Dýraverndarinn - 01.03.1940, Blaðsíða 6
IO
D Ý R AV E RNDARINN
Þá var og einatt brýnt fyrir mönnum, aS fara vel
meS allar skepnur, sýna þeim góSvild og nærgætni,
ætla þeim nægilegt fóSur o. s. frv. — Þorsteinn
skáld Erlingsson var mikill dýravinur, sem kunnugt
er, og ritaSi margt í „Dýravininn". Og þar birtust
mörg hinna ljúfu og fögru dýraljóSa bans, einkum
um fuglana. SigurSur Hjörleifsson (Kvaran) var
og all-mikiS viS ,,Dýravininn“ riSinn og mun hafa
annast útgáfu hans aS mestu leyti eitt ár eSa tvö.
— „Dýravinurinn" var gott rit og hafSi vafalaust
mikil áhrif.
----o----
Tryggvi Gunnarsson mun hafa vonast eftir því,
aS íslenskar konur gengist fyrir stofnun dýravernd-
unarfélaga og færi þær aS dæmum danskra kvenna
og sænskra. Víkur hann aS þessu oftar en einu sinni
í formálsorSum þeim, er hann lætur stundum fylgja
„Dýravininutn". Og svo er aS sjá, sem hann hafi
lengi veriS vongóSur um þaS, aS konur mundu þá
og þegar hefjast handa í þessum efnum, enda treysti
hann þeim hiS besta — fanst þær í rauninni sjálf-
kjörnar til forustunnar. — 1 öSru hefti ritsins
(1887), segist hann vonast til þess, aS ekki líSi á
löngu, aS stofnuS verSi dýraverndunarfélög í hér-
uSum landsins, og bætir svo viS: „Einkum er kon-
unum best treystandi til þess.“ Hann er sí og æ aS
hugsa um dýraverndunarmálin og gleSst eins og
barn, er hann verSur þess var, aS störf hans í
þágu dýranna bera árangur og eru einhvers metin.
— í næsta hefti (1889) segir hann m. a.: — „I
flestum löndum norSurálfunnar hafa veriS stofnuS
félög til verndar dýrunum og hefur kvennþjóSin
veriS þar fremst í flokki. Þess væri óskandi, aS
líkt færi á íslandi." — í fjórSa hefti (1891) segir
hann : „Eg hef oftar en einu sinni minst á þaS, aS
eg hefSi besta traust á íslensku kvennþjóSinni til
þess aS stofna dýraverndunarfélag, eins og konur i
Danmörku og Svíaríki þegar hafa gjört; konurnar
voru þar frumkvöSlar dýraverndunarfélaganna, en
íslensku konurnar hafa ekki enn þá látiS til sín
taka. . . Konunum er tileinkuS blíSa og viSkvænmi;
er þaS því eSli þeirra samboSiS, aS taka málstaS
málleysingjanna. Þær hafa hingaS til átt lítinn þátt
i aS stofna félög; en þá væri vel byrjaS, ef þær
vildu byrja á því, aS stofna félag til þess, aS vernda
rétt skepnanna og bæta kjör þeirra, sem eflaust
yrSi landinu jafnframt til mikils hagnaSar.“ ■—■
ÁriS 1891 reyndu nokkrar konur í Reykjavík
aS stofna dýraverndunarfélag. En „undirtektir út
um landiS voru svo daufar“, segir Tr. G. löngu
síSar (1914), aS „ekkert varS úr því, aS félag væri
stofnaS fyrir alt landiS, en í einstöku sveitum byrj-
uSu smáfélög, sem flest eSa öll eru nú liSin undir
lok.“ Mun óhætt aS fullyrSa, aS Tr. G. hafi orSiS
þaS mikil vonbrigSi, er íslenskum konum tókst ekki
aÖ koma á fót allsherjar-dýraverndunarfélagi fyrir
landiS. Þegar þaS væri komiS á laggirnar og tekiS
til starfa, ætlaSist hann til, aS stofnaSar væri undir-
deildir viS sjó og í sveitum.
----o----
„Dýraverndunarfélag íslands“ hefir nú starfaS
rúman fjórSung aldar og veriS einn hinn þarfasti
félagsskapur hér á landi. ÞaS var stofnaö af konum
og körlum, en starfiS mun aS mestu hafa lent á
karlmönnunum og þó einkum á formanni félags-
stjórnarinnar.
Félagsstarfsemi íslenskra kvenna var enn í nokk-
urri bernsku, er „Dýraverndunarfélag Islands" var
stofnaS, en síSan er mikil breyting á orSin. Konur
hafa m. a. öölast jafnrétti viS karla og margar
þeirra starfa nú all-mjög utan heimilis, einkum í
kaupstööum og kauptúnum. Þær hafa efnt til marg-
víslegra samtaka og félagsskapar síSasta aldar-
fjóröunginn, sem kunnugt er, og sýnt til fullnustu,
aS þeim er til þess trúandi, engu siSur en körlum.
aö halda uppi myndarlegum félagsskap og berjast
fyrir hugSarmálum sínum. — Þeim láta vel líknar-
störfin. Þær eiga hina mjúku, hlýju hönd og
hjartaö segir fyrir verkum. ÞaS er göfugt starf og
horfir mjög til farsældar, aS berjast drengilega
fyrir bættum hag þeirra, sem engum órétti geta af
sér hrundiS — gerast málsvari „málleysingjanna",
ÞaS væri mjög ánægjulegt, ef konur vildu beita
sér fyrir stofnun dýraverndunarfélaga sem viöast
um landiö, og jafnframt vænlegt til góös árangurs.
------------------------o----
Tryggvi Gunnarsson, hinn ótrauSi og ágæti dýra-
vinur, treysti konum öllu betur en körlum til þess,
aö hafa forgöngu um dýraverndunarmál. Fáein-
ar konur hér í Reykjavík gerSu tilraun um félags-
stofnun (1891), sem áöur segir, en fengu daufar
undirtektir og gáfust upp viS svo búiö. — Starf-
semi hans sjálfs (þ. e. Tr. G.) bar allmikinn árang-
ur, en samt mun hann hafa orSiö fyrir sárum von-
brigöum. -— Þá er hann haföi barist hinni góSu og
fórnfúsu baráttu um þrjátíu ára skeiö eöa lengur,