Dýraverndarinn - 01.06.1928, Qupperneq 8
3°
DÝRAVERNDARINN
jörðin að niestu verið eign margra systkina Unnars
gamla, en nú var hann búinn að eignast hana alla,
meö lævísi og prettum, að sögn margra ,,annara“.
Harðdrægur og nettgjöfull var Unnar gamli við
sauðfje sem aðrar skepnur. Vinnumanninum skipaði
hann að gefa fjenu hálfa gjöf, þegar litil jörð var
uppi og allir aðrir gáfu heila. Moðinu ljet hann sópa
upp í kálfs-skinnsbelgi og gaf ]>að svo brúkunarhest-
unum sjnum. Þeir voru tveir, og mátti segja, að þeir
einir bæru uppi mikið af liúskaji Unnars gamla. Það
var ekki til 'það auga, sem ekki sá. að án þeirra gat
Unnar alls ekki búið góðu búi. Alla daga, sýknt og
heilagt, voru þeir i púli, enda var nú svo komiö, að
annar var brjóstveikur og því nær uppgefinn, en
hinn l.'tlu skárri. Þaö kom líka oft fyrir, að J a r ])-
u r var ekki brúkunarfær, tvo til f jóra daga eftir
sumar verstu vinnukviðurnar, og ])á var slarkað á
Grána einum, sem venjulega var meira hlíft.
I.Jngstóð átti Unnar gamli nokkurt, en sveitung-
arnir sögðu, að hann yrði ekki lengi að ,,fara með
]>að í vinnuna og horinn".
Þorri var nýgenginn úr garði, cn góan byrjuð. Ein-
muna tíð hafði undanfarið setið aö völdum í náttúr-
unni, jörð ])vi auð að mestu og frostlinkur.
Unnar gamli á Rjúkanda var í essinu sínu þessa
daga. Það þurfti nefnilega ekki að gefa „hrotunum"
eitt einasta heystrá og „jálkarnir“ komust af með
dálítinn moð-píring. Svo hugsaði karlinn sjer, að
nota góða færið til ferðalaga.
Eitt kvöldið batt hann saman stóran bagga af bús-
afuröum og um birtingu morguninn næsta, var hann
kominn af stað í kauj)staðarferð og teymdi „góðhest-
inn“ Jarp undir flutningi'.
Það er langa leið að fara, í kaupstað, frá Rjúk-
anda, og ]>að vissu ])eir báðir, Unnar gamli og Jar])-
ur hans. Þeir voru líka l)áðir hálf-órólegir í byrj-
un ferðarinnar. Unnari ganila var umhugað, að vera
sem stytst að heiman, vildi hvata ferðinni, gekk ])ví
rösklega og dró hestinn vægðarlaust á eftir sjer.
En í Jarp lagöist aftur á móti einhver geigur við
ferðina. Hann hnaut og var svo stirður og tregur,
sem hann gat, enda var honum ])að varla orðið sjálf-
rátt, síðustu árin.
Af þessu má sjá, að það hefir ekki verið neitt
innileika sámband á milli mannsins og skepnunn-
ar, og satt var, að samferðin hafði geðspillandi áhrif
á þá báða, Unnar gamla og Jarp. Einkum þó Unnar.
Hann varð þess vegna feginn, þegar nokkrir sveit-
ungar hans slógust með í förina yfir heiðina. Við
])á gat hann rætt, en samtalið gekk skrykkjótt.
Samferðamennirnir höfðu miklu ljettfærari hesta
og drógst Unnar gamli aftur úr. Þá fóru náungarn-
ir að pískra sín á ntilli. ,,En ])að útlit á bless-
aðri skepnunni“, ,,sá er dýravinur", „þessi kann
að skammast sin“, sögðu ])eir, en samt datt engum
])eirra í hug að fitja upp á þessu við Unnar garnla
sjálfan. Ó-nei. — þorðu ])að ekki. Og svo biðu ])eir
eftir karlinum og t ö 1 u ð u við hann, þangað til
að dró sundur að nýju. En ])að tækifæri notaði
Unnar gamli oftast til þess, að kippa duglega i taum-
inn og tauta tvö eða þrjú orð.
Bíldsheiði ])ykir ekki vera neitt laml) að leika sjer
við. Að ofan er hún marflöt, ])ar sem vegurinn ligg-
ur yfir hana, og er þar villuhætt í stórhríðum, ])vi
að vörður eru engar.
Á einum stað er hægt aö stytta sjer leið, með því
að fara nokkuð beinna yfir flatneskjuna en venju-
lega. Er það ])á kallað ,,að fara flóann“. Á vetrum
og dimmurn haustkvöldum, má ])ar alls engu rnuna
með birtu, því að leið ])essi er mýrlend, og þar úir
og grúir af vatnsaugum og leirkeldum, sem lítið frjósa
vegna kaldavermsla.
Það var því alls engin furða, þó að kast væri á
Unnari gamla einn daginn, þegar hann hafði lokið
við að versla og búa upp á Jarp, og var á förum
úr kaupstaðnum. Ekki sist þegar komið var skugga-
legt útlit og hríðarkorn fjellu öðru hvoru ofan úr
gráu loftinu.
Nú var hann einn síns liðs. Sveitungarnir voru flestir
farnir heim daginn áður, og ])að jók eigi lítið á hug-
móð karls. En ])að var síður en svo, að Jarpur hefði
liðkast, og ferðin upp heiðina gekk seinlega.
Þegar upp fyrir mesta brattann kom, rauk yfir
þreifandi dimm skæðadrífa.
Jarpur gekk nú sundur og sanian af niæði, svo að
Unnar gamli varð að hvíla hann stundarkorn, áður
en honunt yrði komið úr sporunum aftur. —
„Oll jel hirta upp um síðir,“ hugsaði Unnar, „nú
fer jeg Flóaleiðina og muggan sú arna verður liðin
hjá, þegar austur á Keldumýrina kemur.“
En drífujelið þjettist og ljettur andvari rann nú á
af norðaustri. Unnar gamli gekk hálfboginn, og vegna