Dýraverndarinn - 01.12.1962, Blaðsíða 9

Sö^uí Jóns Norðmaims
SKRAUTA OG TÝRI
Jón Norðmann hefur aðeins eina kú á búi sínu,
og heitir liún Skrauta. Vorið 1961 átti Skrauta ekki
að bera fyrr en nokkru eftir að túnið á Selnesi var
orðið allvel gróið, og leysti bóndi hana út, þegar
kominn var nægur gróður og sæmileg hlýindi.
Hann lét hana ganga á túninu, og átti hún þar góða
daga.
Jón á hund allstóran, sem heitir Týri. Hann er
í móðurættina af hreinræktuðu skozku fjárhunda-
kyni, en í hina er hann blendingur. Líkist hann
allmikið í móðurætt. Týri taldi sig eiga að verja
túnið, og vildi hann reka Skrautu á brott, en hús-
bóndi lians kom lionum í skilning um, að það væri
alls ekki hlutverk hans, — hann ætti aðeins að verja
völlinn fyrir ágangi annarra skepna.
Ekki undi Týri þessu alls kostar vel, og hélt hann
sig gjarnan í nánd við Skrautu, eins og hann
vænti af lienni einhverra þeirra túnspjalla, sem
ltúsbóndinn teldi, að ekki mættu líðast. En
Skrauta, sem var þarna ein síns liðs, leit alls ekki
á Týra sem túnvörð, heldur sem félaga sinn, og
brátt kom þar, að þegar Jón brá sér eitthvað frá
og hafði Týra með sér, baulaði kýrin, eins og hún
vildi segja:
„Þarftu nú endilega að vera að taka frá mér
þennan eina félaga, sem ég á?“
Og þegar þá svo bar að garði, Jón og Týra, heils-
aði hún með bauli og kom á móti þeim félögum,
og var auðsætt, að það var einkum Týri, sem hún
var að íagna, því að hann var það, en ekki Jón,
sem helzt ekki vék l'rá lienni, þegar hann var
heima. Og brátt breyttist viðhorf Týra við
Skrautu. Hann fór að ganga til hennar, og þau
sleiktu hvort annað, og þegar Jón kvaddi hann
til farar með sér, leit rakkinn til Skrautu og
dinglaði rófunni, eins og hann vildi sagt hafa:
„Ég verð víst að fara með húsbóndanum, en vert
þú alveg viss, vina mín, ég kem bráðum aftur.“
Þegar þeir svo komu úr ferðinni, hvort sem hún
var löng eða skömm, hraðaði Týri för sinni, þá er
hann tók að nálgast túnið, og hljóp til Skrautu og
heilsaði henni með kossi og rófudilli.
Þarna eru þau vinirnir d Selnesi, Skrauta og Týri. Hugs-
ið ykkur að Skrautu leiddist, þegar Týri jór að heiman.
Svo kom að því, að Skrauta bar. Og það var nú
síður en svo, að liún teldi sig þurfa að vernda káll'-
inn sinn fyrir Týra. Hún virtist hafa yndi af því að
sýna honum kálfinn.
Félagsskapur og vinátta þeirra Skrautu og Týra
hefur haldizt. Þau heilsast alltaf og kveðjast sem
mestu vinir, og þótt Týri afræki ekki fylgd við
húsbónda sinn, skiptir hann alltaf tíma sínum milli
hans og Skrautu, þegar þess er kostur.
Þess skal svo getið, að Týri hefur hælileika til að
finna l'é, sem lent hefur í fönn. Haustið 1961 gekk
vetur seint í garð, og þegar hvassviðri kom og
mjöllinni dyngdi niður, vildi svo til, að nágranni
Jóns var í kaupstað, svo að nokkrar af kindum
hans fennti. Fékk hann þá Týra lánaðan, og Týri
krafsaði þar, sem fé var undir. Fundust þannig ein-
hverjar dauðar kindur, en fleiri lifandi.
MÝSNAR í FJÓSINU
Fjósið á Selnesi er með veggjum úr torfi og grjóti,
og hafa mýs grafið sér holur gegnum þá. Ekki hef-
ur þó húsbóndi Skrautu talið, að henni mundi nægja
félagsskapur músanna, og hefur hann jafnan hrúta
sína á vetrum í stíu í fjósinu, og virðist hún kunna
þessu vel, því að jafnan baular bún, ef báðir lirút-
arnir eru kvaddir til sinna starfa í einu.
Veturinn 1958—’59 var um tíma harður þarna
norður á Skaganum, og sóttu þá hagamýs mikið í
UÝRAVERNDARINN
89