Dýraverndarinn - 01.04.1927, Qupperneq 10

30
DÝRAVERNDARINN
Bátur leggur frá landi. Fjórir sterkir karlmenn
hrinda honum fram í brimiö og lööriö rýkur'
óspart yfir bátinn og gefur skipverjum skelli.
Kvaö er í húfi ? í svona veöri leggur enginn
frá landi nemá brýn nauðsyn beri til. — Þeir lialda
fram til hólmans. Nú leggja þeir þar aö landi, hægt
og hljóölega. — Einn skipverja stendur upp í bátn-
um. Eftir augnablik heyri jeg skotdunur, og i sama
bili þýtur seldninga-hópurinn skelkaöur upp. Fá-
einir liggja eftir á hleinunum, hreyfingarlausir,
nokkra sje jeg flögra upp, en falla og hrekjast fram
af, niöur í sjóinn. Þeir eru særöir, helsærðir og
dauðvona. Búk þeirra blæðir eftir blýhagl byssunn-
ar sem lamið hefir líkami þeirra. — Vængbrotna
og magnþrota sje jeg þá berjast um í brimrótinu
og straumnum um leiö og þeir berast óöfluga brott.
Víkingarnir leggja bátnum aö og tína upp þessa
Htlu seldningakroppa er eítir liggja dauöir og
dauðvona. — —
Þetta er þá erindi þessará vesalings manna fram
til hólmans : að drepa þessa litlu, saklausu fugla.
En hver not hafa þeir af þessu? Þessir litlu fugla-
kroppar eru einskis virði. Eða hvað hafa þeir til
saka unnið? Áreiöanlega ekkert. Eina skýringin á
þessu er því þetta: Þeir d r e p a þessa vesalinga
sjer til gamans. Hjer eru hugsanasljó lítil-
menni aö svala drápslöngun sinni. Þeir vita, að
lijer er þeim óhætt að gefa hinum lægri hvötum
lausan tauminn og láta grimdareðlið stjórna öllum
athöfnum. Hingaö nær ekki armur laganna til
Jx-irra. Enginn lagastafur verndar þessa vesalinga.
Hjer geta þeir því drepiö sjer til gamans. Mann-
orði þeirra og fjármunum er engin hætta búin þó
að þeir drepi og limlesti þessa litlu sakleysingja.
Samviskan ásakar þá ekki. þeir eru rólegir, því að
þeir finna ekki til þó að bræörum þeirra l)læði.
En vesalings menn, vitiö þið ekki, aö þótt þiö
losnið hjer við allar lagalegar rekistefnur, þá eru
þó gjörðir ykkar ekki gleymdar, — hvort sem þær
eru góöar eða vondar. — Fyr eöa síðar uppskerið
þið ávöxt þess er þið sáðuö. Og hverskonar ávöxt-
ur haldið þiö aö s])reti upp af grimdarlegu atferli
gagnvart lítilmagnanum ? Haldið þiö að hinar lægri
lifsverur jarðarinnar sjeu skapaðar til ])ess að verða
fórnardýr á altari mannlegrar grimdar og miskunn-
arleysis ? Nei, höfundur alls lífs hefir. með ])vi að
láta ])ær verða til, gefið þeim, eins og okkur, rjett
til ])ess að lifa, þó að sálir þeirra búi hjer i öðruvísi
líkama en okkar.
Og munum þaö: að með grimdarfullu athæfi
gagnvart öðrutn, — háum eöa lágum, þroskúðum
eða óþroskuðum lífsverum — hellum við eitri í
bikar þann er við hljótum að bergja til botns, —
bikar örlaganna.
Gísli E. Jóhannesson.
„Hestar“
eftir Dan. Daníelsson og Einar E. Sæmundsen.
Þó aö nokkuö sje síöan að bók þessi kom út
(1925) finnur ,,Dýraverndarinn“ hvöt hjá sjer til
þess að mæla meö henni og vekja athygli á henni.
Hvggjum vjer, að hún sje í of fárra manna hönd-
um. Hún kennir mönnum aö beita viti og þekkingu
í meðferð ])essa skemtilega húsdýrs, hestsins, sem
með rjettu hefir verið nefndur „þarfasti þjónninn“.
Það er einmitt þetta, sem þarf aö gera: a ð v e i t a
m ö n n u m þ e k k i n g u á v i t u r 1 e g r i m e ð-
f e r ö þ e i r r a d ý r a, e r þ e i r h a f a y í i r
a ö r á ö a. Með ])ví vinst tvent: Þaö verður miklu
skemtilegra að umgangast skepnurnar og hirða um
þær, og i öðru lagi verður gagn þeirra miklu meira.
Varla verður gert of mikið úr þeim tnöguleikum,
sem felast í þekkingu, á hvaða sviöi sem er. Birt-
um vjer hjer fyrsta þáttinn í kaflanum um ,,Með-
ferð hesta“ í hinni umgetnu bók :
„Hús og hirðing.
Því er síst að leyna, að hesthúsin á íslandi eru
undantekningarlaust meira og minna stórgölluö,
eða svo, að gera má ráö fyrir, að árlega sýkist
t öldi hesta í þeirn, ])ótt menn verði þess oft ekki
varir.
Það hefir veriö siöur víöa til sveita, að láta hesta
standa í saur og forarbleytu upp fyrir hófskegg,
og svo hefir ósvífnin veriö mikil, að ýmsir hafa
haldiö því fram, að öll slík saurindi væru til bóta
íyr.’r hófa hestanna. Jafnvel ])ótti þaö sjerstaklega
hera vott um gott fóður og eldi, ef hestarnir voru
('hreinir og klepraðir í lærum, voru með ,,flórlær-
um“, sem kallaö er.
önnur eins heimska og þetta hefir vitanlega ekki