Dýraverndarinn - 01.04.1954, Blaðsíða 6

22
DÝRAVERNDARINN
af stað í fjarlægðina, þangað, sem óvíst er, að
nokkur skilji eðli þeirra eða reyni að umgangast
þá af þeim skilningi og þeirri nærfærni, sem fyrir
hendi þarf að vera hjá þeim húsbónda, er vill að
hesturinn sé vinur hans, en ekki þræll — þangað,
sem allir staðhættir hljóta að brjóta í bága við
eðli þeirra, samfara því, að þeir eru brotnir til
hlýðni undir vilja mannsins, eins og óhjákvæmi-
legt hlýtur að vera.
Við þetta allt bætist svo heimþráin. öllum,
sem þekkt hafa, hvílíkri tryggð sum hross hafa
bundizt æskustöðvum sínum, svo mikilli, að þau
hafa ekki vílað fyrir sér að leggja á öræfi um
hávetur eða kasta sér til sunds yfir breiða firði,
hlýtur að óa sú þjáning, sem heimþráin hefur verið
sumum þessara hrossa.
Þá er eitt. — Meðferðin á hrossunum frá mark-
aðsstað og þangað, sem þeim er safnað saman til
útskipunar. Fyrirmæli hafa verið gefin um með-
ferð hrossanna, ekki vantar það. En hvemig hafa
svo þessi fyrirmæli verið haldin . . .?
Hvemig svo líðan hrossanna er í dimmum og
fúlum lestarklefum í misjöfnum sjó, hlýtur að
vera augljóst hverjum heilskyggnum manni. Hún
hlýtur að vera átakanleg á margra daga ferðalagi.
Nýlega hefur Stéttarsamband bænda sett á stofn
nefnd, sem hefur það markmið eitt að vinna að
kynningu íslenzka reiðhestsins erlendis, með það
fyrir augum, að hafinn verði útflutningur íslenzkra
reiðhesta, ef kynningin ber þann árangur, sem
vænzt er. Nefnd þessa skipa núverandi hrossa-
ræktarráðanautur Islendinga, Gunnar Bjarnason,
sem allra manna vasklegast hefur gengið fram í
útflutningi íslenzkra hrossa, og þeir Steinþór
Gestsson, bóndi á Hæli og Kristján Karlsson, skóla-
stjóri á Hólum. Ég hafði haldið, að a. m. k. tveir
þeir síðarnefndu væru of traustir hestavinir til
að geta tekið þetta ógeðfellda starf að sér, en svo
virðist þó ekki vera. Síðastliðið sumar var svo
boðið hingað 8 reiðmönnum erlendis frá í þeim
tilgangi að kynna þeim kosti hinna íslenzku reið-
hesta, þar eð ekki hafði verið hægt að koma því
við að halda sýningu erlendis á íslenzkum reið-
hestum, eins og nefndinni hafði verið falið að leit-
ast við að koma í kring, samkvæmt ummælum
ráðanautsins sjálfs í 23.—24. tbl. Freys, sl. ár.
Þar segir hann frá mjög skemmtilegu ferðalagi,
er hann og annar meðnefndarmanna hans, Stein-
þór Gestsson, fóru með hinum erlendu ferðamönn-
um um hinar fögru byggðir Suðurlands á íslenzk-
um gæðingum. Mér finnst endilega, að það hljóti
að vera fremur rýrt gaman í slíkum ferðalögum
sem þessu fyrir íslenzka reiðhestaunnendur, er ein-
göngu var farið í þeim tilgangi, að hinum erlendu
ferðamönnum féllu hestarnir í geð, svo að það
gæti gert sitt til að bæta söluhorfurnar erlendis.
En gott þeim, sem geta notið slíkra ferðalaga af
lífi og sál. — „Milli manns og hests og hunds
hangir leyniþráður". En hann virðist sums staðar
vera veikur þessi þráður a. m. k. milli mannsins
og hestsins, þótt undarlegt megi virðast.
Ég veit, að þau rök liggja á móti máli mínu,
að þjóðinni hafi verið og sé nauðsynlegt að stunda
þessa ógeðfelldu verzlun með lifandi hross til að
bæta svolítið við útflutningsverðmætin, og vel má
vera að svo hafi verið á tímum fátæktar og ör-
birgðar. Það má vel vera, að þá hafi bændur ekki
haft efni á því að hafna skildingunum, sem þeim
stóðu til boða fyrir hrossin, en nú eru íslenzkir
bændur áreiðanlega svo vel á vegi staddir fjár-
hagslega, að þeir geta auðveldlega neitað sér um
að gefa kost á lífi hrossa sinna til að gera það
að útflutningsvöru.
Margir munu einnig segja og það því miður
réttilega, að svo léleg sé aðbúð sumra hrossa hér
á landi, að hún geti ekki mikið verri verið erlendis.
En finnst ykkur nú, sem þannig hugsið, að hægt
sé að réttlæta hrossaútflutninginn með því, að
við Islendingar séum ekki menn til að gera sóma-
samlega við hrossin okkar og veita þeim þá að-
búð, sem okkur er skylt? Ég hygg, að margar að-
ferðir séu heppilegri til að forða dýrum frá ófor-
svaranlegri meðferð en að flytja þau út.
Islenzkir bændur og aðrir hestaunnendur! Sýn-
um að við metum starf reiðhestsins okkar meir en
svo, að við seljum hann til útlanda til ævilangrar
þrælkunnar langt frá átthögum sínum við skilyrði,
sem alls ekki samræmast eðli hans. Sýnum, að
þáttur okkar við hin lífrænu störf sveitarinnar,
hafi þroskað okkur til þess skilnings, sem hverju
boðorði er æðri, að ekki eigi allir hlutir að vera
falir fyrir erlendan gjaldeyri. Á. G.