Dýraverndarinn - 01.05.1981, Side 23

Enginn mun sá ökuníðingur vera
til, sem ekur sér til gamans á neina
skepnu enda fylgir slíkum árekstri
slysahætta fyrir bílstjóra og farþega
og venjulega einhver skemmd á bif-
reiðinni. Nei, ástæðan er oftast ó-
gætilegur akstur og/eða vanþekk-
ing á eðli og viðbragðsháttum bú-
fjárins, en að sjálfsögðu koma og
fyrir óviðráðanleg atvik. — Við öku-
níðinga er tilgangslaust að ræða.
Þeir skilja aðeins eitt mál: svipt-
ingu ökuleyfis. Eg hygg þó, að or-
sök margra óhappa af þessu tagi sé
vanþekking ökumanna á búfé, þ. e.
vanþekking manna, sem uppaldir
eru í þéttbýli og hafa aldrei kynnst
eðli og háttum búfjárins. Þessum
mönnum vil ég gefa eftirfarandi
leiðbeiningar varðandi búfénað á
og meðfram vegum:
I. Gagnvart hrossum:
Hrossum, sem standa á vegar-
brún eða fast við veg, má aldrei
treysta til að standa kyrrum. Þau
geta á síðasta andartaki, um leið og
bifreiðina ber að, stokkið inn á veg-
inn. Sérstaklega eru folöld og tryppi
varasöm. Margir ökumenn taka til
þess ráðs að þeyta lúðurinn, án þess
að hægja ferðina, og ætlast til þess
að hrossin forði sér. Svo getur og
farið, en eins oft færa hrossin sig
inn á veginn og trítla eða hlaupa
á undan bifreiðinni, stundum lang-
an spöl, einkum ef ekið er með
ljósum. Sú hætta er því meiri sem
dimmar er yfir. Það mun oftast
taka skemmri tíma að hægja ferð-
ina, aka hægt og hljóðlega á milli
hrossanna eða fram hjá þeim. Þá er
áhættan engin, en ánægja af tæki-
færi, þó að stutt sé, til að virða fyr-
ir sé fallegar skepnur.
Ef ekið er á móti hvössum vindi
og ríðandi fólk er framundan, er
rétt að gefa hljóðmerki úr hæfilegri
DÝRAVERNDARINN
fjarlægð. Sé það ekki gert, en ekið
hljóðlega að reiðmannahópnum, er
eins víst, að hestarnir verði ekki
bifreiðarinnar varir, fyrr en hún er
alveg kom;n að þeim, og þá verði
þeim bilt við, svo að þeir taki
hættuleg viðbrögð fyrir óviðbúna
reiðmenn.
Þá vil ég skjóta þeirri ábendingu
til reiðmanna, hvort þeir ættu ekki
að koma fyrir glitmerki framan á
beislismúlnum og á baki reiðúlpu
sinni. Mundi það ekki geta forðað
slysum?
II. Gagnvart nautpeningi:
Nautgripir bera enga virðingu
fyrir bifreiðum og þykjast eiga
fullan rétt á veginum. Þess vegna
ber þeim að láta undan, sem vitið
eiga að hafa meira. Ráðið er aðeins
eitt: að aka hægt. Fullorðnir gripir
taka harla lítið tillit til hljóðmerkja
eða vægast sagt gegna þeim seint.
Kálfar taka oftast viðbragð með
þeim hætti a, trítla í veg fyrir bif-
reiðina. Ef aLa á hratt fram hjá
kálfi, sem stendur á vegarbrún, er
nokkurn veginn uggljóst, að hann
snarar sér fyrir bifreiðina, ef hon-
um vinnst tími til.
III. Gagnvart sauðfé:
Þá er röðin komin að þeim bú-
fénaði, sem langtíðast verður fyrir
ákeyrslu. Þar um veldur, að sauðfé
er margfalt fleira við vegina en
hross og nautpeningur, að sauð-
kindin er viðbragðshröð að hlaupa
fyrir bifreiðir og að unglömb liggja
oft í leyni við vegina. Nú er margs
að gæta og margt að varast einkum
fyrir þá, sem mikið liggur á - eng-
an tíma mega missa!. Hinum, sem
hafa tíma til að aka gætilega, er
vandinn minni.
Ein er sú regla, sem gildir um
allan búfélnað, að meðfram fjöl-
förnustu vegunum hefur hann
minnstan ótta af umferðinni. Van-
inn blindar. Fénaður, sem gengur
allt árið í heimahögum, er gæfari
og sem næst óttalaus gagnvart um-
ferðinni. Við fáfarna vegi er fénað-
ur mun styggari, tekur jafnvel
sprettinn, þegar bifreið ber að.
Gagnvart sauðfé er hættan mest
um sauðburðinn og fyrsm dagana
eftir hann. Unglamb á vegarbrún
er til alls víst, þegar bifreið ber að,
enda þótt það sé hjá móður sinni,
en sé vegurinn á milli þess og móð-
urinnar, er augljóst, að það hleypur
Mannvonska eða taugaveiklun
í byrjun júnímánaðar sl. var haft samband við mig vegna þess
að starrar höfðu verpt í glufu við niðurfallsrör á stórri verslana-
samstæðu. Eigandi einnar búðarinnar hafði troðið poka í gluf-
una og nú voru ungarnir ærir af hungri inni í hreiðrinu og for-
eldrarnir flögrandi fyrir utan með gogginn fullan að fæðu.
Þarna var á ferðinni enn eitt „hysteríið" vegna þessarar fugla-
tegundar. En eftir að ég hafði talað við eiganda umrædds fyrir-
tækis tók hann pokadrusluna niður.
Mér þykir það ákaflega sorglegt hve auðvelt er að mynda
ofstæki og æsing meðal almennings hér á landi vegna hluta
eins og þessara - smáfugla! ]. S.
19