bar það við í sumar að togarinn „Snorri goði“ var á leið til lands með afla sinn, en var með loftskeyti snúið tiil síldar- bræðslustöðvarinnar á Sólbakka, að aflinn, sem áætlaður hafði verið 1900 mál, reyndist á Sól- bakka að vera 2200 mál. Togarinn „Þórólfur“, sem var með afla, er áætlaður hafði verið 2000 mál, var látinn fara til Sól- bakka, og reyndist veiðin þar 2593 mál. Togarinn „Arinbjörn hersir“ var sendur til Sólbakka, og gerðu skipverjar ráð fyrir að í honum væru 1400 mál af síld, en mæld- ist á Sólbakka 1735 mál. I næstu ferð á eftir þóttust skipverjar \ássir um að þeir væru með 200 til 250 málum meiTa en í ferð- inni þar á undan, en nú var fariðí til Hesteyrar eins og venja vár til, og mældist veiðin þar ekki nema 1734 mál. Togarinn „Egill Skallagríms- son“ fór til Sólbakka, og gerðu skipverjar ráð fyrir að í honum væru 1600 mál, eins og síldin mældist venjulega á Hesteyri, er hún reyndist á Sólbakka 1929 mál. Þess má geta, að á einum þess- um togara var eiít síldarmálið af Hesteyri, og var það notað þar tii þess að taka salt upp með. Var vigtað innihald úr fjórum síldarmálum mældum með þessu máli, og reyndist 27 kg. þyngra hvert mál en það átti að vera. Af því, sem að framan er sagt, virðist bersýnilegt, að mál þau, sem síldin er mæld með á síld- arbræðslustöð Kveldúlfs á Hest- eyri, séu mjög svikin, og að þessi sviknu mál hafi verið notuð öll árin, sem síldarbræðslustöðin hefir verið notúð. Þess má geta, að jafnan var á Hesteyri heimtað, að kúfur væri á málunum, eftir því sem hægt var að hafa, og varð tvisvar í sumar þjark út af því að skip- verjar hefðu málin ekki eins full og yfirmenn Kveldúlfs á Hesteyri heimtuðu. Var skipverjum sagt að þeir gætu hætt veiðum, ef þeir ekki mældu með kúf. Vegna þess, að skipverjar á áðurnefndum skipum eru ráðnir upp á aflaverðlaun, og hér vir'ð- ist því af þeim dregið af kaup- gjaldi þeirra, viljum vér fara þess á leit við dómsmálaráðuneytið, að það láti rannsaka þetta mál, en þó fyrst athuga hin umgetnu síldarmál á Hesteyri. Virðingarfylst. 1 stjórn Sjómannafél. Reykjavíkur. Sigurjón Á. Ólafsson. Ólafur Friarilisson. Sig. Ólafsson. Björn J. Blöndal. Jón Bach. Rannsóknardómari í máiinu hefir verið skipaður ólafur Þor- grímsson lögfræðingur, og segir lausleg fregn að vestan, að hann sé búinn að rannsaka síldarmálin og að þau hafi reynst fölsuð. 19. jan. Starf rannsóknardómar- ans vestra. Rannsóknardómarinn, Ólafur Þorgrimsson lögfræðingur, kom með „Þór“ til Hesteyrar á föstu- daginn var. Hið fyrsta, sem hann gerði, er þangað kom, var, að stöðva allar skeytasendingar frá Hesteyri, og lét hann loftskeyta- manninn á „Þór“ hafa eftirlit með að þvi yrði hlýtt. — Eftir þetta fór rannsóknardóm- arinn að síldarbræðslustöð Kveld- úlfs og krafðist þess af fulltrúa Kveldúlfs þar, að sér yrðu afhent mælikerin. Neitaði Kveldúlfs- fulltrúinn þvi tafarlaust. Gerðist hann hinn þverasti og kvaðst alls ekki vita hvar kerin væru niður komin. Setti rannsóknardómarinn þá rétt og kvað upp þrjá úrskurði. Opnaði hann síðan húsin með valdi og leitaði að kerunum. Fann hann þau loks eftir 5 klukku- stunda leit og mældi mörg af þeim tafarlaust. Reyndust þau, er hann mældi, vera svikin. Kom nú í Ijós, að nokkuÖ af kerunum hafði verið farið með til Reykjavíkur, og símaði rann- sóknardómarinn því til lögreglu- stjórans hér og bað hann um að ná í kerin og taka þau til gæzlu, þar til hann kæmi hingað aftur. Rannsóknardómarinn fór nú til Isafjarðar og tók með sér 14 ker, er hann hafði ekki áður mælt. Mældi hann þau þar, og reyndust þau einnig vera fölsuð. Vlðtal við logreglastjóra. I morgun átti Alþýðublaðið við- ta! við Hermann Jónasson lög- reglustjóra. Kvað hann lögregl- una engin mæliker hafa fundið |hér í Reykjavík,,enda tjáði beyk- ir Hesteyrar-stöðvarinnar henni að sér vitanlega hefðu engin mæliker verið flutt hingað að vestan. Vðrn Kveldúlls. Rikard Thors, sem er í mestu áliti af þeim Thors-bræðrum, er í dag látinn undirskrifa greinar- gerð um síldarmálin, er birtist í Morgunblaðinu. En þó greinar- gerð þessi sé 3 dálka löng, er ekkert á henni að græða. Reyn- ir herra Thors að skríða á bak við Einar beyki Þorsteinsson á Lindargötu, en sér þó strax að svo mikill maður og hann er getur ekki dulist á bak við beyk- inn. Hann reynir því með út- reikningi að sýna fram á, að gróðinn af sviknu málunum sé miMu minni en það, að svo stórir herrar sem þeir Kveldúlfseigend- ur geti lagt sig niður við að svíkja svo lítið. En nú er bæði það, að útreikningur hans um að þeir hafi ekki svikið nema 6°/o, er vitlaus, því sum málin á Hesteyri reyndust 165 lítra (en áttu að vera 150) og aö eftir því sem síldin mældist ver á Hest- eyri en Sólbakka munar 15—22»/o. Það er kunnugt, að félagið, sem á verksmiðjuna í Krossanesi, er stórríkt, og forstjórinn þar, Hol- dö, var stórþingsmaður. Síldarmálin á Hesteyri voru fal- in og fundust ekki fyrr en eftir langa leit. 22. jan. Fölsaðuða málin voro falin Eins og skýrt hefir verið frá áður hér í blaðinu, neitaði um- boðsmaður Kveldúlfs á Hesteyri, Eiríkur Benjamínsson, að segja til hvar síldarmálin væru. Rann- sóknardómarinn þurfti þvi að hefja leit að þeim, og var nær svo farið, að þau fyndust ekki. 1 einu dimmu afhýsi var rimla- loft, og sagði umsjónarmaður Kveldúlfs, að þar væri ekkert geymt uppi, enda væri loftið svo veikt, að það myndi ekki þola að maður færi þar upp. Það varð f>ó úr, er leitað hafði verið grand- gæfilega um alla verksmiðjuna, að farið var upp á þetta loft, og voru málin þá þar uppi. Hafði þeim auðsjáanlega verið komið fyrir þar, sem minst bar á þeim. Alls voru málin fjörutíu, og voru tuttugu og átta þeirra göm- ul, eri tólf þeirra voru ný. Voru þau nýju sízt réttari en hin gömlu. Við mælingu kom í ljós, að málin í stað þess að taka 150 lítra sléttfull tóku frá 153 lítrum upp 1 165 lítra. Ekkert þeirra er löggilt, ein® og líka má sjá af grein Im. Rík- arðs Thors í Morgunblaöinu. Bolongavík. Eins og sagt hefir verið frá í blaðinu, var gerður samningur i Bolungavik og gildir hann frá 19. jan. til 1. april. Kaupgjald- ið er samkvæmt þessum samning- um: Almenn vinna. Dagvinna 6—6 karlm). kr. 0,80 kvenfólk — 0,50 Eftirvinna 6—10 karlm. — 1,00 kvenf. — 0,70 Næturv. eftir 10 karlm. — 1,30 kvenf. — 0,90 Helgidagavinna karlm. — 1,50 kvenf. — 1,10 Skipavinna. Karlmenn kr. 1,20 Kvenfólk — 0,90 Kola- og salt-uinna. Karlmenn kr. 1,60 Fiskpvottur. Kr. 1,20 pr. 160 kg. stórfiskjar. — 1,10 — — — labrador. Verkalýðsmeðlimir gangi fyrir vinnu. Félagið viðurkendur aðili fram- vegis. Til 1. apríl er aðalvinnan frá kl. 4—10 e. h. að frádregnum 1 matartíma. Fyrir það fékst áð- ur kr. 3,25, nú 4,60. Eindœma snarrœoi. Það bar ný- lega við í Noregi, er lestin frá Rjúkan till Mæl var að komast að kirkjunni í Dal, að lítdl stúlka var á brautarteinunum og gat ekkii komist af þeim vegna hálku. Var fyrirsjáanlegt að Mtla stúlk- an mynidi verða undir lestinni, en á síðasta augnabMki stökk eám- reiðarstjórinn af lestinni og tókst honum af miklu snarræði að hrinda barninu út af teinunum, en sjálfur komst hann ekki undan; Lestin reif hann með sér og lim- lesti hann töluvert. Var þó ekki talið, er síðast fréttíist, að hann mundi deyja. Svikaprestur nokkur var nýlega tekinn fastur í borginni Kuncitz í Tékkó-Slóvakíu. Hafði hann gift 185 hjón, og reyndust þau öll ó- löglega gift. Urðu þau því að gifta sig aftur, sem ekki notuðu tækifærið og skildu. Hjónaskilnaðir aukgsl. I öllum Evrópulöndunum hefir hjónasikiln- uðum farið fjölgandi síöan ófriön- um lauk. Aukningin er frá 8,5 upp i 89,6 af þúsundi í hinum ýmsu löndum.

x

Vikuútgáfa Alþýðublaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikuútgáfa Alþýðublaðsins
https://timarit.is/publication/596

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.